Önemli veriler.. (Köşe yazısı 17.04.2018 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Aylık ya da belli zamanlarda, Türkiye’yi, bölgemizi ve şehrimizi yakından ilgilendiren son verileri sizlerle paylaşıyorum. Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’ne bir kez daha teşekkür ediyorum.

Seragazı Emisyon İstatistikleri

Sera gazı emisyon envanteri sonuçlarına göre, 2016 yılında toplam sera gazı emisyonu CO₂ eşdeğeri olarak 496,1 milyon ton (Mt) olarak hesaplandı. 2016 yılı emisyonlarında CO₂ eşdeğeri olarak en büyük payı %72,8 ile enerji kaynaklı emisyonlar alırken, bunu sırasıyla %12,6 ile endüstriyel işlemler ve ürün kullanımı, %11,4 ile tarımsal faaliyetler ve %3,3 ile atık takip etti. CO₂ eşdeğeri olarak 2016 yılı toplam sera gazı emisyonu 1990 yılına göre %135,4 artış gösterdi. 1990 yılında kişi başı CO₂ eşdeğer emisyonu 3,8 ton/kişi olarak hesaplanırken, bu değer 2016 yılında 6,3 ton/kişi olarak hesaplandı. Toplam CO₂ emisyonlarının 2016 yılında %33,5’i elektrik ve ısı üretiminden olmak üzere %86,1’i enerjiden, %13,6’sı endüstriyel işlemler ve ürün kullanımından, %0,3’ü ise tarımsal faaliyetler ve atıktan kaynaklandı. CH₄ emisyonlarının %55,5’i tarımsal faaliyetlerden, %25,8’i atıktan, %18,6’sı enerjiden, %0,03’ü ise endüstriyel işlemler ve ürün kullanımından kaynaklandı. N₂O emisyonlarının %77,6’sı tarımsal faaliyetlerden, %12,1’i enerjiden, %6,5’i atıktan, %3,8’i ise endüstriyel işlemler ve ürün kullanımından kaynaklandı.

Kümes Hayvancılığı Üretimi

Tavuk yumurtası üretimi Şubat ayında bir önceki aya göre %8,4 azaldı, bir önceki yılın aynı ayına göre %3,7 arttı. Kesilen tavuk sayısı Şubat ayında bir önceki aya göre %9,5 düşerken, bir önceki yılın aynı ayına göre %5,2 çoğaldı. Hindi sayısı ise bir önceki aya göre %5,3 azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre %74,3 arttı.Tavuk eti üretimi Şubat ayında bir önceki aya göre %8,2 azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre %7,8 arttı. Şubat ayında hindi eti üretimi ise bir önceki aya göre %11,1 azalırken, bir önceki yılın aynı ayına göre %91,9 arttı.

Süt ve Süt Ürünleri Üretimi

Toplanan inek sütü miktarı Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %15,2 arttı.Şubat ayında ticari süt işletmeleri tarafından içme sütü üretimi 154 bin 770 ton olarak gerçekleşti ve bir önceki yılın aynı ayına göre %14,6 artış gösterdi. İnek peyniri üretimi 56 bin 291 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %15,2 arttı. Koyun, keçi, manda ve karışık sütlerden elde edilen peynir çeşitleri ise 2 bin 287 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %124,2 arttı. Yoğurt üretimi 90 bin 169 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %7,5 arttı. Ayran üretimi ise 54 bin 502 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %8,7 artış gösterdi.
Şubat ayında ticari süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü yağ oranı ortalama %3,4, protein oranı ise ortalama %3,2 olarak tespit edildi. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış toplanan inek sütü miktarı Şubat ayında bir önceki aya göre %0,1 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış toplanan inek sütü miktarı Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %15,2 arttı.

Bitkisel Ürün Denge Tabloları

Toplam tahıl ürünlerinde 2016-2017 piyasa döneminde yurt içi üretimin yurt içi talebi karşılama derecesi %97,2 olarak gerçekleşti. Toplam tahıl üretiminde en büyük paya sahip olan buğdayın yeterlilik derecesi %103,8, yem sanayinin en önemli girdilerini oluşturan arpanın yeterlilik derecesi %89,2, mısırın ise %87,8 olarak gerçekleşti. Kuru baklagillerden yeterlilik derecesinin en yüksek olduğu ürün %92,1 ile nohut oldu. Kırmızı mercimeğin yeterlilik derecesi ise %76,7 olarak gerçekleşti. Yenilebilir kök ve yumrular grubundan patateste yeterlilik derecesi %108,2, yağlı tohumlar ürün grubundan ayçiçeğinde %64, soyada %7,1 ve kolzada %76,7 düzeyinde oldu. Toplam şeker üretiminin büyük kısmı yurt içinde tüketilmiş olup, yeterlilik derecesi %103 olarak gerçekleşti.

Toplam tahıl ürünlerinde 2016-2017 piyasa döneminde yurt içi üretimin yurt içi talebi karşılama derecesi %97,2 olarak gerçekleşti. Toplam tahıl üretiminde en büyük paya sahip olan buğdayın yeterlilik derecesi %103,8, yem sanayinin en önemli girdilerinden arpanın yeterlilik derecesi %89,2, mısır ise %87,8.
Kuru baklagillerden yeterlilik derecesinin en yüksek olduğu ürün %92,1 ile nohut oldu. Kırmızı mercimeğin yeterlilik derecesi ise %76,7 olarak gerçekleşti. Yenilebilir kök ve yumrular grubundan patateste yeterlilik derecesi %108,2, yağlı tohumlar ürün grubundan ayçiçeğinde %64, soyada %7,1 ve kolzada %76,7 düzeyinde oldu. Toplam şeker üretiminin büyük kısmı yurt içinde tüketilmiş olup, yeterlilik derecesi %103 olarak gerçekleşti.

Toplam sebze ürünlerinde, 2016-2017 piyasa döneminde yurt içi üretimin, yurt içi talebi karşılama derecesi %106,7 olarak gerçekleşti. Toplam sebze arzının büyük bir kısmı yurt içinde tüketilirken sadece %6,6’lık bölümü ihraç edildi. Kök ve yumru sebzeler grubundan havuç %113,2 ile en yüksek yeterlilik derecesine sahip iken bunu %112,7 ile kuru soğan ve %100,5 ile turp izledi.
Meyvesi için yetiştirilen sebzeler grubunda, toplam sebze üretiminde en büyük paya sahip domatesin yeterlilik derecesi %111,3 olarak gerçekleşti. Bunu %108,9 ile biber, %107,2 ile sakız kabak takip etti.
Baklagil sebzeleri grubunda, yeterlilik derecesi taze baklada %103,6 ve taze bezelyede %102,9 iken en düşük yeterlilik derecesi %100,3 ile taze fasulyede gerçekleşti.