Türkiye sanayinin gıda devleri

İstanbul Sanayi Odası (İSO) tarafından açıklanan Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2017 listesinin yaklaşık beşte birini, gıda ve içecek sanayi firmaları oluşturdu. Unilever, gıda sektörünün 94 firma ile yerini aldığı listeye, 2017’de gerçekleştirdiği 4 milyar 480 milyon 411 bin TL üretimden net satışlarıyla 21’inci sıradan girdi.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2017 Araştırmasının sonuçları, süt ve süt ürünleri sektöründe faaliyet gösteren Bahçıvan Gıda’nın da sahibi olan İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan tarafından açıklandı.

İSO 500’ün üretimden satışları, 2017’de son 13 yılın en yüksek büyümesi oldu ve yüzde 33,2 artışla 653 milyar TL’ye çıktı. İSO 500’ün ihracatı da ülkenin toplam ihracat artışını geçerek yüzde 17 büyüme ile 64,5 milyar dolara yükseldi.

Sanayici esas faaliyet karının yarısını finansman gideri olarak ödemeye devam etti. Borçlanmada öz kaynakların payı gerilerken, kısa vadeli borçların payı ise arttı.

İSO 500 Büyük Araştırması’nın, sanayinin adeta röntgenini çektiğini ve anatomik yapısının bir yıl içinde nasıl çalıştığını ortaya koyduğunu belirten Bahçıvan, yeniden üretim kültürüne dönüşün öneminin altını çizdi.

Ekonomi içinde son yıllarda yaşanan çeşitli iç ve dış ekonomik faktörlerin etkisiyle birçok sektörün bazı nedenlerle ivme kaybettiğini vurgulayan Bahçıvan, “Sanayimiz ise aldığı azıcık nefesle, aldığı küçük bir destekle Türkiye’nin bu hassas yıllarında birçok konuda üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmeyi başarmıştır. İhracat konusunda da, istihdam konusunda da, vergi yaratma konusunda da ekonominin can simidi olduğunu göstermiştir. İşte biz sanayiciler; bunun için “Üretimi, sanayiyi hiçbir sektörle karşılaştırmamalıyız’ diyoruz.  Türkiye gibi 80 milyonluk bir nüfusu olan, idealleri olan, heyecanı olan bir ülkenin sıkıntılı ve zor günlerdeki dostunun sanayi olduğunu unutmamalıyız” dedi.

İSO Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2017 Gıda ve İçecek Sanayi Firmaları

