Sağlık haberleri (05.06.2018)

ANEMİ BİRÇOK HASTALIĞIN HABERCİSİ OLABİLİR

 Anemi, yani bilinen adıyla kansızlık toplumda en sık görülen kan hastalıklarının başında geliyor. Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 25’ini etkileyen bu sorun kırmızı kandaki oksijen taşıyan hemoglobin proteininin farklı nedenlerle azalması sonucu ortaya çıkıyor. Acıbadem Kayseri Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Zahide Karaca, aneminin basit bir beslenme yetersizliğinden kaynaklanabileceği gibi kanser gibi ölümcül bir hastalığın da ilk işareti olabileceğine dikkat çekiyor. Gerekli tedavi ve takiplerin yapılabilmesi için hasta tarafından da ciddiye alınması gerektiği söylüyor.

Kendini sürekli yorgun hissettiğini söyleyen bir kişi için çevresinin de ilk aklına gelen durum şüphesiz anemi, yaygın kullanılan ismiyle kansızlık oluyor. Aslında bu durum, kan miktarındaki azalmadan değil, kanımıza kırmızı rengini de veren alyuvarlarımızın içindeki oksijen taşıyan hemoglobin proteininin miktarının azalmasından kaynaklanıyor. Acıbadem Kayseri Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Zahide Karaca, onlarca sebebi olmasına karşın ülkemizde en sık demir eksikliğine bağlı aneminin görüldüğünü söylüyor. Bununla birlikte, nedeni ne olursa olsun mutlaka tedavi edilmesi gerekiyor. Aksi taktirde vücut, “hipoksi” denilen oksijen yetersizliği sorunu yaşıyor ve dokuların ihtiyacı olan oksijen gidemediği için bütün organlar zorlanıyor.

En sık demir eksikliği anemisi görülüyor

Hemoglobin yapımında gerekli 3 besinsel faktör bulunuyor. Bunlar, demir, B 12 vitamini ve folik asit. Bu üçünden birinin olmaması durumunda hemoglobin yapılamıyor. Ancak bu değerler tamamen normalken de kansızlık oluşabiliyor. Kan yapım organı olan kemik iliğinin yeterli çalışmaması ya da hatalı üretim yapması, kanın damar içinde parçalanması yada bir yerden kan kaybı sonucu anemi ortaya çıkabiliyor. En sık görülen demir eksikliği anemisi özellikle doğurganlık çağındaki kadınları etkiliyor. Lohusalık vehamilelik döneminde de sık rastlanıyor. Bununla birlikteyetersiz, tek yönlü beslenme gibi beslenmede yapılan bazı yanlışlar da risk oluşturabiliyor. Örneğin besinlerle alınan C vitamini demir emilimini artırırken, kalsiyum ve aşırı çay tüketimi emilimin azalmasına neden oluyor. Dolayısıyla demir ihtiyacını giderecek kadar dengeli beslenen bir hastada bile beslenmeyle ilişkili bu tarz yanlışlar nedeniyle demir emilimi engellenmiş olabiliyor.

 Kanser şüphesi yaratabiliyor

En çok merak edilen noktalardan birinin ise kanser ve anemi arasında bir ilişki olup olmadığını belirten Dr. Zahide Karaca, şöyle açıklıyor: “Hastanın fizik muayenesinde hekim tarafından lenfadenopati, karaciğer ve dalak büyümesi gibi bazı bulgular tespit edilmesi halinde, hastada ateş, gece  terlemesi, kilo kaybı gibi eşlik eden başka şikayetler varsa kanserden şüphelenip araştırılması gerekir. Ayrıca, erişkin erkek hasta ya da menopoza girmiş kadınlar gibi kansızlık olması beklenmeyen hasta grubunda da kansızlık saptanması bu konuda şüphe uyandırabiliyor.”

 Anemi derinleştikçe daha ciddi bulgular gelişiyor

Aneminin ne kadar hızlı geliştiyse o kadar çok bulgu verdiğini söyleyen Dr. Zahide Karaca, “Özel gruplarının dışında her türlü anemide ortak bulgular görülüyor. En sık belirtisi halsizlik ve çabuk yorulmadır. Kansızlık derinleştikçe nefes darlığı, göğüs ağrısı, çarpıntı, baş dönmesi, baş ağrıları, bayılma ve şok gibi daha ciddi bulgular gelişebilir. Bununla birlikte, demir eksikliğinde saç dökülmesi, tırnaklarda kolay kırılma yapısal değişiklikler, dudak kenarlarında çatlaklar görülebilirken, B 12 eksikliğine bağlı kansızlıkta el ayak parmaklarında uyuşma ve karıncalanma hissi, uyuşukluk, unutkanlık olabiliyor” diye konuşuyor.

