Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
Eski popülasyonlardan kaplıca buğday grubuna giren ve Develi yöresinde “GACER” olarak adlandırılan ürünün hasad dönemi başladı.
Tohumların kavuzlu ve ürünün narin olması ekimini ve doğrudan sofrada kullanımını biraz olsun zorlaştırmaktadır. Bu nedenlerden dolayı üreticiler tarafından ekimi ve hasadı giderek azalmaktadır.
Bir kökten dokuz kök ürün verebilen ve Hasad döneminde biçer döverlerin ayarlarının özel olarak gacer ürününe göre ayarlanması, buğday, arpa biçiminin devir bakımından üç katı daha düşük ayarda yapılması yahutta tırpan ilşe biçilerek hasad edilmesi gereken ve Develi İlçesinde nesli korunarak Ülkemize marka olacak ürün deneme tarlasındaki hasad esnasında konuşan Seyrani Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü öğretim üyelerinden Yrd.Doç.Dr.Sancar Bulut; Gacer ürününü özel çalışma alanı içerisine dahil ettiklerini belirterek Develi İlçesi Epçe köyünde Doğan Özdemir’e ait tarlada yüksek lisans çalışması başlatılmıştır. Bu çalışmayla, Gacerin yüksek verimde etkili olan ekim sıklığı ve gübreye olan tepkisi belirlenecek ve yöre çiftçisine katkıda bulunulacağını belirtti.
Sancar Bulut;Gacer ürünü ile ilgili olarak üç yıldan beri yapılan çalışmalar hakkında, yörede bulunan eski yerel popülasyonlarda koruma altına alınarak, gerek gen kaynağı olarak gerekse ekonomik önemi olanların yeniden üretime kazandırılması şeklinde değerlendirilmesi gerekmektedir.Modern tarım tekniklerinin gelişmesi öncesinde bu buğday tohumu atalarımız tarafından sabanla ekilip, dövenle harman edilmekteydi. O tarihten günümüze doğru tarım teknolojisindeki gelişmelere paralel olarak üreticilerin daha fazla kullanması gerekirken gün be gün kullanımı azalmış hatta bitme noktasına gelmiştir.
Gacer harmanlanıp kavuzları uzaklaştırıldıktan sonra işlenmiş bulgura ve pirince alternatif olabilecek kullanım alanına sahiptir. Temizlenmiş hasat ürünü buğday tohumu, pilav, dolma içi olarak, temizleme esnasında elek altında kalan ufak parçacıklar ise süt çorbası katkısı olarak ya da içli köftenin dış hamurunun yapımında doğrudan kullanılmaktadır.
Sofralık bulgurun ve pirincin son ürün haline gelmesi için birçok fabrikasyon işleminden geçmesi gerekirken, gacer tohumları sadece kavuzlarından hasat esnasında ya da sonrasında ayrılarak direk kullanılabilmektedir.
Pirinç ve işlenmiş bulgura alternatif kullanımı olan yüksek kalitede protein ve nişastaya sahip olan gacer’in kullanımının yörede tekrar yaygınlaştırılması ve bu lezzetin Anadolu mutfaklarına yeniden inebilmesi gerekmektedir.
Bu amaçla bu buğdayın geleneksel yetiştiriciliğini yapan çiftçilere başta ekim sıklığı ve gübre olmak üzere verim artırıcı faktörlerin etkilerinin gösterilmesi gerekmektedir. Bu çalışmayla yok olmaya yüz tutmuş kültür buğdaylarının atası niteliğinde olan kavuzlu buğday gacer’in Kayseri ilinde başta Develi ilçesi olmak üzere yetiştiriciliğinin yaygınlaştırılması hedeflenmektedir.
Sancar Bulut Ayrıca Develi Turizm Odaklı Kalkınma Projesi (DETOK) kapsamında Gacerin işlenmesi,paketlenmesi ve değerlendirmesine yönelik yapılan Beş projeyle de gacer tarımındaki zorluklar aşılarak bu değerli ürünün üreticilerle yeniden buluşacağını belirtti.
Biçer döverci Sezai ışık hasad esnasında biçer döverin motor devrinin çok yüksek ve ekel ayarının sıfır derecesinde olması gerektiğine dikkat çekti.