Yüksek gelir, çiftçi ve fiyatlar..(Köşe yazısı 08.10.2019 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.comSabit gelirliler ile yüksek gelirliler arasındaki uçurum giderek artıyor.

Türkiye’de üretmeden çeşitli şekillerde milyoner olanlar ‘Mutlu azınlık’  sayısı zirve yapıyor.

Bunun yanında, üretmesine, çalışmasına karşın açlık ve yoksulluk sınırının altında, borçlarla mücadele eden ‘mutsuz çoğunluğun’ sayısı ile ‘mutlu azınlığın’ zirvesinin tam tersinde ayaklar altında devam ediyor.

***

En yüksek gelir artışı menkul kıymet gelirlerinde oldu.

Bu rakam Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nün ‘ Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2018’nden.

Bu araştırmanın sonuçlarına göre; ortalama yıllık fert gelirlerindeki artışın en yüksek olduğu gelir türü %30,3 ile menkul kıymet geliri oldu.

Menkul kıymet gelirindeki artışı, %12,9 ile sosyal transfer geliri ve %11,3 ile gayrimenkul geliri izledi. Ortalama gelir artışının en düşük olduğu gelir türleri ise; %8,5 ile müteşebbis geliri ve %10,1 ile maaş, ücret geliri oldu. Esas işteki müteşebbis gelirler sektörel ayrımda incelendiğinde; en yüksek ortalama müteşebbis gelirinin 61 232 TL ile sanayi sektöründe, en düşük ortalama müteşebbis gelirinin 20 109 TL ile tarım sektöründe olduğu görüldü. Hizmet sektöründe çalışan müteşebbis fertlerin ortalama geliri 44 390 TL iken, inşaat sektöründe 57 853 TL oldu.

Bir önceki yıla göre; müteşebbis gelirlerinde en yüksek artış %10,7 ile tarım sektöründe gözlenirken, bunu %6,8 ile hizmet sektörü izledi. Diğer taraftan sanayi sektöründe %1,9, inşaat sektöründe ise %0,2 azalış gözlendi.

Ortalama esas iş müteşebbis geliri 2017 yılında 35 681 TL iken, 2018 yılında 37 621 TL oldu. Araştırma sonuçlarına göre erkeklerin esas iş müteşebbis geliri 2017 yılında 37 513 TL iken, %5,8 artış ile 2018 yılında 39 694 TL’ye yükseldi. Kadınların ortalama müteşebbis geliri ise; 2017 yılında 25 288 TL iken, 2018 yılında %1,2 artış ile 25 580 TL’ye yükseldi.

***

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, hasat sonrası bekleyen kredi taksitlerinin ödeme zamanının geldiğini, çoğu çiftçinin ise kredi vadelerinin geçtiğini bildirerek, “Çiftçilerimiz dört gözle borç erteleme kararını ve kredi borçlarının acil olarak yeniden yapılandırılmasını beklemektedir. Bunu hükümetimizden talep ettik. Bekliyoruz. Bu yapılandırmayı da faizsiz olarak istiyoruz. Bu konuda talep çok fazladır” dedi.

Bayraktar’ın bu konudaki bazı araştırmaya dayalı sözleri şöyle.

Çiftçilerimiz dört gözle borç erteleme kararını ve kredi borçlarının acil olarak yeniden                                                                                                                                 yapılandırılmasını beklemektedir. Bunu hükümetimizden talep ettik. Bekliyoruz. Bu yapılandırmayı da faizsiz olarak istiyoruz.

Çiftçimizin sıkıntıları var. Geçtiğimiz üretim sezonunda, çiftçimiz bir taraftan afetlerle mücadele etti, diğer taraftan da artan girdi masraflarının yükünü çekti. Gecesini gündüzüne katarak çalıştı ama tarlasından, bahçesinden beklediği geliri elde edemedi.

Üretimin sürdürülebilirliği ve verimliliğin sağlaması için başta elektrik, sulama, ilaç, gübre, mazot, yem olmak üzere girdi maliyetleri acilen düşürülmelidir.

Özellikle elektrik fiyatları son zamanlarda çiftçimizi çok fazla zorlar hale gelmiştir. Tarımda elektriğin kilowattsaat fiyatı 70,2 kuruştan 80,6 kuruşa çıkmıştır. Oysa bu rakam konutlarda 69,3 kuruştur.

Yaptığımız görüşmede TMO Genel Müdürü, üreticiden gelen mısırın tamamını alacağını üreticiyi mağdur etmeyeceğini iletmiştir. Üreticilerimiz fiyatlar daha da düşecek diye panik içinde hasat yapmamalı, ürününü lisanslı depolara koymalıdır.

Önümüzdeki aylarda maliyetler daha da artacak. Süt hayvancılığımız için zorlu bir dönem başlayacak. Hayvanların kesime gitmemesi için acilen tedbir alınmalıdır. Besilik hayvanını satmak isteyen de kesime gelen hayvanını kestirmek isteyende memnun değil. Üreticilerimiz, devletin buna el atmasını bekliyor.

Çiftçimiz de hükümetimizden daha fazla destek bekliyor. 2019 yılı destekleriyle ilgili kararname henüz yayınlanmadı. Hükümetimizden tarıma verilen desteğin azaltılmamasını, hatta üretimi destekleyecek düzeye çıkarılmasını talep ediyoruz.

Üretimi artırmak durumundayız. Bütün gayemiz bu olmalıdır.  Her zaman söylediğimiz gibi üretim, üretim, üretim. Tarım sektöründe ve diğer sektörlerde üretimin önündeki bütün engelleri kaldırmamız gerekiyor.

Çiftçimizin ve tarımın sorunları çözülmeden bu ülkenin sorunları çözülmez. Herkesin bunu bilmesi öğrenmesi lazım. Tarımın sorunlarını çözeceğiz başka çaremiz yok.

Biz sorunları, çözülünceye kadar, intikal ettirmeye, ses vermeye devam edeceğiz. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın planlamasına her türlü desteği vereceğiz.

Eylül ayında marketlerde ve üreticide fiyatı en fazla düşen ürünün limon, fiyatı en fazla artan ürün ise patlıcan oldu. Üretici ve market fiyatları arasındaki farkın yüzde 334,50 ile en fazla mandalinada görüldü.”