Mutlaka tedavi edilmeli

Hastalık tedavi edilmezse vücut, “hipoksi” denilen oksijen yetersizliği sorununu yaşıyor ve dokulara gitmesi gereken oksijen gidemediği için bütün organlar zorlanmaya başlıyor. Demir eksikliğine bağlı anemi uzun sürdüğünde, iş yükünün artmasına bağlı olarak kalpte büyüme ve kalp yetmezliği gelişebiliyor. Bununla birlikte akciğerler de zorlandığı için nefes darlığı da gelişebiliyor. Ayrıca, dokular ihtiyaç duydukları oksijeni alamadıkları için tüm iç organlar ve kaslar yoruluyor.

Hastanın ayrıntılı fizik muayenesi, bulgular ve şikayetler eşliğinde yapılan kan sayımı (CBC) değerlendirmesi ile kolayca tanı konması mümkün olabiliyor.

Tedavide genellikle ağızdan alınan demir takviyesi ya da diğer vitaminlerin takviyesinin yeterli olduğunu söyleyen İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Zahide Karaca, “Fakat derin kansızlık varsa, hastanın şikayetleri çok yoğun ve kansızlığa bağlı vücutta bazı bulgular ortaya çıkmaya başlamışsa ya da ağızdan alınan takviye ile yeterli cevap alınamıyorsa damardan tedavi de verilebilir.” diyor.

Ani Baş Ağrınızın Nedeni Yediğiniz Dondurma Olabilir!

Günlük hayatta sık sık karşılaştığımız ve nedenini çoğu zaman bilemediğimiz baş ağrısıyla ilgili bilinmeyenleri Hastane Derindere Nöroloji Bölümü Uzmanı Dr. Keriman Oğuz sizler için anlattı…

Dondurma ani oluşan baş ağrınızın nedeni olabilir!

Biraz dondurma ya da soğuk içecek tükettiğinizde kafanızın ortasında bir ağrı oluşabilir. Bu ağrıyı geçirmek, ısınmak ve daha iyi hissetmek için en iyi yöntem; tükettiğiniz soğuk içecek ya da yiyeceğin üzerine ılık su içmektir.

Küme tipi baş ağrıları erkekleri kadınlardan daha çok etkiler!

Küme tipi baş ağrılarının migren ve gerilim tipi baş ağrılarına göre görülme oranı az olsa da; erkeklerde kadınlara göre görülme oranı yaklaşık 6 kat daha fazladır ve çok şiddetlidir. Bir gözün arkasındaya da etrafında çok şiddetli ağrıyla kendisini gösteren küme tipi baş ağrıları, genellikle her gün aynı saatlerde birkaç dakika veya birkaç saat görülebilir. Bu tür bir baş ağrısıyla karşılaştığınızda mutlaka hekiminize danışarak gerekli kontrollerinizi yaptırın ve hekiminizin önerdiği ağrı kesicileri kullanın.

Baş ağrısı ilacı bazen baş ağrısına neden olabilir!

Hekiminizin önerdiği dozdan daha fazla baş ağrısı ilacı kullandığınızda, baş dönmesinin yanı sıra baş ağrınız da artabilir. Daha iyi hissetmek için ilacı alırsınız ama ilacı içtikten sonra daha çok ağrı çekebilirsiniz. Bu durum zamanla bir kısır döngüye neden olabilir. Çok fazla baş ağrınız varsa, direkt ilaca sarılmak yerine hekiminize danışın.

Baş ağrınızın nedeni başka bir sağlık probleminiz olabilir!

Baş ağrısının altında bazen tümör, enfeksiyon, beyin kanaması gibi başka sebepler olabilir. Baş ağrınıza ek başka bulgular olduğunda, daha önceki baş ağrılarınıza benzemeyen ve hayatınızın en şiddetli baş ağrısı olarak tanımlayabileceğiniz bir baş ağrısıyla karşılaştığınızda nedenini öğrenmek için mutlaka hekiminize başvurun.

Rutininizi değiştirmeniz de baş ağrınızın nedeni olabilir!

Özellikle hafta sonu görülen baş ağrılarının temelinde hafta içi rutininizden farklı olan fazla uyumak, fazla aktivite yapmak, çok fazla kahve tüketmek gibi nedenler yatabilir. Bu nedenle hafta içi ve hafta sonu etkinliklerinizi birbirinizden çok farklı olmayacak ve rutininizi bozmayacak şekilde organize etmeniz daha sağlıklı olacaktır.

Baş ağrınıza vücudunuzda karıncalanma da eşlik ediyorsa hemen hekime başvurun.

Bazen baş ağrıları, vücudunuzda ciddi bir şeylerin olduğunu söyleyen uyarı işaretleri olabilir.

  • Anormal baş ağrısı, ense sertliği, kusma gibi baş ağrısına eşlik eden bulgular beyin kanaması veya başka bir sağlık probleminin habercisi olabilir.
  • Kollarınızda veya bacaklarınızda uyuşukluk veya karıncalanma ile baş ağrısı birlikte görülüyorsa inme belirtisi olabilir.
  • Son zamanlarda aniden gelişen ve yoğun bir şekilde devam eden baş ağrısı başka bir sağlık probleminin habercisi olabilir.