Zamlar Yasaklar ve Sigara (Köşe yazısı 19.10.2019 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Bugün gerçekten ilginizi çekecek iki araştırmadan örnekler vereceğim. İlki sigara konusu.

Araç içerisinde sigara içilmesini yasaklayan kanun hakkında halk ne düşünüyor? Sigaraya bağlı hastalıklar ücretsiz sağlık hizmetleri kapsamından çıkarılmalı mı? Zamlar sigara içenleri nasıl etkiledi?

NG Araştırma şirketi bu soruların cevaplarını aradığı araştırmasını, online araştırma platformu benderimki.com internet sitesinde, 15 yaş üzeri, Türkiye geneli 2 bin 22 kişi ile gerçekleştirdi.

Sigara içmeyenler arabada sigara içilmesini yasaklayan kanundan memnun!

Arabada sigara içilmesini yasaklayan kanunla alakalı sigara içenlerin ve içmeyenlerin düşünceleri oldukça farklı. Sigara içenlerin %45’i bu değişikliği olumsuz, %28’i ise kısmen olumlu değerlendiriyor. Sigara içmeyenlerin yarısından fazlası ise arabada sigara içilmemesine tam destek veriyor.

Kapalı alanlarda sigara içilmesini yasaklayan kanuna her yerde uyulmuyor!

Araştırmaya göre her 4 kişiden 1’i kapalı alanlarda sigara içilmesini yasaklayan kanuna uyulmadığını düşünüyor. Her 5 kişiden 3’ü ise kanuna kısmen uyulduğunu düşünüyor.

Kamunun genel hizmetine açık alanlarda sigara içilmesi, içmeyenleri rahatsız ediyor!

Sigara içenler her ne kadar çıkan yasalardan sonra çok kısıtlanmış olduklarını düşünseler de sigara içmeyenler için ne kadar rahatsızlık verdiklerinin çok farkında olmayabilirler. Öyle ki araştırmanın bir diğer sonucuna göre sigara içmeyenlerin yaklaşık yarısı park, sahil şeridi, orman, hastane bahçesi vb. yerlerde sadece belirlenen alanlarda sigara içilmesi gerektiğini düşünüyor. Sigara içmeyen her 5 kişiden 2’si ise bu alanlarda genel olarak sigara içilmesinden rahatsız oluyor.

Sigara konusunda bilinçlendirme eğitimine sıcak bakılıyor!

Sigara içenlerin bırakması ve azaltması üzerine yapılan birçok çalışma var. Bilinçlendirme çalışmalarının bir parçası olarak zorunlu eğitim fikri sorulduğunda insanlar genel olarak sıcak bakıyorlar. Sigara içenlerin 5 senede 1 katılmak zorunda olduğu, sigaranın kendilerine, ailelerine ve çevrelerine olan zararlarını anlatan, devlet tarafından sağlanan zorunlu bir bilinçlendirme eğitimi olmasına sıcak bakılıyor. Her 4 kişiden 3’ü sigaranın zararlarının anlatıldığı bir eğitimin olması gerektiğini düşünüyor. Sigara içen her 3 kişiden 1’i ise bu eğitimin gereksiz olduğunu düşünüyor.

Sigara kaynaklı hastalıkların tedavisi devlet güvencesi kapsamında kalmalı!

Her 3 kişiden 2’si sigara kullanımı kaynaklı hastalıkların, devletin sağladığı ücretsiz sağlık hizmetleri kapsamında olmasını savunuyor. Bu oran sigara içmeyenlerde biraz düşüş gösterse de yarısından fazlası kapsamda olmasını destekliyor.

Zamlardan sonra her 3 kişiden 1’i daha az sigara içiyor!

OECD’nin 2018 yılı raporuna göre, Türkiye %26,5 sigara kullanım oranıyla OECD ülkeleri arasında 2. sırada yer alıyor.1 Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yayımladığı 2018 yılı tütün mamulü istatistikleri, bir önceki yıla göre sigara satışının %12 arttığını gösteriyor.2

2019 yılı içerisinde sigaraya üst üste yapılan zamların alışkanlıkları değiştirdiği araştırma sonuçlarında görülüyor. Sigara içen yaklaşık her 3 kişiden 1’i zamlar sonrası daha az sigara içtiğini belirtiyor. Zamlar sonrası sigarayı azaltanların yanı sıra daha uygun fiyatlı markalara yönelenler de dikkat çekiyor. Sigara içenlerin %47’si zamlar sonrası daha uygun markaları tercih ettiklerini belirtti.

