Yaşa, cinsiyete göre bilinçli spor… (Köşe yazısı 29.08.2015 Kayseri Star Haber Gazetesi)

KAPLAN KÖŞESİ

Sokaktaki seçmenin dili ve mesajları…(1)

DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
davutgulec@hotmail.com

Ben her zaman bilinçli, yaşa, kiloya, vücut diline göre sporu önerdim.
Çünki, bilinçsiz sporda, istenmedik, beklenmedik olaylar heyecanı, şevki, azmi, mücadeleyi, sporun devamlılığını oldukça etkiliyor.
Bunun Kayseri’de, Türkiye’nin değişik bölgelerinde ister istemez çok örnekleri var.
Ama, bir trafik kazası yapan nasıl ki araba kullanmayı bırakmıyorsa, sporda bırakılmamalı.
Özellikle kadınlar 40 yaşından sonra vücutta hormonal dengenin değişmesi ile birlikte önemli sağlık sorunları yaşayabiliyor. Hiç bir şikayet olmamasına rağmen, menopoz sonrası gelişebilen pek çok hastalık, düzenli muayene ve tetkikler sayesinde başlangıç aşamasındayken önlenebiliyor.
40 yaşın üzerindeki kadınlar yüksek tansiyon, sigara ve alkol kullanımı, obezite, hareketsiz yaşam, diyabet, stres ve menopoz, hastalıkları tetikleyici faktörler. Daha çok meme kanseri ve kalp- damar hastalıklarında görülen artışlar konusunda 40 yaşın üzerindeki kadınların daha dikkatli olmalı.Alınacak önlemler yaşam kalitesini ve süresini artırır.
Bu konuda, 40 yaş üzerindeki kadınları bilinçli spor ve yaşam konusunda uyaran Memorial Hizmet Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü’nden Op. Dr. Nadide Korkut, dikkat edilmesi gereken noktaları açıkladı.
Önemli bir halk sağlığı sorunu olan sigaranın insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkisi bilinmektedir. Alkol tüketimi de sindirim enzimlerini bozup, karaciğer ve beyin üzerinde olumsuz etki yapmaktadır. Sigara kullanımı, başta kalp damar hastalıkları olmak üzere; akciğer, yemek borusu, rahim ağzı, pankreas, meme, böbrek ve kan kanserleri riskini artırmaktadır. Alkol kullanımı ise karaciğer ve yemek borusu kanserine yol açabilmektedir.
40 yaş üstü kadınlarda meme kanseri riski daha genç kadınlara göre 4 kat artış göstermektedir. Kadınların belli aralıklarla kendi kendilerine meme kontrollerini yapmaları, meme kanserini ileri aşamalara ulaşmadan fark etmenin ilk adımını oluşturmaktadır. Elle yapılan kontrollerde, memelerinin dokusu ve yapısı konusunda fikir sahibi olunacağı için meydana gelecek herhangi bir değişiklik hemen fark edilebilecektir. Bu da erken tanı konmasını mümkün kılacaktır. Elle muayene mutlaka ayda 1 kez yapılmalıdır. Bunun yanında yıllık doktor muayeneleri ve ultrason, mamografi gibi tetkikleri de yaptırmak hayati önem taşımaktadır.
Doğru beslenme ile birlikte yeterli su tüketimi, vücut sağlığını korumak ve toksinlerin atılması için çok önemlidir. Tuz, şeker, yağ ve karbonhidratların tüketimi azaltılmalıdır. Vücut ağırlığının normalden az ya da çok olması çeşitli sağlık sorunlarına zemin hazırlar. Bunun için beslenmeye dikkat edilmesinin yanı sıra günlük aktiviteler artırılmalıdır. Vücudu yormayacak şekilde günlük yürüyüşler veya yüzme gibi sporlar aksatmadan yapılmalıdır. Fitness ya da yoga da hareketli ve sağlıklı bir yaşam için önemlidir. Fazla kiloların başta kalp damar hastalıkları olmak üzere diyabet, bazı kanser türleri ve felç riskini artırdığı unutulmamalıdır.
40 yaşından sonra kadınların özellikle belli şikayetler başlamadan önce bir takım önemli hastalıkların erken tanısının konmasına yardımcı bazı tetkikleri yaptırması gerekmektedir. Örneğin rahim ağzı kanserinin erken teşhisinde yıllık smear testleri veya barsak kanserlerinin teşhisinde dışkı ve kan testleri ve kolonoskopi işlemi tanıda hayati önem taşımaktadır.
Osteoporoz yani kemik erimesi, kolay kırıklara neden olduğu için kadınların yatağa bağlı kalmasına neden olabilmektedir. Düzenli spor, yürüyüş ve kalsiyum alımını artırmak osteoporozdan korunmak için alınması gereken önlemlerdir. Bunun yanı sıra güneşten doğdu şekilde yararlanmak gerekir. Özellikle östrojen takviyeleri doktor tavsiyesine uygun olarak alınmalıdır. Fazla miktarda kahve, sigara, alkol kullanımı ve bazı ilaçların alımı osteoporoz yani kemik erimesi riskini artırabilir.
Hafızayı güçlü kılmak için kolesterol, tuzlu ve şekerli gıdalardan uzak durmakla birlikte spor yapmak da önemlidir. Sürekli yeni şeyler öğrenmek ve bulmaca çözmek de hafızanın zinde kalmasını sağlayacaktır. Bununla birlikte düzenli cinsel hayatı devam ettirmek hem fiziksel hem de psikolojik açıdan önemlidir.
Eskiden, sayıları parmakla gösterilecek kadar az olan spor yapan kadın sayısının şimdi park-bahçelerde erkeklerden bile çok olması sevindirici. Ama, halen giyimde, içecekte, gıdada bilinçli değil.
Belki bugün, yarın ve hafta sonları spor yapan bayanlarımıza bu yazı faydalı olur.