TUİK’ten: taşıt km, dış ticaret, Finansal yatırım araç verileri..

Taşıt-kilometre İstatistikleri, Toplam taşıt-km 301 milyar 555 milyon olarak hesaplandı
Türkiye’de 2019 yılında trafiğe kayıtlı motorlu kara taşıtları(1) tarafından 301 milyar 555 milyon kilometre yol katedildi. Toplam taşıt-km(2)’nin %55,2’si otomobiller, %20,9’u kamyonetler, %12,4’ü kamyonlar, %4,3’ü motosikletler, %4,0’ı minibüsler ve %3,2’si otobüsler tarafından yapıldı.
Toplam taşıt sayısı bir önceki yıla göre %1,3 artarken toplam taşıt-km %1,7 azaldı
Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden alınan verilere göre; Türkiye’de 2019 yılında trafiğe kayıtlı toplam motorlu kara taşıtları sayısı bir önceki yıla göre %1,3 artarken toplam taşıt-km %1,7 azalış gösterdi. Taşıt sayısı; motosikletlerde %3,7, minibüslerde %1,2, kamyonetlerde %1,1 ve otomobillerde %0,8 artarken, otobüslerde %2,4, kamyonlarda ise %0,1 azaldı. Taşıt-km’de ise kamyonlarda %3,5, motosikletlerde %1,0 artış olurken, otobüslerde %9,8, minibüslerde %7,9, otomobillerde %2,5 ve kamyonetlerde %0,8 azalış gerçekleşti.
Otomobiller yılda ortalama 13 bin 325 kilometre yaptı
Taşıtların bir yılda yaptıkları ortalama kilometreler incelendiğinde; 2019 yılında sırasıyla otobüslerin 45 bin 100, kamyonların 44 bin 346, minibüslerin 24 bin 636, kamyonetlerin 16 bin 562, otomobillerin 13 bin 325 ve motosikletlerin 3 bin 854 kilometre yaptığı hesaplandı.
Otomobiller tarafından kat edilen mesafenin %48,4’ünü dizel yakıtlılar yaptı
Otomobiller tarafından 2019 yılında kat edilen mesafe taşıtların yakıt türlerine göre incelendiğinde; toplam taşıt-kilometre’nin %48,4’ü dizel, %33,3’ü LPG ve %18,3’ü benzin yakıtlı otomobiller tarafından yapıldı.
En fazla mesafe 12 yaş ve üzeri taşıtlar tarafından kat edildi
Türkiye’de 2019 yılında kat edilen toplam mesafe taşıtların yaş gruplarına göre incelendiğinde; en fazla yol %34,4’lük oranla taşıt filosunun %46,5’ini oluşturan 12 yaş ve üstü taşıtlar tarafından yapılırken, bunu sırasıyla, %27,4 ile 0-3 yaş, %25,6 ile 4-7 yaş ve %12,6 ile 8-11 yaş gurubu taşıtlar takip etti. Bu oran otomobillerde 12 yaş ve üstü otomobiller için %35,3, 0-3 yaş için %30,1, 4-7 yaş için %24,3 ve 8-11 yaş için %10,3 oldu.
Muayeneye giren taşıtların %65,7’si muayeneye bir kez tabi tutuldu
Türkiye’de 2019 yılında 9 milyon 379 bin 831 taşıt muayeneye tabi tutuldu. Taşıtların %65,7’si muayeneye bir kez girerken, %33,4’ü iki, %0,7’si üç ve %0,2’si ise dört ve üzeri sayıda muayeneye tabi tutuldu. Muayeneye giren toplam taşıt sayısı 2019 yılında 2018 yılına göre %5,7 arttı. Bu artış motosikletlerde %13,0, otomobillerde %7,4, kamyonetlerde %4,0, minibüslerde %2,9 olurken, kamyonlarda %1,8 ve otobüslerde %1,6 azalış gerçekleşti.

Dış Ticaret Endeksleri, İhracat birim değer endeksi %7,6 arttı
İhracat birim değer endeksi Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %7,6 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %4,7, ham maddelerde (yakıt hariç) %17,9, yakıtlarda %51,9 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %5,9 arttı.
İhracat birim değer endeksi 2021 yılı birinci çeyrekte bir önceki yılın birinci çeyreğine göre %5,9 arttı.
İhracat miktar endeksi %32,3 arttı
İhracat miktar endeksi Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %32,3 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %10,3, ham maddelerde (yakıt hariç) %18,9 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %37,8 artarken, yakıtlarda %10,8 azaldı.
İhracat miktar endeksi 2021 yılı birinci çeyrekte bir önceki yılın birinci çeyreğine göre %10,8 arttı.
İthalat birim değer endeksi %14,3 arttı
İthalat birim değer endeksi Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %14,3 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %15,9, ham maddelerde (yakıt hariç) %39,4, yakıtlarda %11,3 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %11,7 arttı.
İthalat birim değer endeksi 2021 yılı birinci çeyrekte bir önceki yılın birinci çeyreğine göre %9,7 arttı.

İthalat miktar endeksi %10,0 arttı
İthalat miktar endeksi Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %10,0 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %8,1, ham maddelerde (yakıt hariç) %13,6, yakıtlarda %8,5 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %19,4 arttı.
İthalat miktar endeksi 2021 yılı birinci çeyrekte bir önceki yılın birinci çeyreğine göre değişmedi.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ihracat miktar endeksi %0,9 arttı
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2021 Şubat ayında 131,2 olan ihracat miktar endeksi %0,9 artarak, 2021 Mart ayında 132,4 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2020 Mart ayında 112,5 olan ihracat miktar endeksi %27,1 artarak, 2021 Mart ayında 143,1 oldu.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ithalat miktar endeksi %1,3 arttı
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2021 Şubat ayında 110,6 olan ithalat miktar endeksi %1,3 artarak, 2021 Mart ayında 111,9 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2020 Mart ayında 108,6 olan ithalat miktar endeksi %6,4 artarak, 2021 Mart ayında 115,6 oldu.
Dış ticaret haddi 2021 yılı Mart ayında 91,0 olarak gerçekleşti
İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2020 yılı Mart ayında 96,6 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 5,6 puan azalarak, 2021 yılı Mart ayında 91,0 oldu.
Dış ticaret haddi, 2021 yılı birinci çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre 3,3 puan azalarak 93,9 oldu.

Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları, Aylık en yüksek reel getiri külçe altında oldu
En yüksek aylık reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde %3,89, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise %6,61 oranlarıyla külçe altında gerçekleşti.
Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Euro %2,30 ve Amerikan doları %1,85 oranlarında kazandırırken; mevduat faizi (brüt) %2,96, Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) %6,44 ve BIST 100 endeksi %10,40 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde Euro %4,98 ve Amerikan doları %4,51 oranlarında kazandırırken; mevduat faizi (brüt) %0,42, DİBS %3,99 ve BIST 100 endeksi %8,05 oranlarında yatırımcısına kaybettirdi.
Amerikan doları, üç aylık değerlendirmede; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %0,29, TÜFE ile indirgendiğinde ise %6,35 oranında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olurken; BIST 100 endeksi Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %17,01, TÜFE ile indirgendiğinde ise %11,99 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.
Altı aylık değerlendirmeye göre BIST 100 endeksi; TÜFE ile indirgendiğinde %9,30 oranında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlarken; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde ise %0,75 oranında yatırımcısına kaybettirmiştir. Aynı dönemde külçe altın, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %20,80, TÜFE ile indirgendiğinde ise %12,78 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.
Yıllık değerlendirmede en yüksek reel getiri BIST 100 endeksinde gerçekleşti
Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde BIST 100 endeksi; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %7,21, TÜFE ile indirgendiğinde ise %23,72 oranında yatırımcısına en yüksek reel getiriyi sağlayan yatırım aracı oldu.
Yıllık değerlendirmede, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Euro %3,05, külçe altın %8,03, Amerikan doları %11,82, mevduat faizi (brüt) %18,81 ve DİBS %24,66 oranlarında kaybettirmiştir. TÜFE ile indirgendiğinde Euro %11,87, külçe altın %6,13 ve Amerikan doları %1,75 oranlarında yatırımcısına kazandırırken; mevduat faizi (brüt) %6,32 ve DİBS %13,06 oranlarında kaybettirmiştir.