Vekiller, asgari ücret, 65 yaş ve emeklilik..(1) (Köşe yazısı 29.06.2015 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
davutgulec@hotmail.com

Bu seçim döneminde ilk kez siyasi partiler, halkın önüne projelerle geldi.
Zaten seçim havası son güne kadar hiç olmadı.
Meydanlar boş kaldı, dağıtılan makarnalar, paralar, altınlar, zorla getirilip doldurulanlarda işe yaramadı.
Bakalım verilen vaatler yerine getirilecek mi, ya da ne kadar sözlerinde duracaklar?
Seçim öncesinde vatandaş ‘İvedi bir çalışma başlatılmalı. Bugünden itibaren milletin vekili olacaklara Asgari ücret dışında her hangi bir ödeme yapılmamalı. Emeklilik için 65 yaşından önce hiç bir şekilde Emekli edilmemeleri için yasa çıkartılmalı. Zaten karınları tok, gözleri aç olan bu insanlar aslında bizi temsil edemez. Etmeleri için bizim gibi asgari ücret almaları ve 65 yaşına takılmalı. Üstelik emekli maaşları ile geçinmeyi öğrenmeli. Liderlerin kulu-kölesi olan bu para babaları ve çeşitli isimlerle anılan bu şahsiyetlerin çoğu, şimdi harcadıklarının kat kat acısını çıkartacaklar’ dedi.
Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun seçimden hemen önce açıkladığı ve Meclis’in son gününde yapılan yasa değişikliğiyle hayata geçirilen SSK ve Bağ-Kur emeklilerine seyyanen artış Temmuz ayında gerçekleştirilecek. Ama evlere şenlik şekilde.
Çıkarılan yasa uyarınca, seyyanen artıştan SSK (4/a) ve Bağ-Kur (4/b) statüsündeki emekliler yararlanabilecek. memur emeklileri seyyanen artış uygulamasından yararlanamayacak.
Yüz liralık seyyanen artış, bin liranın altındaki aylıklara yapılacak. Mevcut emekli aylıkları, önce, her 6 ayda bir olduğu gibi enflasyon oranında artırılacak. Bu artış yapıldıktan sonra bin liranın altında kalan aylıklara 100 lira seyyanen artış yapılacak. Enflasyon farkı ilave edildikten sonra bin liranın üstünde olan aylıklar da bin 100 lirayı geçmeyecek tutarda ayrıca artırılacak.
Mevcut emekli aylığı 950 lira ise bu aylık önce son 6 aydaki enflasyon oranında artırılacak. Beş aylık dönemdeki enflasyon yüzde 5.3 olarak gerçekleşti. Altı aylık dönem için enflasyon farkı yüzde 5.3 olarak uygulanırsa şu anki 950 liralık aylıklar enflasyon farkıyla birlikte bin liraya çıkacak. Bin 100 liraya tamamlanması için ayrıca 100 lira seyyanen artış yapılacak.
100 liralık seyyanen artıştan tam olarak yararlanabilmek için mevcut aylıkların 950 lira veya altında olması gerekiyor. Aylık miktarı 950 liranın üzerine çıktıkça seyyanen artıştan alınabilecek para miktarı azalacak. Örneğin mevcut aylık bin lira ise enflasyon farkıyla bin 53 liraya çıkacağı için, bu rakamı bin 100 liraya tamamlamak amacıyla yapılacak seyyanen artış 47 lirada kalacak. Ölen sigortalıların eş ve çocuklarına bağlanan dul ve yetim aylıklarında herkesin 100 lira artıştan yararlanıp yararlanamayacağı, belli değil. Seyyanen artışlar kişi bazında değil dosya bazında yapılacak. Seyyanen zam uygulamasından 2015 yılında emekli olanlar da yararlanacak. Emekli aylığı yılın hangi ayında bağlanırsa bağlansın, aylık tutarı öncelikle Ocak ayı itibarıyla hesaplanacak.
İşçilerin emekli aylıkları altı ayda bir gerçekleşen enflasyona göre artırılıyor. Eğer Haziran ayında enflasyon sabit kalırsa beş ayda gerçekleşen yüzde 5.3 oranındaki enflasyon doğrudan işçi emeklilerinin aylıklarına yansıyacak.
Emekli olduktan sonra esnaf olarak çalışmaya devam edenlerin aylıklarında Temmuz’da üçlü artış yaşanacak. Bağ-Kur’dan, SSK’dan veya Emekli Sandığı’ndan emekli olduktan sonra esnaf olarak çalışmakta olanlar, halen emekli aylıklarının yüzde 15’i oranında sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödüyorlar. Bin lira emekli aylığı almakta olan esnaftan her ay 150 lira SGDP kesiliyor. Temmuz ayından itibaren artık emekli esnafın ödeyeceği SGDP tutarı, emekli aylığının yüzde 10’una inecek. Böylece bin lira emekli aylığı alan esnaf 50 lira daha az prim ödeyecek. Emekli esnafın aylığında Temmuzda birinci artış buradan gelecek. Bağ-Kur emeklilerinin aylıkları 6 ayda bir enflasyon oranında artırılıyor. Emekli esnafın aylığında ikinci artış, ocak-haziran döneminde gerçekleşecek enflasyondan gelecek. Emekli esnafın aylığındaki üçüncü artış ise enflasyon oranındaki artış sonrasında 1000 liranın altında kalacak maaşlara yapılacak seyyanen zamla belli olacak.
Memurlardaki beklenti ise, sözleşmedeki hükme rağmen temmuz ayında enflasyon farkı ödenmesi. Temmuzda enflasyon farkı ödenirse memurlar, yılın ikinci yarısı için yüzde 3 oranındaki normal artışa ilave olarak enflasyon farkı alacak. Beş aylık dönemde enflasyon yüzde 5.30 oldu. Haziran ayı enflasyonu sıfır ya da sıfıra yakın çıkarsa memurlar, sözleşmeliler ve memur emeklileri yüzde 2.3 dolayında enflasyon farkı alacak. Memurların 2016 yılı Ocak ayında enflasyon farkı alabilmesi için 2015 yılındaki enflasyonun yüzde 8.5’i geçmesi gerekecek. Yıllık enflasyon bu rakamın altında kalırsa Ocakta fark ödenmeyecek yani memurlar havalarını alacak.