İhracat odaklı büyüme..(4) (Köşe yazısı 13.05.2019 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

TABA-Am-Cham (Türk Amerikan İşadamları Derneği) Başkan Yardımcısı, Gümrük, Lojistik ve Ulaştırma Komite Başkanı ve Gümrük Müşavir Yardımcısı Süleyman E. Sanlı sonuç olarak şunları önerdi.

İthalatta ayrılan TASİŞ döner sermaye payı ile Gümrük Müsteşarlığı merkez ve taşra personelinin mali sorumluluk (vergi tahakkuku sorumluluğu)-görev-hizmet esasları kapsamında dağıtılarak bu suretle görev-yetki-sorumluluk arasındaki adalet sağlanması,

Kat’i ithalatta (DİİB-hariçte işleme, geçici ithalat ve yatırım teşvik işlemleri hariç) konulacak TASİŞ döner sermaye payı ile gümrük personeli mali yönden feraha kavuşturulmasına müteakip ekonomik çekim merkezlerinde belli başlı gümrük idarelerinde ihracatta vardiya ile çalışma esasına geçilerek sadece ihracatta fazla mesai ücret yükünün kaldırılarak ihracatçılarımızın maliyet-zaman yükünün azaltılması, aynı zamanda sanayicilerin, imalatçı-ihracatçıların kapasite raporlarına mütenasip hammadde, ara girdi ve makine, makine parçası, üretim için elzem aksesuar, sipariş numunesi v. b. stratejik ithalatlarında da vardiya sistemi ile çalışılan gümrük idarelerinde ithalata izin verilmesi,

Muayene memurlarının vergi tahakkuku sorumluluğu taşıdığı göz önüne alınarak eğitim seviyelerine uygun (tamamı dört yıllık üniversite mezunudur) görev yetki- sorumluluk kapsamında Gümrük muayene uzmanı veya Gümrük muayene denetmeni unvanları ile teçhiz edilerek gümrük müdürü emrinde muayene kurullarında çalıştırılması,

Gümrük muhafaza personelinin 5607 sayılı kaçakçılıkla mücadele adli kolluk görevleri kapsamında aynı görevi yapan emniyet teşkilatı adli kolluk özlük haklarına kavuşturulması, aynı zamanda gümrük muhafaza uzmanı kadroları ihdas edilerek üniversite mezunu (dört yıllık) personelin bu kadrolarda değerlendirilmesinin sağlanması,

Gümrük idarelerinde taşrada görevli personelin (muayene ve muhafaza kadroları dışındaki İdari personelin) dört yıllık üniversite mezunu olanların gümrük gelir uzmanı statüsünde uzmanlaşmasının sağlanması ve özlük haklarının buna uygun düzenlenmesi,

Taşra teşkilatında görevde yükselmelerin gümrük muayene uzmanı, gümrük muhafaza uzmanı, gümrük gelir uzmanı kadrolarından liyakat, performans, bilgi ve yetenek ile çözüm odaklı yaklaşım kriterleri üzerinden belirlenerek sağlanması, ayrıca idareci kadrolara uzman kadrolardan liyakat esaslı atama ile geçişlere de müsaade edilmesi, uzman kadrolar arasında da sınav-liyakat ile geçişlerin sağlanması,

Tüm kadroların çalışma yönetmeliklerinin ayrı ayrı hazırlanarak görev-yetki-sorumluluk çerçevelerinin belirlenerek yaşanan görev-yetki çatışma ve karmaşalarına son verilerek Gümrük Teşkilatı’nda artan rehberlik ve çözüm odaklı yaklaşımların daha da artırılması,

Gümrük taşra teşkilatına uzman yetiştirmek üzere gümrük-dış ticaret iş ve işlemleri ile kamu vergi gelirlerinin önemli bir kısmına yön veren ekonomik çekim merkezlerinden birinde veya bir kaçında gümrük akademisinin kurularak liselerden çıkış puanı ve sınav ile öğrenci alınarak dört yıllık eğitime tabi tutulması, uzmanlaşmanın henüz akademi seviyesinde başlatılarak bakanlığımızın eğitim daire başkanlığı nezdinde hizmet içi eğitim süreçlerinin gümrük akademisi tarafından yürütülmesi, akademik eğitim süresince mutlak surette ilk iki yıl özel sektörde sonraki iki yıl kamuda, üçer aylık zorunlu staja tabi tutulduktan sonra özel sektör-kamu farkındalığı ve empatisi de kazandırılarak göreve başlatılması,  aynı zamanda yabancı dil eğitimine de akademi de ağırlık verilmesi,

Farklı üniversitelerden mezunlardan da gümrük teşkilatına sınavla personel alımı halinde de gümrük akademisinde iki yıl eğitim aldıktan sonra kadroya ve göreve atanmasının sağlanması (iki yıllık eğitimde bir yıl özel sektörde bir yıl kamuda üçer aylık mecburi staja tabi tutulması)

Özellikle gümrük akademisinde yabancı dil eğitimine de ağırlık verilerek mevcut personelin dahi talep üzerine özendirilerek yabancı dil ara eğitimlerine tabi tutulması,

Rotasyon uygulamalarının taşra personelinin aile birliği ve gönüllülük esası çerçevesinde tekrar gözden geçirilerek, Milli Eğitim ve Emniyet Teşkilatı’na benzer kapı-doğu-şark mecburi hizmetlerinin haricinde ikametlerinin, çocuklarının eğitimi ve mutlu oldukları şehirlerde rotasyonlarının ve istihdamının sağlanması,

Gümrük müşavirlerinin meslek statüleri gereği yaptıkları iş ve işlemlerin niteliği itibariyle  Gümrük Müşavirleri Odası hakkı verilerek Oda çatısı altında toparlanması,

Gümrük İdareleri’nde ithalat-ihracatçıların doğrudan temsil yoluyla iş takibi yapabildikleri de göz önünde bulundurularak Asgari Ücret Tarifesine her yıl iş çevrelerinden yapılan maliyet düşürücü baskıların Bakanlık tarafından göğüslenmesi ve adil bir fiyat artışı politikası gösterilmesi ya da Asgari Fiyat Tarifesi vb. hususların kademeli olarak Gümrük Müşavir Odaları’na yetki devrinin yapılması,

Mükelleflerin mali müşavirlerinden beklemediği vergilerimi ödeyin baskısının gümrük müşavirlerinin üzerinden yasa koyucu tarafından kısıt getirilerek kaldırılması ve bu yolla uygulanan haksız rekabete son verilmesi (keza lojistik şirketleri çatısı altında faaliyet gösterilen gümrük müşavirlik şirketlerinin ithalatçılar adına peşin yatırdıkları ithalat vergileri ve masraflarını vadelendirip ayrıca kar ve komisyon şeklinde ancak esasında faiz yansıtılması haksız rekabete yol açtığı gibi bankacılık kanununa da aykırılık teşkil etmektedir.) hususları önem arz etmektedir.