500 Büyük Kuruluş 2017 Sıra No	500 Büyük Kuruluş 2016 Sıra No	Kuruluşlar	Üretimden Satışlar (Net) (TL)
21	18	Unilever San. ve Tic. T.A.Ş.	4.480.411.691
25	21	Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.	3.874.621.336
34	27	Eti Gıda San. ve Tic. A.Ş.	3.072.445.212
42	30	Coca-Cola İçecek A.Ş.	2.748.964.462
43	31	Konya Şeker San. ve Tic. A.Ş.	2.715.924.904
52	52	Banvit Bandırma Vitaminli Yem Sanayi A.Ş.	2.340.255.026
53	47	Abalıoğlu Yem-Soya ve Tekstil Sanayi A.Ş.	2.316.306.588
54	51	SÜTAŞ Süt Ürünleri A.Ş.	2.272.649.261
65	40	Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü	1.794.596.001
67	69	Şenpiliç Gıda Sanayi A.Ş.	1.773.094.972
69	72	Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü	1.719.897.064
73	65	Namet Gıda San. ve Tic. A.Ş.	1.669.265.861
81	67	C.P. Standart Gıda San. ve Tic. A.Ş.	1.583.707.267
93	–	–	–
97	93	Erpiliç Entegre Tavukçuluk Üretim Pazarlama ve Tic. Ltd. Şti.	1.283.699.255
99	–	Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş.	1.277.149.733
102	87	Pınar Süt Mamülleri Sanayii A.Ş.	1.250.585.550
104	60	Tiryaki Agro Gıda San. ve Tic. A.Ş.	1.231.496.759
113	114	S.S. Trakya Yağlı Tohumlar Tarım Satış Kooperatifleri Birliği	1.133.603.258
126	–	Pro Yem San. ve Tic. A.Ş.	1.044.346.633
136	–	Keskinoğlu Tavukçuluk ve Damızlık İşletmeleri San. Tic. A.Ş.	1.014.695.847
137	106	Tat Gıda Sanayi A.Ş.	1.013.477.097
139	109	Bunge Gıda San. ve Tic. A.Ş.	1.007.418.097
140	120	Sofra Yemek Üretim ve Hizmet A.Ş.	1.002.656.118
141	104	Anadolu Efes Biracılık ve Malt Sanayii A.Ş.	1.000.118.577
146	127	Cargill Tarım ve Gıda San. Tic. A.Ş.	989.466.890
149	95	Altınmarka Gıda San. ve Tic. A.Ş.	982.483.909
153	204	Tarım Kredi Yem San. ve Tic. A.Ş.	941.254.354
158	158	Kılıç Deniz Ürünleri Üretimi İhr. İth. ve Tic. A.Ş.	917.329.072
160	138	Beşler Makarna Un İrmik Gıda San. ve Tic. A.Ş.	901.896.265
174	153	Şölen Çikolata Gıda San. ve Tic. A.Ş.	850.271.772
181	169	Bifa Bisküvi ve Gıda Sanayi A.Ş.	815.739.813
183	175	Doğuş Çay ve Gıda Maddeleri Üretim Pazarlama İth. İhr. A.Ş.	812.708.705
187	207	Yayla Agro Gıda Sanayi ve Nakliyat A.Ş.	800.576.777
190	188	Durak Fındık San. ve Tic. A.Ş.	794.824.751
191	152	Savola Gıda San. ve Tic. A.Ş.	789.936.269
193	168	Başhan Tarımsal Ürünleri Pazarlama San. ve Dış Tic. A.Ş.	788.868.793
194	141	Progıda Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.	777.394.606
198	251	Oba Makarnacılık San. ve Tic. A.Ş.	770.304.809
204	200	Gedik Tavukçuluk ve Tarım Ürünleri Tic. San. A.Ş.	759.419.369
206	301	Abalıoğlu Yağ San. ve Tic. A.Ş.	755.422.224
216	181	Aynes Gıda San. ve Tic. A.Ş.	733.954.481
223	180	Balsu Gıda San. ve Tic. A.Ş.	714.703.215
225	228	Aves Enerji Yağ ve Gıda Sanayi A.Ş.	709.647.308
227	184	Çekok Gıda San. ve Tic. A.Ş.	707.626.527
231	102	Küçükbay Yağ ve Deterjan Sanayi A.Ş.	681.360.476
233	250	Gümüşdoğa Su Ürünleri Üretim İhracat ve İthalat A.Ş.	667.757.591
239	213	Tadım Gıda Maddeleri San. ve Tic. A.Ş.	655.706.180
241	179	Pınar Entegre Et ve Un Sanayii A.Ş.	652.351.327
245	292	Elvan Gıda San. ve Tic. A.Ş.	643.213.174
248	241	Hastavuk Gıda Tarım Hayvancılık San. ve Tic. A.Ş.	641.138.197
249	226	Türk Tuborg Bira ve Malt Sanayii A.Ş.	639.094.737
