Şehre ihanet…(Köşe yazısı 06.02.2020 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürü İbrahim Esenkar; Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçlarını (ADNKS) açıkladı. Esenkar; yerleşim yeri nüfusları, İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü (NVİGM) tarafından güncellenen ADNKS’den alınan nüfusla birlikte, kurumsal yerlerde kalan nüfus dikkate alınarak hesaplandığına dikkat çekti.  Kurumsal yerlerde (kışla, cezaevi, huzurevi, üniversite öğrenci yurtları vb.) kalanlar uluslararası tanım gereği ikamet adreslerinin bulunduğu yerleşim yeri nüfusuna değil, kurumsal yerlerin bulunduğu yerleşim yeri nüfusuna dahil edildiğini belirterek il, ilçe, belediye, köy ve mahallelere göre nüfuslar belirlenirken; NVİGM tarafından, ilgili mevzuat ve idari kayıtlar uyarınca Ulusal Adres Veri Tabanı (UAVT)’nda yerleşim yerlerine yönelik olarak yapılan idari bağlılık, tüzel kişilik ve isim değişikliklerinin göz önüne alındığını tekrarladı.

Ayrıca, ADNKS ile 25 Nisan 2006 tarihinde çıkarılan 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu ve 18 Kasım 2005 tarihinde çıkarılan 5429 sayılı Türkiye İstatistik Kanununa dayanarak yerleşim yerleri nüfus bilgilerinin güncel olarak tutulması ve nüfus hareketlerinin düzenli olarak izlenebilmesinin amaçlandığını açıkladı.

***

TUİK Bölge Müdürü İbrahim Esenkar’ın açıklamasından dikkat çekenleri dün yayınladık, tekrar edeyim.

*Nüfus artışı sırasıyla İncesu, Talas, Melikgazi, Kocasinan, Develi’de, hızla azalanlar ise Özvatan, Sarıoğlan, Felahiye, Pınarbaşı, Yeşilhisar, Sarız, Bünyan, Akkışla, Tomarza, Yahyalı ve Hacılar.

*Nüfus artış hızı binde 12, 7 ve büyüklükte 19 sırada

*Nüfus yoğunluğu km’de 83 kişi 32. Sırada

*Ortanca yaş nüfusu 32,0 ve 55. Sırada

*Nüfusun yüzde 50,1’i erkek, yüzde 49,9’u kadın

*0-14 yaş % 24,3, 15-64 yaş % 66,9, 65+ % 8,8

*Kayseri’de yaşayanlar içinde en çok 10-14 yaş erkek var

*Nüfus yoğunluğu Melikgazi’de, azlığı Özvatan’da

*Kayseri’de oturma ve çalışma izni alan yabancı sayısı 349, Türkiye’de 114 bin 277

*En ilginç olan mı; Yüksek Hızlı trenin deneme sürüşlerinin başladığı Sivas’ta nüfusta 32., Yozgat 46. Sırada. Sivas’ın nüfus artış oranı binde eksi 11, 9  ile 70’nci, iken Yozgat’ın eksi 8,9 ile 67’nci. Kayseri artı 12,7 ile 19’ncu.  Nüfus yoğunluğunda Kayseri  32., Sivas 78., Yozgat 70. Sırada. Ortanca yaşta Kayseri  55., Sivas 45., Yozgat 37.’de

Bu rakamlar bile Kayseri’ye hizmet ettiğini iddia edenleri utandırmalı.

***

Toplantı da, ADNKS’ye göre veriler kesinlikle doğru.

Ama, ‘şehirde yaşayan yabancıların sayısı tam kaç, doğurganlık hızı, ölüm oranları, hastalık durumları, çalışma yaşındaki grup nedir?’ sorularının yanıtlarını alamadık.

Ama başlıkta da dediğim gibi ‘Şehre ihanet’ eden Kayseri’de yaşayan ciddi bir nüfus var. Bana göre bu kayıp nüfus en az 600-700 bin civarında.

Aile hekimlerinden hizmet alanlara, çevremizden kötü örneklere baktığımızda bile bu anlaşılıyor.

Kayseri’de çalışıyor, ama nüfusu yakın illerde, köy, belde, ilçelerde.

Sonuçta, Kayseri’de kazanıp, içine edip, başka yere yumurtlayanlar bir kez daha vicdanlarını sorgulamalı.

Taşımalı seçmenlerin ilçeleri ne hale getirdiği de ortada. Seçimden seçime oy kullanmak adına bir şehrin, bir ilçenin kaderi ile oynanıyor. Buna karşı ivedi önlem alınmalı.

***

ADNKS sonuçlarının Türkiye ve Kayseri özeti şöyle.

Türkiye nüfusu 31 Aralık 2019 tarihi itibarıyla 83 milyon 154 bin 997 kişi oldu.

Türkiye’de ikamet eden nüfus 2019 yılında, bir önceki yıla göre 1 milyon 151 bin 115 kişi arttı. Erkek nüfus 41 milyon 721 bin 136 kişi olurken, kadın nüfus 41 milyon 433 bin 861 kişi oldu. Buna göre toplam nüfusun %50,17’sini erkekler, %49,83’ünü ise kadınlar oluşturdu.

Kayseri nüfusu 31 Aralık 2019 tarihi itibarıyla, 1 milyon 407 bin 409 kişi oldu.

Kayseri’de ikamet eden nüfus 2019 yılında bir önceki yıla göre 17 bin 729 kişi arttı. Erkek nüfus 705 bin 545 kişi olurken, kadın nüfus 701 bin 864 kişi oldu. Buna göre Kayseri’nin toplam nüfusunun %50,13’ünü erkekler, %49,87’sini ise kadınlar oluşturdu. Kayseri 81 il içerisinde toplam nüfus bakımından 15. sıradadır.

