Süt üretiminde kotaları kaldırdı, hedefinde Asya pazarı var

AB’de 1984 yılında uygulanmaya başlanan süt kotaları, 31 Mart 2015 tarihi itibarıyla yürürlükten kalktı. Süt ve süt üretiminde iddialı ülkeler yeni dönemin kendileri açısından fırsatlar yarattığını düşünürken, bazı ülkelerde üreticiler, artan üretimle fiyatların düşeceği endişesi yaşıyor.

AB’de ilk olarak beş yıl süreyle yürürlükte kalması öngörülerek yürürlüğe konulan süt üretiminde kota uygulaması, daha sonra alınan uzatma kararlarıyla 30 yılı aşkın bir süre uygulandı. Son olarak 2008 yılında alınan kotaların kademeli olarak kaldırılması kararı uyarınca, 31 Mart 2015 tarihi itibariyle kota uygulamasına son verildi.

Avrupa Komisyonu’nun Tarımdan Sorumlu Üyesi Phil Hogan, kotaların kalkmasıyla birlikte fiyatlarda dengesizlik yaşanabileceğini, ancak üreticilerin karşılaşabilecekleri risklere karşı tetikte olacaklarını söyledi. Piyasa odaklı yaklaşımın süt üreticilerine yeni fırsatlar da getireceğini belirten Hogan, kotaların kalkmasının Avrupalı üreticilere Asya pazarlarında fırsatlar sunacağını kaydetti.

Son 30 yılda Avrupa’nın bu fırsatları Yeni Zelanda gibi ülkelere kaptırdığını vurgulayan Hogan, “Süt kotalarının kalkmasıyla birlikte, kırsal kesimde ciddi bir iş imkanı ve büyüme sağlayacak katma değerli üretimi güçlendirmeye yönelik fırsatlardan faydalanacağız. Özellikle Uzakdoğu’da yeni pazar fırsatlarımız var.” dedi.

Avrupa Süt Ürünleri Birliği (EDA), kotaların kalkmasının bürokratik yükü azaltacağını ve sektörün rekabet gücünü artıracağını kaydederken, AB’deki en büyük süt üreticisi Almanya ile önemli ihracatçılardan İrlanda, süt üretiminde kotaların kaldırılmasını memnuniyetle karşıladı. Alman Çiftçiler Birliği DBV, kota sisteminin üreticiler için yaklaşık 15 milyar avro ek maliyet anlamına geldiğini, kotaların kalkmasıyla çiftçilerin bu maliyetten kurtulduklarını bildirdi.

İrlanda Çiftçiler Birliği IFA da, üyelerinin, kotaların kalkmasından doğan fırsatları değerlendirebilecek durumda olduklarını açıkladı.

Buna karşın kotaların kalkmasından tedirginlik duyan kesimler de var. 13 ülkeden üretici örgütlerinin oluşturduğu Avrupa Süt Kurulu, pazarın üretimdeki artışla başa çıkabilecek durumda olmadığını, fiyatların dibe vurmasının kaçınılmaz olduğunu ve yeni bir krizin yolda olduğunu bildirdi.

AB’de 650 binden fazla süt çiftliği, 4 bin 500 süt işleme tesisi bulunuyor. Kotaların kalkmasıyla yaşanacak üretim artışıyla ihracata yönelecek sektörün, başta Asya olmak üzere süt ve süt ürünlerine yüksek talebin olduğu pazarlarda rekabeti artıracağı belirtiliyor.