Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Özellikle hafta sonlarına denk getirerek güncel son verileri sizlere aktarıyorum. İşte son aldığım üç ilginç araştırmanın sonuçları..
***
Yenilik Araştırması
Araştırma sonuçlarına göre çalışan sayısı 10 ve daha fazla olan girişimlerin %36’sı, 2016-2018 yıllarını kapsayan üç yıllık dönemde yenilik faaliyetinde bulundu. Çalışan sayısı 10-49 olan girişimlerin %33,9’u, 50-249 çalışanı olan girişimlerin %43,3’ü, 250 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerin ise %58,2’si piyasaya yeni ya da önemli ölçüde iyileştirilmiş bir ürün (mal ya da hizmet) sundu veya iş süreci uyguladı. Sanayi sektöründe yenilik faaliyetlerinde bulunan girişimlerin oranı %39 iken; hizmet sektöründe bu oran %32,4 oldu.
Girişimlerin %20,9’u ürün yeniliğinde bulundu. Ürün yeniliği yapan girişimler arasından mal yeniliği yapanların oranı %82, hizmet yeniliği yapanların oranı ise %69,1 olarak hesaplandı. Yeni veya önemli ölçüde iyileştirilmiş ürünlerin pazardaki durumu ele alındığında, ürün yeniliklerinin %82,8’inin girişim için yeni olduğu, %60,1’inin ise girişimin faaliyet gösterdiği pazar için yeni olduğu gözlemlendi.
Girişimlerin %29’u temel işletmecilik fonksiyonları olarak da adlandırılan iş süreci yeniliğinde bulundu. İş süreçlerinde en fazla yeniliğin uygulandığı alan, %79,6 ile mal üretme veya hizmet sağlama yöntemleri oldu. Bu kategoriyi %65,4 ile muhasebe veya diğer idari işlemler ve %65 ile bilgi işlem veya iletişim yöntemleri izledi.
Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin %34,6’sı finansal destek aldı. Bu girişimlerin %94,1’ine merkezi kamu kurum/kuruluşları (Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK, KOSGEB, vb.) ve %11’ine yerel veya bölgesel kamu kuruluşları (belediye, valilik, vb.) tarafından finansal destek verildi. Avrupa Birliği (AB) Horizon 2020 Araştırma ve İnovasyon Programından destek alanların oranı %3,7, diğer AB kurumlarının finansal desteklerinden yararlananların oranı ise %5,6 olarak hesaplandı.
Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin %28,4’ü diğer girişim, kişi veya kuruluşlar ile işbirliği yaptı. Bu girişimlerin %61,5’i Ar-Ge veya diğer yenilik faaliyetlerinde işbirliği yaparken diğer rutin girişimcilik faaliyetlerinde işbirliği yapan girişimlerin oranı %68,8 oldu.
Yenilik faaliyetinde işbirliği yapan girişimlerin %59,9’u yurt içinde, %25,5’i Avrupa ülkelerinde ve %21,3’ü diğer ülkelerde işbirliğine gitti.
Yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin en çok odaklandığı stratejilerde ilk sırada %74,6 ile mevcut müşteri gruplarını memnun etmeye odaklanma yer aldı. Bunu %74,2 ile yüksek kalite, %66,8 ile yeni müşteri gruplarına ulaşmaya odaklanma takip etti.
Yenilik faaliyetleri ile elde edilen rekabetçi avantajı etkin koruma yöntemlerinin de sorgulandığı araştırmada, yenilik faaliyetinde bulunan girişimlerin %39,9’unun ticari marka tescili yaptırdığı tespit edildi. Bunu %24,7 ile patent başvurusu, %19,7 ile ticari sır kullanımı, %13,7 ile faydalı model başvurusu, %10,4 ile telif hakkı başvurusu ve %9,5 ile endüstriyel tasarım tescili takip etti.
Yenilik faaliyetinde bulunmayan girişimler, 2016-2018 yılları arasında yenilik faaliyetlerine başlama kararını ya da yenilik faaliyetlerini gerçekleştirmeyi engelleyen faktörlerin başında %52,7 ile yüksek maliyetlerin geldiğini belirtti. Bu faktörü %32,9 ile güçlü pazar rekabeti ve %29 ile girişim bünyesindeki finans kaynaklarının yetersizliği takip etti.