Türkiye’nin yıllık nüfus artış hızı, binde 13,9 olarak gerçekleşti.

Yıllık nüfus artış hızı 2018 yılında ‰14,7 iken, 2019 yılında ‰13,9 oldu.

Kayseri’nin yıllık nüfus artış hızı, binde 12,7 olarak gerçekleşti.

Kayseri’nin yıllık nüfus artış hızı 2018 yılında binde 9,4 iken, 2019 yılında binde 12,7 ile iller arasında artış hızı büyüklüğüne göre 19. il oldu. Kayseri ilçelerinde 2019 yılında en yüksek yıllık nüfus artış hızı binde 59,5 ile İncesu’da gerçekleşirken en düşük yıllık nüfus artış hızı binde -262,3 ile Özvatan’da gerçekleşmiştir.

Kayseri’de ikamet eden nüfus 81 il içerisinde toplam nüfus bakımından 15. sıradadır.

Türkiye nüfusunun %18,66’sının ikamet ettiği İstanbul, 15 milyon 519 bin 267 kişi ile en çok nüfusa sahip olan il oldu. Bunu sırasıyla 5 milyon 639 bin 076 kişi ile Ankara, 4 milyon 367 bin 251 kişi ile İzmir, 3 milyon 056 bin 120 kişi ile Bursa ve 2 milyon 511 bin 700 kişi ile Antalya takip etti. Tunceli ise 84 bin 660 kişi ile en az nüfusa sahip olan il oldu.

Kayseri nüfusunun %40,58’inin ikamet ettiği Melikgazi ilçesi, 571 bin 166 kişi ile en çok nüfusa sahip olan ilçe oldu. Bunu sırasıyla %28,2 (396 bin 912 kişi) ile Kocasinan, %11,64 (163 bin 773 kişi) ile Talas, %4,67 (65 bin 745 kişi) ile Develi ve %2,56 (36 bin 076 kişi) ile Yahyalı ilçeleri takip etti. Özvatan ilçesi ise 4 bin 164 kişi ile en az nüfusa sahip ilçe oldu.

Türkiye nüfusunun ortanca yaşı yükseldi.

Ülkemizde 2018 yılında 32 olan ortanca yaş, 2019 yılında önceki yıla göre artış göstererek 32,4 oldu. Ortanca yaş erkeklerde 31,7 iken, kadınlarda 33,1 olarak gerçekleşti. Ortanca yaşın en yüksek olduğu iller sırasıyla; 40,8 ile Sinop, 40,2 ile Balıkesir ve 39,9 ile Giresun oldu. Ortanca yaşın en düşük olduğu iller ise sırasıyla; 20,1 ile Şanlıurfa, 20,9 ile Şırnak ve 21,8 ile Ağrı oldu.

Kayseri nüfusunun ortanca yaşı yükseldi.

İlimizde 2018 yılında 31,5 olan ortanca yaş, 2019 yılında önceki yıla göre artış göstererek 32 oldu. Ortanca yaş erkeklerde 31,4 iken, kadınlarda 32,5 olarak gerçekleşti. Kayseri 81 il içerisinde ortanca yaş sıralamasında 55. sıradadır.

Türkiye’de çalışma çağındaki nüfusun oranı bir önceki yıla göre %1,4 arttı.

Ülkemizde 15-64 yaş grubunda bulunan (çalışma çağındaki) nüfus 2019 yılında bir önceki yıla göre sayısal olarak %1,4 arttı. Buna göre, çalışma çağındaki nüfusun oranı %67,8; çocuk yaş grubu olarak tanımlanan 0-14 yaş grubundaki nüfusun oranı %23,1; 65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun oranı ise %9,1 olarak gerçekleşti.

Kayseri’de çalışma çağındaki nüfusun oranı bir önceki yıla göre %1,3 arttı.

İlimizde 15-64 yaş grubunda bulunan (çalışma çağındaki) nüfus 2019 yılında, bir önceki yıla göre sayısal olarak %1,3 arttı. Buna göre Kayseri’de, çalışma çağındaki nüfusun oranı %66,9; çocuk yaş grubu olarak tanımlanan 0-14 yaş grubundaki nüfusun oranı %24,3;  65 ve daha yukarı yaştaki nüfusun oranı ise %8,8 olarak gerçekleşti.

Türkiye’de kilometrekareye düşen kişi sayısı arttı.

Nüfus yoğunluğu olarak ifade edilen ‘bir kilometrekareye düşen kişi sayısı’, Türkiye genelinde 2018 yılına göre 1 kişi artarak 108 kişi oldu. İstanbul, kilometrekareye düşen 2 bin 987 kişi ile nüfus yoğunluğunun en yüksek olduğu ilimiz oldu. Bunu sırasıyla 541 kişi ile Kocaeli ve 364 kişi ile İzmir takip etti. Nüfus yoğunluğu en az olan il ise, kilometrekareye düşen 11 kişi ile Tunceli oldu.

Yüzölçümü bakımından ilk sırada yer alan Konya’nın nüfus yoğunluğu 57, en küçük yüzölçümüne sahip Yalova’nın nüfus yoğunluğu ise 320 olarak gerçekleşti.

Kayseri’de kilometrekareye düşen kişi sayısı arttı.

Kayseri genelinde kilometrekaraye düşen kişi sayısı 2018 yılına göre 1 kişi artarak 83 kişi oldu. Kayseri, kilometrekareye düşen 83 kişi ile iller arasında nüfus yoğunluğunun en yüksek olduğu 32. il oldu.

***

Bu son ADNKS’nin rakamları park, bahçe, asfalt, toplantı yapmaktan bıkmayanları belki kalıcı hizmetler, şehrin sorunlarının çözümü için harekete geçirmeye yeter mi bilmem?