İnşaatta ilk çeyrek (Köşe 17.04.2019 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Türkiye’de ekonominin iyi olduğu, sorunların çözümleneceği iddia ediliyor.

Ekonominin en iyi göstergesi ise inşaat sektörü. Tetiklemediği bir yer yok.

Ama gel gelelim, inşaat sektöründe de, al-satlarda da, ikinci elde de yaprak kıpırdamıyor.

Şirketlerde, inşaat sektörü de giderek küçülüyor.

Bu ister istemez işsizliği beraberinde getiriyor, sorunları tırmandırıyor.

İstihdam seferberliği, destek ve teşviklerde tutmuyor.

Yıkılan yuvalar, hazır ve kolay para kazananlar artıyor.

Sorunlu işadamı, sanayici, yatırımcı, esnaf, sanatkar, işçi, memur, öğrenci, işsiz o kadar çoğaldı ki!

Türkiye Hazır Beton Birliği (THBB), inşaat ve bununla bağlantılı imalat ve hizmet sektörlerindeki mevcut durum ile beklenen gelişmeleri ortaya koyan “Hazır Beton Endeksi” 2019 Mart Ayı Raporu’nu açıkladı.

Rapor, inşaat ve bağlantılı sektörlerde hareketliliğin düşük olduğunu ve özellikle düşük talep ve finansmana erişim sorunu çözülmeden sektörde düzelmenin oldukça zor olacağını ortaya koydu.

İnşaat sektörünün en temel girdilerinden biri olan ve aynı zamanda üretiminden sonra hızlı bir süre içerisinde stoklanmadan inşaatlarda kullanılan hazır betonla ilgili bu Endeks, inşaat sektörünün büyüme hızını ortaya koyan en önemli göstergelerden biri.

Raporda, bütün endekslerin eşik değerin altında olması; inşaat ve bağlantılı sektörlerde hareketliliğin düşük olduğunu ve inşaat faaliyetlerinde canlanma beklentisinin zayıf olduğunu ortaya koydu.

Güven Endeksi’nin en düşük endeks olması, inşaat sektörüne yönelik tedbirlerin istenilen etkiyi oluşturmakta yetersiz kaldığını, özellikle düşük talep ve finansmana erişim sorunu çözülmeden sektörde düzelmenin oldukça zor olacağına işaret etti.

Ayrıca, Faaliyet Endeksi dışında diğer iki endeks değeri, önceki yılın aynı dönemine göre düşüş sergiledi.

Bununla birlikte son üç aydır faaliyetteki yavaşlamanın hızı düşüş gösterdikten sonra bu ay Faaliyet Endeksi çok küçük bir oranda pozitif tarafa geçti.

Faaliyet Endeksi’nin hâlen eşik değerin altında olması, söz konusu pozitif yönlü harekete çok fazla bir anlam yüklenmemesi gerektiğini gösterdi.

Hem beklentinin hem de güven endekslerinin geçen yılın aynı dönemine kıyasla düşüş göstermesi, önümüzdeki dönemde sektörde toparlanma yaşanma ihtimalini düşürdü.

Hazır Beton Endeksi 2019 Mart Ayı Raporu’nun sonuçlarını değerlendiren Avrupa Hazır Beton Birliği (ERMCO) ve THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, inşaat ve bağlantılı sektörlerde hareketliliğin düşük olduğunu, özellikle düşük talep ve finansmana erişim sorunu çözülmeden sektörde düzelmenin oldukça zor olacağına dikkat çekti, şunları söyledi.

“Türkiye ekonomisi, Yeni Ekonomik Programda belirlenen büyüme bandında yoluna devam etmek ve arzu edilen istihdam hacmini yaratmak için inşaat sektörüne ihtiyaç duymaktadır. Ancak yılın ilk göstergeleri, inşaat sektörünün ilk çeyrekte daraldığını ortaya koymaktadır. Türkiye genelinde konut satışları ilk iki ayda, bir önceki yılın aynı ayına göre %21,5 oranında düşüş göstermiştir. İpotekli konut satışları ise ilk 2 ayda, bir önceki yılın aynı ayına göre %72,7 oranında azalış göstererek yalnızca 15.427 olmuştur. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payının %10’a gerilemesi, mevcut faiz düzeyinin inşaat sektörünü ne derece derinden etkilediğini göstermektedir.”

