Tüketici şikayetlerinde internet ve telefondan satışlar başı çekiyor!

Uluslararası Tüketicinin Korunması ve Uygulama Ağı (ICPEN) E-Consumer 2019 Türkiye İstatistikleri yayımlandı. EConsumer.gov üzerinden yapılan tüketici şikayetleri dağılımında, internet ve telefon yoluyla satışlar ilk sırayı aldı. Yabancı tüketicilerin en önemli şikayet konularından birisi de, duygusal istismar dolandırıcılıkları…

Uluslararası Tüketicinin Korunması ve Uygulama Ağı (ICPEN) bünyesinde kurulmuş olan ve özellikle elektronik ticaret dolandırıcılıklarına karşı koymak ve tüketicinin güven düzeyini artırmak amacını taşıyan uluslararası şikayet platformu EConsumer.gov’un 2019 Türkiye istatistikleri, Ticaret Bakanlığı Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü tarafından yayımlandı.

E-Consumer 2019 İstatistiklerinde, Türkiye’nin durumu; Yabancılar tarafından Türkiye’de yerleşik satıcı, sağlayıcı ve diğer şahıslar aleyhine yapılmış şikâyetler ve Türk tüketicileri tarafından yurtdışındaki satıcı, sağlayıcı ve diğer şahıslar aleyhine yapılmış şikâyetler olmak üzere iki farklı parametre üzerinden analiz edildi.

Yabancıların Türk satıcılardan şikayetleri

1 Ocak 2019 ile 31 Aralık 2019 tarihleri arasında yabancılar tarafından Türkiye’de yerleşik satıcı, sağlayıcı ve diğer şahıslar aleyhine www.econsumer.gov üzerinden toplam 286 adet başvuru yapılırken, bu başvuruların toplam parasal değeri 1.402.675 Amerikan Doları oldu.

Bununla birlikte, söz konusu şikâyetlerin bir kısmı Türk tüketicileri tarafından Türkiye’de yerleşik satıcı ve sağlayıcılar aleyhine yapılan şikâyetler olduğu için, bu şikâyetlerin değerlendirme dışında tutulmasıyla, doğrudan yabancılar tarafından yapılmış şikâyetlerin 156 adet olduğu ve bu şikâyetlerin toplam tutarının 1.176.837 Amerikan Doları olduğu görüldü.

Söz konusu şikayetler, somut olayın niteliğine göre Bakanlığın ilgili birimlerine, tüketici hakem heyetlerine ya da yetkili diğer kamu kurum ve kuruluşlarına, gereğinin yapılması amacıyla iletiliyor.

Türk tüketicilerin yurt dışındaki satıcılardan şikayetleri

1 Ocak-31 Aralık 2019 tarihleri arasında Türk tüketicileri tarafından yurtdışındaki satıcı, sağlayıcı ve diğer şahıslar aleyhine www.econsumer.gov üzerinden, toplam parasal değeri 1.208.558 Amerikan Doları olan toplam 533 adet başvuru yapıldı.

Türk tüketicileri tarafından Türkiye’de yerleşik satıcı ve sağlayıcılar aleyhine yapılan şikâyetlerin değerlendirme dışında tutulmasıyla, Türk tüketicilerince yurtdışındaki satıcı, sağlayıcı ve diğer şahıslar aleyhine yapılmış şikâyetlerin sayısı 403 adet, toplam tutarı da 1.074.472 Amerikan Doları oldu.

Her iki grupta internet ve telefon yoluyla satışlara yönelik şikayetler başı çekerken, Türkiye’de yerleşik satıcılar için yurt dışından şikayetlerde üçüncü sırayı alan duygusal istismar dolandırıcılıkları, Türk tüketicilerin yurt dışındaki satıcılardan şikayetlerinde yedinci sırada yer aldı.

Tüketici hangi konularda mağdur oluyor?

Tüketicinin Korunması ve Piyasa Gözetimi Genel Müdürlüğü’nün açıklamasında, E-Consumer 2019 verileri ışığında tüketicilere yönelik şu değerlendirmelere yer verildi:

“E-Consumer verilerinin incelenmesi sonucunda, tüketicilerimizin özellikle yurtdışı kaynaklı ve güvenilirliği konusunda soru işaretleri bulunan e-ticaret sitelerinden ve sosyal medya mecralarından gerçekleştirdiği alışverişler sonucunda mağdur olduğu görülmektedir.

