Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
Son yıllarda konuşmayı unuttuk.
Birbirimizden uzaklaşmak için bahane üretmeye başladık.
Sürekli savunma, suçlama ve beklenti içine girdik.
Hatta bir adım ötesine geçtik, tanışmak-kaynaşmak, birlik, beraberlik, dayanışma, kaynaşma yerine iyice bölünmeye, parçalanmaya adım atar olduk.
Bunun en iyi örneği, trafikteki kornalar.
Artık kornaların dili bile var.
Kim, nasıl icat etmiş bilmiyorum ama araba kornasını biz Türkler kadar anlamlı kullanan başka bir millet yoktur sanırım.
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri bölümünden Prof. Dr. Mustafa Tayfun Turan bunu sık sık konferanslarında dile getirip anlatıyor.
Örneğin trafikte sarı ışığın yandığını korna sesiyle hatırlatırız.
Ama bu konuda başka şeyleri de anlatabilme yeteneğimiz gelişmiş durumda. Bu uğurda bir dil keşfettiğimiz bile söylenebilir.
Tam köşede karşılıklı iki aracın burun buruna geldiği an.
– düüttt (çekil önce ben girdim- 1. araç)
– düdütttt (girdin ama ters yön dallama- 2. araç)
– dütt dütt düüüttt (akşam 7’den sonra o dingil – 1. araç)
– doooooottt (bırakın geyiği iftara yetişicez- arkadaki kamyonet)
– dittt (kapıyı kapat da geçeyim- paket servis kuryesi)
– noluyo laaaaaannnn (polis aracı)
bitmez…
Kavşaklara yakın ya da alt geçit, tünel benzeri yerlerden geçerken kamyonların havalı kornalarını gerekli-gereksiz çalmaları da ayrı bir inceleme konusu. Sanıyorum havalı korna altgeçit ve tünellerde çalındığında, herkesin sesinin hamamda güzel çıkması gibi. Bu da kamyoncular üzerinde etkisi olsa gerek..
-dıt dıt dırıt dıt
En güzeli de birisi arabadan indikten sonra eyvallah anlamına gelen kornadır.
– Apaçi selamı.. dıt, dıt
Bir de şu var
– daaaaat (senin a…. k…cam, ş….z, iki saattir trafiği tıkıyorsun. öbür şeritler fizan’a vardı.)
– düüüt (ama ben bayanım, trafiği tıkamak en doğal hakkım!)
– dat dat (tamam abla, ben farketmedim de…)
Çoğu zaman trafikte küfür olarak kullanılan bir araç haline geldi.
Mors alfabesini kullanarak karşıdaki insana dert anlatabilmekte mümkün.
Tercihe bağlı selektör yapmakta.
Trafiğin RTÜK’ ü haline geldi kornalar.
Sahiplerinin olay hakkındaki düşünceleri, sözleri ve dahası sadece sizin hayal gücünüze bırakılır. Bu açıdan gayet yaratıcı.
Programda birinin eline verilen bip cihazı gibi işlev görüyor.
Basılı tutulduğunda, ana bacı, sülalenin katıldığı anlamına gelen iletişim bilgisi.
Genellikle tek tonlu bir ses.
Basıldığında da sadece o sesi veriyor, ancak etraftakiler yaptıkları hatanın derecesine göre küçük bir ikazdan küfre kadar anlamını genişletebiliyor.
Bu bizim ve bizden geri kalmış ülkelerin gerçeği.
Kornayla iletişim uzun yıllar yapılan araştırmalar sonucu bu noktaya kadar gelmiş,
Bir anda silinip atılmamalı. En azından daha iyisi bulunana kadar.
Eğer korna olmasa trafikte kavga edenlerin sayısı artacak, bu da bir gerçek.
İnsanlar sadece kornayı değil, dillerinide arabalarını da eşyalarını çok yanlış kullanabiliyor.
Kornasız bir trafikte yanlış kullanılan levye, bezboll, softboll, çoban sopaları, bıçak, tabanca, pompalı tüfek ve özel yapılmış suç aletlerinin sayısının artacağıda kesin.
Allah’tan korna ve korna dili var.
Bunuda sürekli geliştiriyoruz.
Hele gurbetçiler gelince. Gurbette uydukları kanun ve yönetmeliklere nedense Türkiye’de yok gibi uymazlar. Elin yabancısına hava atamazlar, kiraladıkları araçlarla kendi milletlerine, özledikleri ülkelerine yapmadıklarını koymazlar. Birde efelenirler.
Kayseri deyimi ‘Harmancı, pancarcı, Almancı’ döneminde korna dilimiz ‘Yeter artık’ dedirtecek dilden.
Daha trafikte geçiş üstünlüğü olan polis, jandarma, itfaiye, ambulans, doğalgaz, diğer ilk yardım, kurtarma ve benzeri araçların sürekli çalan sirenleri. İnsan onları duyunca zaten ister istemez huzursuz oluyor.
Ben gece bile boş yolda çalınan sirenleri duyunca ‘Kendimi savaş bölgesi’nde hissediyorum.
Korna çalmak için o kadar çok bahanemiz var ki.
Asker uğurlamaları, düğünler, mezuniyet günleri, evlilik, nişanlılık günleri, şehirlerarası otobüs ve uçaklara yetişme gibi daha neler var neler.
Bence artık bu hızla gelişen, suç ve suçlu yaratan bu korna diline karşıda ciddi önlemlerin alınma zamanı.
Madem Kayseri Avrupa, örnek ve model şehir, o zaman bu konuda da örnek olmanın zamanı.