***
Kazanç Yapısı Araştırması
Kazanç Yapısı Araştırması sonuçlarına göre, 2018 yılında yıllık ortalama brüt kazanç 49 bin 001 TL oldu. Bu değer, erkekler için 50 bin 297 TL, kadınlar için 46 bin 208 TL olarak tahmin edildi.
Araştırma sonuçları incelendiğinde, hem erkek hem de kadın ücretli çalışanların kazançlarının, genellikle eğitim durumu ile doğru orantılı olarak yükseldiği görüldü. Eğitim durumuna göre en yüksek yıllık ortalama brüt kazancı yüksekokul ve üstü eğitim düzeyine sahip olanlar elde etti. Bu eğitim düzeyinde yıllık ortalama brüt kazanç erkeklerde 78 bin 041 TL, kadınlarda ise 62 bin 051 TL oldu.
Ücretli çalışanların brüt kazançları, ekonomik faaliyet kolu ayrımında incelendiğinde, en yüksek yıllık ortalama brüt kazancın 100 bin 467 TL ile “bilgi ve iletişim” ekonomik faaliyet kolunda olduğu gözlemlendi. Bu sektörü, 95 bin 314 TL ile “finans ve sigorta faaliyetleri” sektörü izledi. En düşük yıllık ortalama brüt kazanç ise 35 bin 172 TL ile “konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri” sektöründe elde edildi. Bunu 38 bin 080 TL yıllık ortalama brüt kazanç ile “idari ve destek hizmet faaliyetleri” sektörü izledi.
Araştırma sonuçları, meslek grubu (ISCO 08) ayrımında incelendiğinde en yüksek yıllık ortalama brüt kazancı 121 bin 529 TL ile “yöneticiler” meslek grubunda çalışanların elde ettiği görüldü. Bu meslek grubunu 70 bin 853 TL ile “profesyonel meslek mensupları” izledi. En düşük yıllık ortalama brüt kazanç ise 32 bin 333 TL ile “nitelik gerektirmeyen meslekler” grubunda gerçekleşti.
Cinsiyete dayalı (erkek-kadın) ücret farkı, erkek ve kadın arasındaki ücret farkının erkek ücreti içindeki yüzdesi olarak tanımlanır. Bu gösterge, saatlik, aylık veya yıllık ortalama düzenli brüt ücret esas alınarak hesaplanabilmekte olup yıllık ortalama düzenli brüt ücret kullanılarak hesaplandı. Cinsiyete dayalı ücret farkı tüm eğitim düzeylerinde ve toplam düzeyde erkek ücretinin lehine gerçekleşti.
***
Yıllık Sanayi Ürün (PRODCOM) İstatistikleri
Türkiye’de 2018 yılında 1 milyon 411 bin adet otomobil, 196 milyon 159 bin 813 ton hazır beton, 659 bin 688 ton margarin ve benzeri yenilebilir katı yağ, 8 milyon 472 bin 177 adet ev tipi buzdolabı ve dondurucu üretildi.
Girişimlerin ürettikleri ürünlerden yaptıkları satış 2018 yılında 1 trilyon 776 milyar 701 milyon TL oldu. Bu değer 2017 yılında 1 trilyon 342 milyar 944 milyon TL iken 2016 yılında 1 trilyon 45 milyar 754 milyon TL olarak gerçekleşti.
Girişimlerin 2018 yılında ürettikleri ürünlerden yapılan satış tutarının %13,6’sını ana metal sanayi ürünleri oluşturdu. Bunu %12,9 ile gıda sanayi ürünleri ve %10 ile motorlu kara taşıtı, treyler (römork) ve yarı treyler (yarı römork) imalatı takip etti.
İmalat sanayinde 2018 yılında üretilen ürünler teknoloji düzeylerine göre sınıflandırıldığında, yüksek teknoloji sınıfındaki ürünlerin toplam satış değerinin %3’ünü oluşturduğu görüldü. Düşük ve orta-düşük teknoloji gruplarının toplamı %70,9 olurken orta-yüksek teknoloji grubunun payı %26,1’de kaldı.
İmalat sanayinde 2018 yılında üretilen ürünler ana sanayi gruplarına göre sınıflandırıldığında; toplam satış değerinin %47,4’ünü ara malların, %22,7’sini dayanıksız tüketim mallarının oluşturduğu görüldü. Enerji’nin payı ise %5,7’de kaldı.