KTO Karatay Üniversitesi’nden Nesimioğlu: Gelişmekte olan ülkeler, gelişmiş ülkelerin çöplüğü değildir

5 Haziran Dünya Çevre Günü nedeniyle dünyadaki ve Türkiye’deki atık sorununa değinen KTO Karatay Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Enerji Bölümü Öğretim Görevlisi Dr. Şerife Özkan Nesimioğlu, dünyada en fazla çöp ithalatı yapan ülkelerden birinin Türkiye olduğuna ve plastik atıkların sadece yüzde 1’inin geri dönüştürülebildiğine dikkat çekiyor. Plastik atıklar, topraktan yer altı sularına çevreyi kirleterek insan sağlığını da olumsuz etkiliyor.

Dünyada her geçen gün artan çevre sorunları, ülkemizde de kendisini gösterirken 5 Haziran Dünya Çevre Günü’nün bu yılki konusu, ekosistem restorasyonu oldu. Ekosistem restorasyonu, doğayı sömürmekten iyileştirmeye gitmek için hasarın önlenmesi, durdurulması ve tersine çevrilmesi anlamına gelmektedir. Ekosistem restorasyonunda dikkat çeken başlıklardan bir tanesi de atıkların geri dönüşümü. Son zamanlarda çevre örgütü Greenpeace’in, Türkiye’de plastik atık ithalatının son 15 yılda 173 kat arttığı ve geçen yıl Birleşik Krallık’taki plastik atıkların yaklaşık yüzde 40’ının Türkiye’ye ihraç edilerek, yasa dışı yollarla toplanıp yakıldığı yönündeki raporu gündem oluşturmuş ve atık ithalatıyla ilgili düzenlemeler yapılmıştı. 6 aşamadan oluşan atık yönetiminde atıkların yakılarak imha edilmesi hem sağlığımızı hem de doğayı tehlikeye sokuyor. KTO Karatay Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Şerife Özkan Nesimioğlu, “Atık yönetimi 6 safhada gerçekleşiyor. Bu aşamalardan en önemlisi atıkların geri dönüştürülerek yeniden üretimi ya da doğrudan hammadde olarak kullanılması. Atıkların yakılarak imha edilmesi ise bizim hiç istemediğimiz bir yöntem.” derken, son dönemin tartışmalı konusu plastik atıkların geri dönüşümünün ve bertaraf edilmesinin küresel bir problem olduğunun altını çiziyor. “Gelişmiş ülkeler, özellikle İngiltere, Kanada, ABD atıklarını başka ülkelere yönlendirerek kurtulmaya başladılar. En önemli müşterileri ise Çin’di ama 2018 yılında Çin, çöp ithalatına kota getirdi. Zaten kömür kullanımından ötürü Çin’de ciddi bir hava kirliliği var. Dönüştürülemeyen atıkların bertarafı da ayrı bir kirlilik yaratıyordu.” açıklamalarında bulunan Nesimioğlu, çöp ithalatıyla ilgili de sözlerine şunları ekledi: “Çin’in kota gelmesiyle ithalatını en çok artıran ülke Malezya’daki çöp karşıtı kampanyalardan sonra Tayland, Güney Kore ve Türkiye oldu.  Oysa gelişmekte olan ülkeler, gelişmiş ülkelerin çöplüğü değildir. Çöpleri bertaraf etmeye göre enerji üretebilecek şekilde geri dönüşüm doğru bir süreç. Ancak plastik atıkların dünya ölçüğinde geri dönüşümü sadece yüzde 10. Türkiye’de ise yüzde 1 civarında. Ne yazık ki ülkemiz kapasitesinin çok üzerinde bir ithalat gerçekleştiriyordu ve plastik atıkların bir kısmı da ne yazık ki geri dönüştürülemiyor. Plastik atıklar, topraktan yer altı sularına kadar doğayı kirletirken insan sağlığını da olumsuz etkiliyor.”