Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Her zaman önemsediğim tarım arazileri ile ilgili son düzenlemeleri önemsiyorum.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın Arazi Toplulaştırma Uygulama Yönetmeliği de Resmi Gazete’de yayımlanarak uygulamaya girdi.
Tarımsal arazilerin toplulaştırması ve dağıtımına ilişkin usul ve esasların belirlendiği Yönetmelik, köy gelişimi, kırsal alan düzenlemesi, tarımsal arazi toplulaştırması ve dağıtımı ile ilgili hususları kapsıyor.
Tarım kesiminde yaşayabilir işletmeler kurmak ve tarım arazilerinin rasyonel kullanımını sağlamak amacıyla parsel büyüklüklerinin optimum ölçülerde oluşması, mevcut parsel deseninin parseller arası ulaşım, modern sulama ve tarımsal mekanizasyon tekniklerinin gereksinimlerine göre yeniden düzenlenmesi ve gerekli olması durumunda tarla içi geliştirme hizmetlerinin yapılması için; arazinin yarısından çoğuna malik bulunan ve sayıca maliklerin yarısından fazlasını oluşturanların muvafakati üzerine isteğe bağlı, Bakanlığın veya kurulların talebi üzerine kamu yararı gözetilerek isteğe bağlı olmaksızın, arazi toplulaştırması yapılmak üzere Bakanlar Kurulu kararı ile proje sahası belirlenecek.
Bakanlar Kurulunun bu kararı, toplulaştırma ve diğer işlemler yönünden kamu yararı kararı sayılacak. Kararın Resmî Gazete’de ilanından sonra, toplulaştırma alanı sınırları da belirtilmek suretiyle ilgili muhtarlık veya belediye ve mahallin en büyük mülki idare amirine bildirilecek ve karar mahallinde alışılmış araçlarla ilan edilecek.
Karara göre proje bazında arazi toplulaştırması, proje idaresinin sorumluluğunda yapılacak veya yaptıralacak.
Arazi toplulaştırmasına ilişkin Bakanlar Kurulu kararının mahallinde ilanından sonra yapılacak olan sabit tesisler, arazi toplulaştırmasında dikkate alınmayacak ve ihtilaf halinde bunlar tazminata konu olamayacak.
İl özel idareleri, belediyeler ve köyler ile tarımsal amaçlı faaliyette bulunan kooperatifler, birlikler gibi tüzel kişilikler veya diğer kamu kuruluşları proje idaresi olarak özel arazi toplulaştırması ve tarla içi geliştirme hizmetlerini yapmak istemeleri durumunda toplulaştırmanın gerekçesini ve isteğe bağlı olup olmadığını belirten raporla birlikte toplulaştırmayı uygulayacak proje birimini kurula veya Bakanlığa bildirecekler.
İsteğin uygun görülmesi durumunda, Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararı ile proje alanı kesinleşecek ve Resmî Gazete’de ilan edilecek.
Uygulamada isteğe bağlı toplulaştırma projelerine öncelik tanınır. İsteğe bağlı toplulaştırma, arazilerin yarısından çoğuna malik bulunan ve sayıca maliklerin yarısından fazlasını teşkil eden arazi sahiplerinin veya vekillerinin yazılı muvafakati ile yapılacak.
Toplulaştırma yapılacak alanda, uygulamayı geciktirmemek için üç yılı geçmemek üzere, yapılacak bitkisel üretimin tür ve çeşidi, kapsayacağı alan çiftçilerin de görüşü alınarak proje birimince kararlaştırılacak.
Tarımsal desteklerin uygulanmasında, önerilen bitki desenlerini uygulayanlara öncelik verilecek.
Ekonomik ölçekte, yaşayabilir ve gelişebilir tarım işletmeleri oluşturmak için tarım arazisi bulunmayan veya yetersiz olan proje alanındaki çiftçi ailelerine, yeter gelirli tarımsal işletme kurabilmeleri veya mevcut olanı geliştirmeleri amacıyla, toplulaştırma kapsamında tahsis edilen araziler Bakanlıkça bedeli karşılığında dağıtılabilecek.
Proje alanında tarım yapılamayacak kadar küçülmüş ve verimli işletilemeyen tarım arazileri, maliklerinden proje idaresi tarafından anlaşma yolu ile satın alınabilecek. Bu araziler kamu tesisleri ile gerektiğinde küçük işletmelerin genişletilmesinde ve ilgili idarelerle işbirliği yapılarak iskân edilecek ailelerin arsa ve arazi ihtiyaçlarında da kullanılabilecek.
Bakanlık, yeter büyüklükte olmayan tarımsal arazi parsellerini gerektiğinde toplulaştırma ve Kanun kapsamında değerlendirmek üzere kamulaştırabilecek. Toplulaştırma uygulamalarında, tahsisli araziler ile birlikte, bu araziler kullanılarak yeter büyüklükte yeni parseller oluşturulacak. Öncelikle bu parseller arazisi kamulaştırılan maliklere, bu kişiler satın almadığı takdirde yeter gelirli büyüklükte tarım arazisi olmayan yöre çiftçi ailelerine öncelikli olmak üzere rayiç bedeli üzerinden Maliye Bakanlığı tarafından doğrudan satılacak.
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce Bakanlar Kurulu kararı alınmış ve sonuçlanmamış toplulaştırmalarda ilgili mevzuatın, Yönetmeliğe aykırı olmayan hükümleri uygulanacak.