Hükûmetin son açıkladığı Yeni Ekonomi Programı Yapısal Dönüş Adımlarını değerlendiren Yavuz Işık, sorunlu varlıkların kurulacak olan Gayrimenkul Fonu ile yönetilmesinin inşaat sektöründeki sorunların çözülmesine yönelik önemli bir adım olduğunu belirtti.

***

Peki Türkiye İstatistik Kurumu  rakamları, İnşaat maliyet endeksi (İME), 2019 yılı Ocak ayında bir önceki aya göre %6,49, bir önceki yılın aynı ayına göre %27,54 arttığını ortaya koydu. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %0,90, işçilik endeksi %20,64 çoğaldı. Ayrıca, bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %27,91, işçilik endeksi %26,75 artış gösterdi.
Bina inşaatı maliyet endeksi, bir önceki aya göre %6,74, bir önceki yılın aynı ayına göre %28,11 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %0,79, işçilik endeksi %21,45, bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %28,68, işçilik endeksi %26,96 zamlandı.
Bina dışı yapılar için inşaat maliyet endeksi, bir önceki aya göre %5,64, bir önceki yılın aynı ayına göre %25,63 arttı. Bir önceki aya göre malzeme endeksi %1,26, işçilik endeksi %17,68, bir önceki yılın aynı ayına göre malzeme endeksi %25,51, işçilik endeksi %25,92 çoğaldı.

***

‘Hedef Saygın Emlakçılık’ sloganıyla, Istanbul’un farklı bölgelerinde faaliyet gösteren emlakçıların biraraya gelerek kurduğu ve şimdiden 26 üyeye ulasan Istanbul Emlak Brokerleri Kulübü (ISTEB), sektörde hizmet standartlarını yükseltmek için çalışmalar yaparak, verimli bir paylaşım ağı kurmayı hedefliyor.

Dünyada ikinci emlak acenteları kooperatifi olma özelliği taşıyan Istanbul Emlak Brokerleri Kulübü (ISTEB), Türkiye’de sektörün üniversitelerle işbirliğinin geliştirilerek, emlakçılık ile ilgili dünyadan örneklerle araştırmalar yapmak ve bu araştırmaları kitaplaştırarak belgesellerle sunmaya hazırlanıyor. Sektöre yeni girecek genç girişimcilere yönelik sertifikasyon eğitimleri vermek için de çalışmalar yapan ISTEB, sektörel sorunların düzenlenmesi ve denetlenmesi yönünde kamuyla sürekli iletişim halinde olacak.

Istanbul Emlak Brokerleri Kulübü (ISTEB) Yönetim Kurulu Başkanı Ulvi Özcan, ISTEB’i kurarken; hem emlak tüketicisinin ve yatırımcısının aldığı hizmetin kalitesini arttıracak çalışmalar yapmak, hem de ISTEB üyelerinin işbirliklerini geliştirecek kurallı, şeffaf ve güvenilir bir iklim oluşturmak amacıyla yola çıktıklarını söyledi. Ulvi Özcan, bu koşulları sağlayabilmek için uzun zamandır titiz çalışmalar yürüttüklerini belirterek, “ümit ederiz ki çağdaş emlakçılık standartlarını önce kendi içimizde uygulayabilir; sonrasında emlakçılığın ülkemizde saygın bir meslek olmasına katkı sağlayabiliriz” dedi.

ISTEB Yönetim Kurulu Başkanı Ulvi Özcan, kooperatifçiliğin dünyada çok yaygın, hakça bir bölüşüm ve iktisadi kalkınma modeli olduğuna dikkat çekerek, Türkiye’de birçok sektörde başarılı iş örnekleri olduğunu vurguladı. Ulvi Özcan şöyle devam etti: “Ülkemizde gıdadan, çiçek üretimine, eczacılıktan, savunma sektörüne kadar birçok alanda başarılı iş örnekleri bulunuyor. Hollanda’da sütçülüğün ve çiçekçilğin yüzde 90’ın üzerinde bir oranla kooperatifler tarafından yapıldığını biliyor musunuz?  Neden emlakçılık sektöründe de olmasın dedik ve Istanbul Emlak Brokerleri Kulübü (ISTEB)’i kurduk. Dünyada Avusturalya’da 1960 yılında 7 üyeyle kurulan Avusturalya’da Estate Agents Cooperative bugün 400’ün üzerinde üyesi olan aktif kooperatiftir.  ISTEB de emlakçılık sektöründe Türkiye’de bir ilk, dünyada ise 2. olma özelliği taşıyor.”