252	220	Reka Bitkisel Yağlar San. ve Tic. A.Ş.	628.045.168
255	252	Sırmagrup İçecek San. ve Tic. A.Ş.	615.526.871
264	211	Kent Gıda Maddeleri San. ve Tic. A.Ş.	598.967.152
267	261	Peyman Kuruyemiş Gıda Aktariye Kimyevi Maddeler Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.	591.769.854
277	214	Elita Gıda San. ve Tic. A.Ş.	571.387.650
296	–	–	–
302	297	Göknur Gıda Maddeleri Enerji İmalat İth. İhr. Tic. ve San. A.Ş.	527.515.430
304	265	Lesaffre Turquie Mayacılık Üretim ve Ticaret A.Ş.	525.815.799
307	303	Kadooğlu Yağ San. ve Tic. A.Ş.	512.197.073
309	304	Mutlu Makarnacılık San. ve Tic. A.Ş.	509.633.934
319	288	Özgün Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.	502.743.841
322	321	Akyem Adana Yem Yağ Biodizel Tarım ve San. Tic. A.Ş.	497.757.958
330	263	Yonca Gıda Sanayi İşletmeleri İç ve Dış Ticaret A.Ş.	483.234.347
335	237	Memişoğlu Tarım Ürünleri Ticaret Ltd. Şti.	472.530.738
342	–	Poyraz Poyraz Fındık Entegre San. ve Tic. A.Ş.	464.013.182
345	336	Çamlı Yem Besicilik San. ve Tic. A.Ş.	448.654.398
366	365	ISS Hazır Yemek Üretim ve Hizmet A.Ş.	428.968.173
369	350	Ova Un Fabrikası A.Ş.	426.433.591
374	349	Tamek Gıda ve Konsantre San. ve Tic. A.Ş.	419.040.351
377	354	BTA Havalimanları Yiyecek ve İçecek Hizmetleri A.Ş.	416.381.080
387	353	Nuh’un Ankara Makarnası San. ve Tic. A.Ş.	405.429.340
389	257	Arbel Bakliyat Hububat San. ve Tic. A.Ş.	402.548.832
396	467	Bupiliç Entegre Gıda San. Tic. A.Ş.	396.113.755
397	360	Sayınlar Gıda Maddeleri San. ve Tic. A.Ş.	396.067.338
402	234	Arslantürk Tarım Ürünleri San. İhr. ve İth. A.Ş.	391.908.521
404	315	Mey Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş.	391.702.722
410	–	–	–
414	472	Eksun Gıda Tarım San. ve Tic. A.Ş.	379.435.574
415	423	TARFAŞ Tarımsal Faaliyetler Üretim San. ve Tic. A.Ş.	379.350.657
419	366	Agromey Gıda ve Yem San. Tic. A.Ş.	375.684.820
427	417	Gürsoy Yem Gıda ve Hayvancılık San. Tic. A.Ş.	371.625.106
434	389	Kozlu Gıda İmalat San. Tic. ve Taşımacılık A.Ş.	365.608.944
444	398	Ulusoy Un San. ve Tic. A.Ş.	354.903.029
445	403	Detay Gıda San. ve Tic. A.Ş.	353.556.248
450	362	Dimes Gıda San. ve Tic. A.Ş.	350.372.967
451	438	Felda Iffco Gıda San. ve Tic. A.Ş.	350.202.024
461	–	–	–
462	385	Göze Tarım Ürünleri Pazarlama San. ve Tic. A.Ş.	341.237.710
467	404	Teksüt Süt Mamülleri San. ve Tic. A.Ş.	338.308.378
478	–	Ankara Ofis Yem Gıda ve Makina San. Tic. A.Ş.	330.212.766
481	454	Yörükoğlu Süt ve Ürünleri San. Tic. A.Ş.	325.650.463
488	–	Ulaş Gıda Un Tekstil Nakliye Tic. ve San. A.Ş.	320.053.878

Erdal Bahçıvan tarafından açıklanan İSO Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2017 araştırması, gıda sanayinin önemini de ortaya koydu.

Tüpraş’ın Türkiye’nin sanayi devi olarak zirvedeki yerini koruduğu listede, gıda ve içecek sanayinden 94 firma yer aldı. Gıda sanayi firmalarının 2016 listesine göre, sıralamada biraz daha geriye düştükleri de gözden kaçmadı.

2016 listesinde 18’inci sırada bulunan Unilever, geçen yıl gerçekleştirdiği 4 milyar 480 milyon 411 bin 691 TL’lik üretimden satışlarıyla, bu yıl listeye 21’inci sıradan girdi. Unilever gibi gıda sektöründe faaliyet gösteren önde gelen gıda ve içecek sanayi firmaları da, İSO 500 listesinde yer aldılar. (Gıda Hattı)