Turizm, üretim, et ve fiyatlar.. (Köşe yazısı 09.02.2019 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Bugün ekonomik verileri, Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğünden alarak paylaşıyorum.

Hanehalkı Yurt İçi Turizm

Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarından oluşan III. çeyrekte, yurt içinde ikamet eden 24 milyon 999 bin kişi seyahate çıktı. Seyahate çıkanların bir ve daha fazla geceleme kaydı ile ülke içinde yaptıkları toplam seyahat sayısı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %1,5 azalarak 32 milyon 537 bin seyahat oldu. Bu çeyrekte seyahate çıkanlar 333 milyon 38 bin geceleme yaptı. Ortalama geceleme sayısı 10,2 gece, seyahat başına yapılan ortalama harcama ise 650 TL.
Yerli turistlerin, yurt içinde yaptıkları seyahat harcamaları bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %18,6 artarak 21 milyar 138 milyon 934 bin TL. Seyahat  harcamaları,  kişisel  veya  paket  tur  harcamaları olarak yapıldı. Bu harcamaların %88,7’sini 18 milyar 748 milyon 899 bin TL ile kişisel harcamalar, %11,3’ünü ise 2 milyar 390 milyon 35 bin TL ile  paket tur harcamaları. Seyahate çıkış sebeplerinde ikinci sırada %36,4 ile “gezi, eğlence, tatil”, üçüncü sırada ise ile %2,2 ile “sağlık” yer aldı.
Bu çeyrekte seyahate çıkanlar 221 milyon 210 bin geceleme sayısı ile en çok “arkadaş, akraba evinde” kaldı. Konaklama türlerine göre geceleme sayısında ikinci sırada 63 milyon 280 bin geceleme ile “kendi evi”  yer alırken, “otel” 25 milyon 879 bin geceleme sayısı ile üçüncü sırada yer aldı.

***

Hayvansal Üretim İstatistikleri

Büyükbaş hayvan sayısı 2018 yılında bir önceki yıla göre %6,9 artarak 17 milyon 221 bin baş oldu. Büyükbaş hayvanlar arasında yer alan sığır sayısı %6,9 artarak 17 milyon 43 bin baş olurken, manda sayısı %10,5 artış ile 178 bin 397 baş olarak saptandı.

Küçükbaş hayvan sayısı aynı dönemde %4,1 oranında artarak 46 milyon 117 bin baş oldu. Küçükbaş hayvanlar arasında yer alan koyun sayısında bir önceki yıla göre %4,5 oranında bir artışla 35 milyon 195 bin başa çıktı. Keçi sayısında %2,7 oranında bir artışla 10 milyon 922 bin baş oldu.

Toplam süt üretimi %6,9 artarak 22 milyon 121 bin tona ulaşırken bunun %90,6’sını inek sütü, %6,5’ini koyun sütü, %2,5’ini keçi sütü ve %0,3’ünü manda sütü oluşturdu. Yapağı üretimi %4,9, tiftik üretimi %4,2 ve kıl üretimi %3,5 arttı. Bal üretimi %5,7 azalarak 107 bin 920 ton, balmumu üretimi %11,2 azalarak 3 bin 987 ton oldu.

İpekböcekçiliği faaliyeti yapan köy sayısı %5,2 artarak 693’e çıktı. İpekböcekçiliğiyle uğraşan aile sayısı da %3,9 oranında artarak 2 bin 210 oldu. Açılan tohum kutusu sayısı %9,7 artarak 6 bin 238 adet, yaş ipek kozası ise %8 azalarak 94 ton olarak gerçekleşti. Yıl sonu itibariyle et tavuğu sayısı %3,7 artışla 229 milyon 507 bin adet, yumurta tavuğu sayısı %2,1 artışla 124 milyon 55 bin adet, hindi sayısı %4,4 artışla 4 milyon 43 bin adet, ördek sayısı %8,4, kaz sayısı ise %10,4 arttı.

***

Yılda 35 kilo et tüketiyoruz

Ülkelerin yıllık et tüketim miktarları belli olurken, Türkiye’de bir kişi yıllık ortalama 35 kg et tüketiyor. Ajans Press’in Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü verileri ve medyaya yansıyan haber başlıklarından derlediği bilgilere göre, bu rakam 1960’lı yıllarda sadece 17 kg iken, yıllar içinde artış göstermesi dikkat çekti.  Batı Avrupa’da bu rakam kişi başı ortalama 70-80 kg. Dünyadaki en fazla et tüketimi Avusturalya ve ABD’de. Tüketilen ortalama100 ile 153 kg. En az et tüketimi yılda sadece 7 kg ile Etiyopya. Tüketimin en az olduğu diğer ülkeler ise,  8 kg ile Ruanda, 9 kg ile Nijerya.

Son yılların en çok tartışılan başlıkları arasında yer alan “kırmızı et” medyanın da en çok konuştuğu konular arasında başı çekti. Medya incelemesinde, son bir yıl içerisinde “kırmızı et” başlığı altında 15 bin 680 haber yansıdı. Bu haberlerin içeriği ise et ithalatı ve et fiyatlarında yaşanan artış.

***

Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi

Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), geçen ay, bir önceki aya göre %0,45, bir önceki yılın Aralık ayına göre %0,45, bir önceki yılın aynı ayına göre %32,93 ve on iki aylık ortalamalara göre %28,70 arttı.
Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %2,83, imalat sanayi sektöründe %0,47, elektrik, gaz üretim ve dağıtımı sektöründe %0,38 artış ve su sektöründe ise %6,88 düştü. En fazla artış; %4,67 ile diğer madencilik ve taşocakçılığı ürünleri, %4,22 ile kömür ve linyit, %3,94 ile diğer ulaşım araçları. Buna karşılık tütün ürünleri %31,23, ham petrol ve doğal gaz %11,70, su ve suyun arıtılması ve dağıtılması %6,88 ile en fazla azalan alt sektörler. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre aylık en fazla artış sermaye malında ve yıllık en fazla artış enerjide.

***

Tüketici Fiyat Endeksi

TÜFE’de geçen ay bir önceki aya göre %1,06, bir önceki yılın Aralık ayına göre %1,06, bir önceki yılın aynı ayına göre %20,35 ve on iki aylık ortalamalara göre %17,16 artış görüldü. Ana harcama grupları itibariyle endekste yer alan gruplardan, çeşitli mal ve hizmetlerde %3,62, sağlıkta %3,56, eğlence ve kültürde %3,18 ve lokanta ve otellerde %1,07 arttı. Ana harcama gruplarında düşüş gösteren diğer grup %3,10 ile konut.
TÜFE’de, bir önceki yılın aynı ayına göre çeşitli mal ve hizmetler %29,63, ev eşyası %29,07, eğlence ve kültür %23,15 ve lokanta ve oteller %19,89 ile artışın yüksek olduğu diğer ana harcama grupları. İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE’de geçen ay bir önceki aya göre %0,18, bir önceki yılın Aralık ayına göre %0,18, bir önceki yılın aynı ayına göre %19,55 ve on iki aylık ortalamalara göre %17,21 artış saptandı. Geçen ay endekste kapsanan 418 maddeden; 21’inin ortalama fiyatları değişmedi, 267’sinin ortalama fiyatlarında arttı, 130’unun fiyatları ise düştü.