Petrol fiyatlarında son aylarda yaşanan gözle görülür düşüş bir türlü pompaya yansımıyor.
Hazirandan bu yana istikrarlı şekilde gerileyen brent petrol fiyatlarını pompaya yansıtmakta gönülsüz davranan akaryakıt şirketleri, bahane olarak da yükselen doları gösteriyor. Fakat son aylarda dolarda gözlemlenen artış çift haneli rakamlara bile ulaşmadı.
Petrol fiyatlarındaki artışını bahane göstererek her fırsatta zam yapan akaryakıt firmaları, fiyat düşüşlerini ise dikkate almıyor. 19 Haziran 2014’te varil fiyatı 115 dolar olan petrol 92 dolara kadar geriledi. Bu dönemde brent petrol fiyatı yüzde 20 gerilerken, dolar 2.15 liradan 2.29 liraya kadar yükseldi.
Dolardaki 3.5 aylık artış oranı yüzde 6.5’i buldu. Yine 19 Haziran itibariyle 5.02 liradan satılan 95 oktan benzinin litre fiyatı da bugün itibariyle 12 kuruş gerileyerek 4.90 liradan satılıyor.
Benzindeki düşüş 3.5 ayda yüzde 2.39 olurken motorin de bu kadar bile olmadı. 19 Haziran’da 4.38 lira olan motorinin litre fiyatı, bugün itibariyle sadece yüzde 0.5’lik düşüşle 4.36 liraya geriledi.
Türkiye, yüzde 6.5 gerileyen benzin fiyatlarını rağmen dünya ligindeki 5’inciliğini korudu. Ligin açık ara lideri Norveç’te benzinin litre fiyatı 1.9 eurodan satılıyor. İkinci sıradaki Hollanda’da fiyat 1.80, İtalya’da 1.78 euro. 4’üncü sıradaki Danimarka’da fiyat 1.704 euroyken, Türkiye 1.703 euroyla 5’inci sırada yer alıyor. Türkiye’nin bu ligdeki 5’inciliği, euro kurunun nispeten sabit bir seyir izlemesine borçlu.
Son 3.5 aydır brent petrolün varil fiyatı yüzde 20 gerilerken, akaryakıt fiyatları adeta yerinde saydı. Üstelik aynı dönemde doların da sadece yüzde 6.5 değer kazanması, akaryakıt fiyatlarında indirim yapılmaması konusundaki bahanelere fırsat tanımayacak seviyede. Petrol- deki düşüş ve dolardaki artış düşünüldüğünde, akaryakıt fiyatlarından yaklaşık yüzde 13.5’lik bir gerilemede olması gerekiyordu. Fakat pompaya yansıyan yüzde 2.39’luk indirim oldu. Bir başka değişle benzinin litre fiyatı 4.90 liradan 4.35 liraya kadar, yani 55 kuruş düşürülmeli.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, “Brent petrolün varil fiyatı, kaya gazı arzının yeni kuyu yatırımlarını engellemesiyle 80 dolara kadar düşebilir” öngörüsünde bulundu. Kuruluş, “Kaya gazı üretiminden kaynaklanan brent petrol fiyatlarındaki sert düşüş, şirketlerin üretimlerini sürdürebilmeleri için daha fazla kuyu açmalarını gerektirecektir. ABD arama ve üretim ortalamasının yaklaşık 70 dolara düştüğünü tahmin ediyoruz” ifadelerini kullandı. Fitch, brent petrol fiyatlarının 90 dolar civarında seyretmeye devam edeceğini, fakat 75-80 dolara kadar da düşüş gösterebileceğinin altını çizdi.
Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli