TUİK’ten, gelir ve yaşam koşulları, kütüphane, satın alma gücü, tüketici güven endeksi

Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması Bölgesel Sonuçları
En yüksek gelir TR1 (İstanbul) İBBS 1. Düzey bölgesinde oluştu
Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması 2020 yılı sonuçlarına ilişkin gelir bilgileri, bir önceki takvim yılı olan 2019 yılını referans almaktadır. Gelir hesaplamalarında, hanehalkı gelirleri hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirine dönüştürülmektedir.
Son yapılan araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 2020 yılında 33 bin 428 TL iken, İBBS 1. Düzey bölgeleri itibarıyla en yüksek olduğu bölge, 49 bin 239 TL ile TR1 (İstanbul) bölgesi oldu. Bu bölgeyi, 38 bin 022 TL ile TR5 (Batı Anadolu) bölgesi ve 35 bin 785 TL ile TR3 (Ege) bölgesi izledi.
En düşük gelir TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) İBBS 2. Düzey bölgesinde gerçekleşti
Yıllık ortalama eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirinin en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgesi, 49 bin 239 TL ile TR10 (İstanbul) bölgesi oldu. En düşük ise 15 bin 198 TL ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti.
Gelir eşitsizliği en az TR4 (Doğu Marmara) İBBS 1. Düzey bölgesinde gerçekleşti
P80/P20 oranı, en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun gelirinin en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun gelirine oranı şeklinde hesaplanmaktadır. Oran küçüldükçe gelir eşitsizliği azalmaktadır.
Son yapılan araştırma sonuçlarına göre, P80/P20 oranı en düşük 4,6 ile İBBS 1. Düzey bölgesi TR4 (Doğu Marmara) olurken bu bölgeyi 5,8 ile TR9 (Doğu Karadeniz) ve TR7 (Orta Anadolu) bölgeleri izlemiştir.
P80/P20 oranı en yüksek İBBS 1. Düzey bölgesi 8,6 ile TR1 (İstanbul) bölgesi olurken, bu bölgeyi 7,2 ile TR6 (Akdeniz) ve 6,8 ile TR5 (Batı Anadolu) bölgeleri izlemiştir.
TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) İBBS 2. Düzey bölgesinde gelir eşitsizliği en az oldu
Son yapılan araştırma sonuçlarına göre P80/P20 oranı Türkiye’de 8,0 iken, bu değerin en düşük olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri; 4,2 ile TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın), 4,4 ile TR42 (Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova) ve 4,6 ile TR41 (Bursa, Eskişehir, Bilecik) oldu.
P80/P20 oranının en yüksek olduğu İBBS 2. Düzey bölgeleri ise 8,6 ile TR10 (İstanbul), 7,9 ile TR22 (Balıkesir, Çanakkale), 7,6 ile TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) oldu.
Göreli yoksulluk oranı en düşük TR4 (Doğu Marmara) İBBS 1. Düzey bölgesinde oldu
Her bölge için eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si temelinde hesaplanan yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu İBBS 1. Düzey bölgeleri; %13,8 ile TRA (Kuzeydoğu Anadolu), %13,6 ile TR2 (Batı Marmara) ve %13,3 ile TRB (Ortadoğu Anadolu) oldu.
Göreli yoksulluk oranının en düşük olduğu İBBS 1. Düzey bölgeleri ise %8,8 ile TR4 (Doğu Marmara), %9,6 ile TRC (Güneydoğu Anadolu) ve %10,4 ile TR7 (Orta Anadolu) şeklinde sıralandı.
Göreli yoksulluk oranı en düşük TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli) bölgesinde gerçekleşti
Her İBBS 2. Düzey bölgesi için eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si temelinde hesaplanan yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler; %16,1 ile TR22 (Balıkesir, Çanakkale), %14,9 ile TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) ve TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) oldu.Göreli yoksulluk oranı en düşük olan İBBS 2. Düzey bölgeleri ise %7,2 ile TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli), %8,0 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) ve %8,1 ile TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) olarak hesaplandı.
Satınalma Gücü Paritesi (Hanehalkı Nihai Tüketim Harcamaları)
Türkiye’nin tüketim mal ve hizmetleri fiyat düzeyi endeksi 38 oldu
Fiyat düzeyi endeksi, ülkelerin ulusal para birimlerinin karşılaştırmalı olarak döviz kuruna göre alım gücünün göstergesidir. Bir ülkenin fiyat düzeyi endeksi, 100’den büyük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “pahalı”, 100’den küçük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke grubu ortalamasına göre “ucuz” olarak ifade edilmektedir.
Türkiye’nin 2020 yılı sonuçlarına göre tüketim mal ve hizmetlerine ilişkin fiyat düzeyi endeksi 38 oldu. Bu değer, 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesi genelinde 100 Euro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin, Türkiye’de 38 Euro karşılığı Türk Lirası ile satın alınabileceğini gösterdi.
Karşılaştırmalarda, 27 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülke (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk), 1 potansiyel aday ülke (Bosna-Hersek) ve Birleşik Krallık kapsandı.
Tüketim mal ve hizmetlerinde en pahalı ülke İsviçre oldu
Ülkeler itibariyle karşılaştırıldığında 37 ülke arasında tüketim mal ve hizmetlerine ilişkin fiyat düzeyi endeksi en yüksek ülke 170 ile İsviçre, en düşük ülke ise 38 ile Türkiye oldu.
Türkiye’de en yüksek fiyat düzeyi endeksi kişisel ulaşım araçlarında oldu
Türkiye’nin tüketim mal ve hizmetleri grubuna ilişkin fiyat düzeyi endeksi alt gruplar itibarıyla incelendiğinde, kişisel ulaşım araçları endeksi 89 oldu ve bu gruba ait fiyat düzeyinin AB ülkeleri ortalamasının %11 altında olduğu görüldü.
Diğer alt gruplar bazında ise; tüketici elektroniği endeksi 75 oldu ve bu grupta Türkiye’nin fiyat düzeyinin diğer alt gruplara nispeten yüksek olduğu görüldü. Buna karşılık lokanta ve oteller endeksi 40 oldu ve bu grupta fiyat düzeyinin diğer alt gruplara göre düşük olduğu gözlendi. Giyim grubunda ise Türkiye, 33 endeks değeri ile karşılaştırmalarda yer alan 37 ülke arasında en düşük endekse sahip ülke oldu.
Tüketici Güven Endeksi
Tüketici güven endeksi 81,7 oldu
Türkiye İstatistik Kurumu ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre %5,8 oranında arttı; Mayıs ayında 77,3 olan endeks, Haziran ayında 81,7 oldu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, Haziran 2021
Hanenin maddi durumu endeksi 61,0 oldu
Geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumu endeksi Mayıs ayında 61,5 iken, Haziran ayında %0,8 oranında azalarak 61,0 oldu.
Hanenin maddi durum beklentisi endeksi 82,9 oldu
Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi Mayıs ayında 76,6 iken, Haziran ayında %8,3 oranında artarak 82,9 oldu.
Genel ekonomik durum beklentisi endeksi 86,0 oldu
Gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi endeksi Mayıs ayında 78,8 iken, Haziran ayında %9,2 oranında artarak 86,0 oldu.
Dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi endeksi 96,9 oldu
Geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi endeksi Mayıs ayında 92,2 iken, Haziran ayında %5,2 oranında artarak 96,9 oldu.
Kütüphane İstatistikleri
Toplam kütüphane sayısı 2020 yılında 33 bin 978 oldu
Türkiye genelinde 2020 yılında 1 milli kütüphane, 1 213 halk kütüphanesi, 606 üniversite kütüphanesi ve 32 bin 158 örgün ve yaygın eğitim kurumu kütüphanesi mevcuttur. Milli Kütüphane kayıtlı üye sayısı 125 bin 935, halk kütüphanesi kayıtlı üye sayısı 4 milyon 437 bin 954 ve üniversite kütüphanesi kayıtlı üye sayısı 3 milyon 560 bin 694 oldu.
Milli Kütüphanedeki kitap sayısı, 1 milyon 475 bin 337 oldu
Milli Kütüphanedeki kitap sayısı, 2020 yılında 2019 yılına göre %5,1 artarak 1 milyon 475 bin 337 oldu. Milli Kütüphanedeki diğer materyal sayısı ise %1,8 artarak 188 bin 902 oldu. Milli Kütüphaneden yararlananların sayısı 2020 yılında, 2019 yılına göre %71,6 azalarak, 202 bin 144 oldu.
Halk kütüphanelerinin sayısı %2,6 arttı
Halk kütüphanelerinin sayısı 2020 yılında, 2019 yılına göre %2,6 artarak 1 213 oldu. Halk kütüphanelerindeki kitap sayısı 2020 yılında bir önceki yıla göre %1,8 artarak 21 milyon 125 bin 16 oldu.
Halk kütüphanelerine kayıtlı üye sayısı %12,2 arttı
Halk kütüphanelerine kayıtlı üye sayısı 2020 yılında, 2019 yılına göre %12,2 artarak 4 milyon 437 bin 954 oldu. Bu kütüphanelerden yararlananların sayısı, bir önceki yıla göre %58,8 azalarak 12 milyon 962 bin 119 oldu. Halk kütüphanelerindeki diğer materyal sayısı 2020 yılında, 2019 yılına göre %2,5 azaldı.
Üniversitelerde kütüphane sayısı %0,7 azaldı
125’i devlet 72’si vakıf üniversitesi olmak üzere 197 üniversitede kütüphane mevcuttur. Kütüphane sayısı, 2020 yılında 2019 yılına göre %0,7 azalarak 606 oldu. Üniversite kütüphanelerindeki kitap sayısı 2020 yılında, 2019 yılına göre %3,4 artarak 18 milyon 553 bin 121 oldu. 2020 yılında e-kitap sayısı 2019 yılına göre %1,0 azalarak 97 milyon 340 bin 35 oldu.
Örgün ve yaygın eğitim kütüphanelerinin sayısı %5,0 arttı
Resmi okul, özel okul ve özel kurs kütüphanelerini kapsayan örgün ve yaygın eğitim kütüphanelerinin sayısı, 2020 yılında 2019 yılına göre %5,0 artarak 32 bin 158 oldu. Örgün ve yaygın eğitim kütüphanelerindeki kitap sayısı, 2020 yılında 2019 yılına göre %7,6 artarak 34 milyon 454 bin 621 oldu.