Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Gazetecinin doğru dürüst haber yazamadığı ‘pembe haber’ dediğimiz çiçek, böcek, magazin haberlerinin giderek arttığı, ekonomik krizin faturasının ve şartlarının ağırlaştığı şu günlerde devletin resmi rakamlarını sizlere ulaştırmak istedim. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım; sanayi, ciro, dış ticaret verileri ile, Ajans Press ve PRNet’in işsizlik üzerine sonuçları şöyle.
Sanayi Üretim Endeksi
Sanayinin alt sektörleri (2015=100 referans yıllı) incelendiğinde, 2018 yılı Ağustos ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki yılın aynı ayına göre %6,1, imalat sanayi sektörü endeksi %1,2 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi %2,9 arttı.
Sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, 2018 yılı Ağustos ayında madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi bir önceki aya göre %5 artarken, imalat sanayi sektörü endeksi %1,5 ve elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi ise %0,8 azaldı.
Ciro Endeksleri
Sanayi, inşaat, ticaret ve hizmet sektörleri toplamında takvim etkilerinden arındırılmış ciro endeksi, 2018 yılı Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %32 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış toplam ciro endeksi ise bir önceki aya göre %5,8 arttı.
Takvim etkilerinden arındırılmış sanayi ciro endeksi, 2018 yılı Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %43,6 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sanayi ciro endeksi ise bir önceki aya göre %7 arttı. İnşaat ciro endeksi ise bir önceki yılın aynı ayına göre %20,9 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış inşaat ciro endeksi ise bir önceki aya göre %7,8 arttı.
Takvim etkilerinden arındırılmış ticaret ciro endeksi, 2018 yılı Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %26 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ticaret ciro endeksi ise bir önceki aya göre %4,8 artarken hizmet ciro endeksi, bir önceki yılın aynı ayına göre %35,4 arttı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış hizmet ciro endeksi ise bir önceki aya göre %5,4 arttı.
Dış Ticaret Endeksleri
İhracat birim değer endeksi Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %0,6 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %7,8 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %0,6 azalırken, ham maddelerde (yakıt hariç) %0,3 ve yakıtlarda %29,3 arttı.
İthalat birim değer endeksi Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %4,3 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %1, ham maddelerde (yakıt hariç) %10,3 ve yakıtlarda %32,1 artarken, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %2,2 azaldı.
İhracat miktar endeksi Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %6 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %0,8, ham maddelerde (yakıt hariç) %22,2, yakıtlarda %11,8 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %7,9 azaldı.
İthalat miktar endeksi Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %25,9 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %13,2, yakıtlarda %19,2 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %28,3 azalırken, ham maddelerde (yakıt hariç) %1 arttı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2018 Temmuz da 155,3 olan ihracat miktar endeksi %3,4 artarak, 2018 Ağustos ayında 160,5, geçen yılın Ağustos ayında 144,9 olan ihracat miktar endeksi %7,8 artarak, 2018 Ağustos ayında 156,2 olurken, 129,2 olan ithalat miktar endeksi %5,7 azalarak, 2018 Ağustos ayında 121,8 oldu. Geçen Ağustos ayında 138,3 olan ithalat miktar endeksi %18,2 azalarak, 2018 Ağustos ayında 113,1 oldu.
İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2017 yılı Ağustos ayında 106,8 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 5 puan azalarak, 2018 yılı Ağustos ayında 101,8 oldu.
Temmuz ayı itibarıyla Türkiye genelindeki 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsizlik oranı yüzde 10,8 seviyesinde gerçekleşirken, bu oranın 2017 yılının aynı ayına göre 88 bin kişi arttığı görüldü.
Ajans Press ve TÜİK verilerinden ve medya yansımalarına göre, Temmuz ayı itibarıyla Türkiye genelindeki 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsizlik oranı 2017 yılının aynı oranına bakarak 88 bin kişi artarak 3 milyon 531 kişiye ulaştığı görüldü. Genç nüfusta ise (15 ila 24) işsizlik oranı yüzde 1,2 puanlık azalış gösterirken, 15 ila 64 yaş arasındaki grupta 0,1 puan artış gösterdiği saptandı.
2018 yılı Temmuz ayı itibarıyla istihdam oranı 0,2 puan artarken, yüzde 48,2 seviyesine ulaştığı görüldü. Böylelikle, 2017 yılının aynı dönemine oranla 507 bin kişi artarak 29 milyon 265 bin kişiye çıktığı saptandı. İstihdam edilenlerin yüzde 19,7’si de tarım, yüzde19,5’i sanayi, yüzde 6,9’u inşaat, yüzde 53,9’u ise hizmet sektöründe yer aldığı tespit edildi. İşgücüne katılma oranı da aynı şekilde artış gösterirken, 2017 yılının aynı ayına göre 596 bin yükselerek toplamda 32 milyon 796 kişinin katıldığı belirlendi. Söz konusu dönemde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı ise geçen yılın aynı dönemine göre 0,9 azalarak yüzde 34,3 seviyesinde gerçekleşti.
Bu yılın başından bugüne kadar yazılı basına 56 bin 395 haber çıkışı tespit edilirken, 2017 yılında bu rakam 48 bin 854 oldu. İşsizlit en çok genç nüfusla beraber haber oldu.