Ayrıca, internet alışverişlerinin yanı sıra, tüketicilerimizin;

• Yatırım amacıyla ya da piramit satışa katılım gayesiyle gerçekleştirdiği işlemlerde,
• ABD hükümetinin sunduğu Yeşil Kart hizmetleri gibi kamu hizmetleriyle ilgili danışmanlık alınması için gerçekleştirdiği işlemlerde,
• Dolandırıcılık amaçlı e-postalara yanıt verilmesi sonucunda gerçekleşen para transferlerinde,
• Yurtdışında iş bulma hizmetlerine ilişkin para transferi işlemlerinde,
• Ödül, ikramiye, çekiliş, piyango vaatlerinin değerlendirilmesiyle gerçekleştirilen ödemelerde ve,
• Kişileri duygusal ilişki kurma vaadiyle manipüle ederek para talep eden şahıslara yapılan

ödemelerde, önemli tüketici mağduriyetleri yaşadığı görülmektedir.

Tüketicilere uyarılar

Tüm bu mağduriyetlerin önüne geçmek açısından tüketicilerimiz aşağıdaki hususlara dikkat etmelidir:

• Öncelikle e-ticaret alışverişlerinde, güvenli olduğu bilinen e-ticaret sitelerinin tercih edilmesi, internet veya telefon ile alışveriş yapılmasına karar verilmesi durumunda satıcı hakkında arama motorlarında kısa bir ön inceleme yapılarak gerekirse şikâyetlerin incelenmesi önem taşımaktadır.
• Mesafeli satışlarda, satın alma işleminin yapılacağı sitelere benzer mecralardan ürünün yaklaşık fiyatının araştırılması, gerçekçi olmayan fiyatlara veya indirimlere dikkat edilmesi, tüketici mağduriyetlerini engelleyecektir.
• Sosyal medya mecralarında rastlanan tanıtım ve ilanlara karşı, sosyal medya aracılığıyla ulaşılan sitelerin taklit olması ihtimaline karşın satıcının kendi sitesinden ürün kontrol edilmeli, zorunlu olmadıkça kurumsal ve güvenilir bir izlenim vermeyen sosyal medya satış mecralarından alışveriş yapılmamalıdır.
• “Duygusal yakınlaşma” vaatlerine dikkat!

• İnternet üzerinden alışveriş yapılmasına karar verilmesi durumunda SSL sertifikası, 3D security veya sanal kartla ödeme gibi detaylara dikkat edilmelidir.
• İş bulma, oturma izni sağlama, eğitim gibi hizmetlere ilişkin danışmanlık hizmeti alımlarında tüketicilerimizin doğrudan yurt dışına doğrudan para transferi yapmaları riskli bir görünüm arz ettiğinden, bu hususa azami dikkat gösterilmesi önemlidir.
• Piramit satışlar, ödül kazanma başvuruları ve göndericisi önceden tanınmayan epostalardaki hayatın olağan akışına uymayan para ve ödül kazanma vaatleri dikkatle değerlendirilmeli, bu tür vaatler gerçekçi bir yaklaşımla incelenmelidir.
• Duygusal yakınlaşma vaadiyle internet üzerinden iletişim kuran, kimliği belirsiz kişilere yönelik para transferinden özellikle kaçınılmalıdır.
• E-Consumer Nedir?

ICPEN ile Amerika Birleşik Devletleri Federal Ticaret Komisyonunun (FTC) koordinasyonu ile faaliyetlerini sürdürmekte olan, önemli bir uluslararası şikâyet ve veri platformu olan kimliğindeki “www.econsumer.gov” web sitesi, internet dolandırıcılıklarına karşı koymak ve tüketicinin güven düzeyini artırmak için Nisan 2001’de sınır ötesi e-ticaret şikâyetlerini almaya ve paylaşmaya başladı. Site, Ticaret Bakanlığı inisiyatifi ile 2014 yılından bu yana Türkçe olarak da hizmet veriyor. Bu sistemle, örneğin Türkiye’deki bir tüketici İngiltere’de yerleşik bir tacirle yaşadığı e-ticaret temelli uyuşmazlıkları bu site nezdinde şikâyet edebiliyor ve istendiğinde konuyla ilgili olarak İngiliz makamlarınca işlem yapılabiliyor. Aynı şekilde, örneğin Amerika Birleşik Devletleri’ndeki bir tüketici Türkiye’de yerleşik bir tacir ile yaptığı eticaret işlemlerinden mağduriyet yaşadığında durumu site nezdinde şikâyet edebiliyor.

Şikâyetler, dünya genelinde tüketicinin korunması kuruluşlarının en güncel eğilimleri tespit etmesine ve uluslararası dolandırıcılığın önlenmesinde beraberce çalışmalarına yardımcı oluyor. (Kaynak:Gıda Hattı)