Ergenlik Döneminde Yapılan Sağlıksız Diyetler İleri Yaşlardaki Sağlık Sorunlarına Zemin Hazırlıyor

Ergenlik, gençler için dışarıdan nasıl göründüklerinin çok önemli olduğu, daha şekilci oldukları bir dönemdir. Bebeklikten sonra en hızlı büyümenin olduğu 12-18 yaşları arasında yapılan sağlıksız diyetler,  vücudun kas yapısını olumsuz etkiler, hormonal dengesini de bozarak özellikle genç kızların sağlıklı bir ergenlik geçirmelerini engeller.

Ergenlik döneminde gençlerin nasıl beslenmesi gerektiği ile ilgili açıklama yapan Acıbadem Kayseri Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Diyetisyen Hümeyra Taşçıoğlu şunları söyledi:” Çağımızda sıfır bedenin özendirilmesi ile büyümenin vücutlarında yaptığı değişimi dert eden gençlerin, sağlıksız diyetler yerine dengeli beslenmeye yönlendirilmesi gerekiyor.

Ergenlik döneminde gençler duygusal durum değişiklikleri nedeniyle dikkatleri kendilerine çekmek isterler. Büyüme ve gelişmelerine engel olacak tarzda dengesiz beslenerek ileriki yaşlarda karşılarına çıkabilecek sağlık sorunlarına zemin hazırlarlar. Gelişen yanlış beslenme alışkanlıkları özellikle ergenlik döneminde ortaya çıkabilecek ciddi yeme bozukluları şeklinde karşımıza çıkabilmektedir.

Gençler için kilo verme arayışları onları efsane diyetlere yöneltmektedir. Bu diyetler özellikle büyüme, gelişmenin devam ettiği, kemik gelişiminin ve yoğunluğunun arttığı genç kızlarda adet döngüsünden dolayı demir kaybının olduğu ergenlik döneminde sorunları arttırmaktadır.

Bu şok diyetler, büyüme gelişme geriliği ile birlikte vücudun enerji dengesini bozar, osteoporoz riskini arttırır, kalpte ritim bozuklukları yapar, kanda ürik asit miktarını  ve yağ miktarını arttırır. Ayrıca kansızlık, dikkat eksikliği , kemik mineralizasyonunda bozukluklar, depresyon vb gibi sağlık sorunlarına neden olur.
Ergenlerin Beslenmesinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Kemik gelişimi için D vitamini, kalsiyum ve fosfor bu süreçte mutlaka alınması gereken besin öğeleridir. Günlük kalsiyum alımı 800-1000 mg arasında olmalıdır.  Süt, yoğurt, peynir gibi kalsiyumdan zengin besinler her gün düzenli olarak tüketilmelidir. Ergenlikte hızlı büyüme söz konusu olduğu için enerji ve besin öğesi değerleri yüksek yiyecekler tüketilmelidir. Ayrıca 3-4 saatten uzun süre aç kalınmamalıdır.

Gençlerde çığ gibi büyüyen obezite yüzdeleri besin öğesinden ziyade kaloriden zengin besinlerin alındığının göstergesidir.  Vücudun ihtiyacı olan karbonhidratlar esmer ekmek, bulgur, makarna, pirinç, yulaf ezmesi gibi işlenmemiş tahıllı gıdalardan karşılanmalıdır. En az 5 porsiyon olacak şekilde bol sebze ve meyve ; 2-3 porsiyon süt, yoğurt, peynir, kefir gibi süt ürünleri; her gün mutlaka balık, tavuk, kırmızı et, yumurta, kuru baklagiller gibi proteinleri tüketmeleri gerekir.

Metabolizmayı canlandırabilmek ve zihinsel performansı artırmak için mutlaka uyandıktan sonra ilk yarım saat içerisinde kahvaltı yapılmalıdır. Kahvaltıda ya da gün içerisinde ceviz, fındık veya badem tüketmeleri de yine bu konuda ergen gençlere yardımcı olmaktadır. Günde 2,5 litre kadar su içmeleri gerekir. İçilen su miktarı, spor yapanlarda daha fazla olmalıdır. Asitli içecek tüketimini sonlandırmaları ya da en azından azaltmaları çok önemlidir. Çünkü asitli içeceklerden ve aşırı çay-kahve tüketiminden gelen kafeinin fazlası kemiklerinden kalsiyumun çekilmesini sağlar ve büyümede gerilik problemi ile karşı karşıya bırakır. Öğle ve akşam öğünlerinden birinde çorba, sebze, pilav, makarna gibi karbonhidrat içeren, diğerinde ise et, tavuk, balık, kurubaklagil gibi protein içeren bir öğün mutlaka yapılmalıdır. Her iki öğün de yoğurt, ayran ya da cacık gibi bir süt türevi ile kombin edilmelidir.

Fast food tüketiminin sınırlandırılması yerinde olacaktır, zaten düzenli öğün tüketen bir genç beslenme konusunda bilinçlendiğinde bu tarz hazır ürünlere ağırlık vermeyecektir. Ancak sosyal çevreye uyum adına ayda 1-2 kez, yanı sıra ayran tüketmek ve patates kızartması yememek kaydı ile fast food besinler de yer alabilir. Örneğin mayonezsiz hamburger, ince hamurlu pizza, küçük bir kumpir v.s.

Ergenlik döneminde hem büyüme ve gelişmenin optimum şekilde sağlanması hem de form tutmak için egzersiz de önemlidir. Özellikle çocuklara farklı bir spor dalında şans verilebilir. Bu onların hem sosyal yönden gelişimini destekler hem de kendine güven problemini ortadan kaldırarak farklı sorunların önüne geçer. Unutulmaması gerekir ki sağlıklı genç neslin temeli, dengeli ve düzenli bir beslenmeden geçer.”