***

Evcil dostlarımız için alışverişi son 5 yılda 2,5 kat artırdık
Tüm dünyada yükselen hayvan hakları duyarlılığı ve evcil hayvan sahiplenme oranlarındaki dikkat çekici artış, evcil hayvan ürünleri pazarının da giderek büyümesine neden oluyor. Euromonitör International’a göre, global evcil hayvan bakım pazarı 2018’de 125 milyar dolar seviyesine ulaşırken, bu rakamın yüzde 73 gibi büyük bir kısmının ise evcil hayvan mama satışlarından kaynaklandığı görülüyor. GittiGidiyor’un satış verileri, Türkiye’nin de hayvan hakları konusunda duyarlılığının her geçen gün arttığını ve evcil hayvan ürünleri sektörünün yükseliş grafiği sergilediğini ortaya koyuyor.
Platformun paylaştığı verilere göre; son 5 yılda evcil hayvan ürünleri kategorisi 2,5 kat büyüdü. Hayvanseverlerin yalnız mamalara değil; evcil hayvan tekstili, aksesuarları ve oyuncaklarına da ilgi gösteriyor. Buna göre, evcil hayvan tekstil ürünleri satışının geçtiğimiz yıla kıyasla yüzde 10, aksesuar satışlarının yüzde 15, oyuncak satışlarının da yüzde 20 arttı.

Avrupa Evcil Hayvan Yiyecekleri Endüstrisi FEDIAF’ın 2018 yılında yayınladığı son rapora göre, Türkiye’de en az bir köpek sahiplenenlerin toplam hane halkına oranının yüzde 10, en az bir kedi sahiplenenlerin oranının ise yüzde 13 olduğunu hatırlatan GittiGidiyor Pazarlama Direktörü Feyza Dereli Fedar, “Hayvanseverlerin evcil hayvan ürünlerinden mama ve kedi kumu gibi temel ihtiyaçların yanı sıra artık hayvan tekstili ve aksesuarlarına da yoğun ilgi gösterdiklerini söyleyebiliriz. Özellikle kedi ve köpek giysileri, hayvanseverler tarafından sıkça talep edilen ürünler arasında. Evcil hayvan ürünlerinde köpek galoşu, kedi-köpek tarama eldiveni ve LED ışıklı kedi-köpek güvenlik tasması gibi ilginç ürünler satılıyor. Köpek galoşu sayesinde, dışarı çıktıklarında köpeklerin patileri temiz kalıyor. Tarama eldivenleri, tüylere bakım yapmanın kolay bir yolu olarak öne çıkıyor. Işıklı tasmalar gece yürüyüşlerinde görüş kolaylığı ve güvenlik sağladığı için tercih ediliyor.
Satış verilerinin yanı sıra kurum kültürleri gereği daima sorumluluk bilinciyle hareket ediyoruz. Hem sokak hayvanları hem de çalışanlar evcil dostları konusunda hassas. Kurumdaki 9 çalışan grubundan biri olan Animal Lovers (GOAL) ekibin hayvan haklarına dikkat çekmek ve sokak hayvanlarının ihtiyaçlarını karşılamak için çalışıyor. Evcil dostlarımız hastalandığında veya ihtiyaç duyduklarında mazeret izni kullanabiliyoruz. Ekibimizle 2016’dan bu yana binlerce sokak hayvanı için 1.5 ton mama yardımı yaptık ve 4 bin su-mama kabı dağıttık. Yine ekibimizle 200 kedi evi ve 50 kuş evi yaptırdık, 7’si köpek, 12’si kedi ve 1’i martı olmak üzere toplamda 20 hayvanın bakım ve tedavi masraflarını karşıladık. 4’ü kedi, 1’i köpek olmak üzere 5 ‘patili dostumuzu’ sahiplendirdik,1 köpeğide biz sahiplendik. Hayvan hakları konusunda duyarlılığı artırmaya yönelik çalışmalarımızı tüm hızıyla sürdüreceğiz” dedi.