Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Çoğu araştırmaları, noktalarına, virgüllerine dokunmadan aynın paylaşmaya çalışıyorum. Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım iki ayrı araştırmayı daha güncel olduğu için sizlere iletiyorum.
Doğuşta beklenen yaşam süresi, Türkiye geneli için toplamda 78, erkeklerde 75,3 ve kadınlarda 80,8 yıl oldu. Genel olarak kadınlar erkeklerden daha uzun süre yaşamakta olup, doğuşta beklenen yaşam süresi farkı 5,5 yıl.
Çalışma çağının başlangıcı olan 15 yaşındaki kişilerin ortalama kalan yaşam süresi 64,1. Erkekler için bu süre 61,5 yıl iken, kadınlarda 66,8 yıl.
Ülkemizde, 30 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 49,6 yıl. Erkekler için bu süre 47,1 yıl iken, kadınlarda 52,1 yıl. Bu yaş için kadın ve erkek arasındaki beklenen yaşam süresi farkı 5 yıl.
Türkiye genelinde, 50 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 30,5 yıl. Erkekler için bu süre 28,2 yıl iken, kadınlarda 32,7 yıl.
Ülkemizde, 65 yaşında olan bir kişinin kalan yaşam süresi ise ortalama 17,7 yıl. Erkekler için bu süre 16 yıl iken, kadınlarda 19,2 yıl. Diğer bir ifade ile 65 yaşındaki kadınların erkeklerden ortalama 3,2 yıl daha fazla yaşaması bekleniyor.
Doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 80,7 yıl ile Tunceli, 80,3 yıl ile Muğla ve 80 yıl ile Trabzon. Beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 76,1 yıl ile Kilis, 76,8 yıl ile Ağrı ve Kütahya, 76,9 yıl ile de Ardahan ve Gaziantep.
Erkeklerde doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 77,6 yıl ile Muğla, 77,4 yıl ile Tunceli ve 77,3 yıl ile Adıyaman. Erkeklerde beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 72,9 yıl ile Kilis, 73,4 yıl ile Şırnak ve 74,1 yıl ile Hakkâri.
Kadınlarda doğuşta beklenen yaşam süresinin en yüksek olduğu il 84,2 yıl ile Tunceli. 83,5 yıl ile Gümüşhane ve 83,4 yıl ile Trabzon. Kadınlarda beklenen yaşam süresinin en düşük olduğu il ise 79,1 yıl ile Kütahya, 79,3 yıl ile Ağrı ve 79,5 yıl ile Gaziantep, Van ve Kilis.
En fazla nüfusun bulunduğu İstanbul, doğuşta beklenen yaşam süresinde 78,7 yıl ile Türkiye ortalamasının üstünde yer aldı. Bu değer, erkeklerde 75,8 yıl iken, kadınlarda 81,5 yıl.
Doğuşta beklenen yaşam süresinde Ankara da 79,4 yıl ile Türkiye ortalamasının üstünde. Bu değer, erkeklerde 76,7 yıl iken, kadınlarda 81,9 yıl.
Gelir ve Yaşam Koşulları 2017 araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert geliri 2017 yılında 21 bin 577 TL iken, İBBS 2. Düzey bölgeleri itibarıyla en yüksek olduğu bölge, 30 bin 895 TL ile İstanbul Bölgesi. Bu bölgeyi, 26 bin 679 TL ile Ankara Bölgesi ve 26 bin 213 TL ile Tekirdağ, Edirne, Kırklareli Bölgesi izledi.
Ortalama yıllık eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert gelirinin en düşük olduğu bölgeler ise 9 bin 872 TL ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt, 10 bin 30 TL ile Şanlıurfa, Diyarbakır ve 10 bin 878 TL ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari şeklinde sıralandı.
Gini katsayısı Türkiye’de 2017 yılı itibarıyla 0,405 iken, bu değerin en düşük olduğu bölgeler; 0,290 ile Erzurum, Erzincan, Bayburt, 0,299 ile Zonguldak, Karabük, Bartın)ve 0,316 ile Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Kastamonu, Çankırı, Sinop ve Aydın, Denizli, Muğla bölgeleri.
Gini katsayısının en yüksek olduğu bölge ise 0,443 ile İstanbul, 0,392 ile Adana, Mersin, 0,387 ile İzmir.
P80/P20 oranı, en yüksek gelire sahip yüzde 20’lik grubun gelirinin en düşük gelire sahip yüzde 20’lik grubun gelirine oranı şeklinde hesaplanmaktadır. Buna göre 2017 yılında Türkiye’deki en zengin yüzde 20’lik grubun geliri en yoksul yüzde 20’lik grubun gelirinin 7,5 katı oldu.
P80/P20 oranının en yüksek olduğu bölgeler; 8,2 ile İstanbul, 7,1 ile Adana, Mersin ve 6,8 ile İzmir. Bu oranın en düşük olduğu bölgeler ise 4,3 ile Erzurum, Erzincan, Bayburt, 4,4 ile Zonguldak, Karabük, Bartın ve 4,6 ile Gaziantep, Adıyaman, Kilis bölgeleri.
Her bölge için eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 50’si temelinde hesaplanan yoksulluk sınırına göre, gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler; %13,2 ile Antalya, Isparta, Burdur, %12,4 ile Adana, Mersin ve %12,3 ile Balıkesir, Çanakkale.
Göreli yoksulluk oranının en düşük olduğu bölgeler ise %5,3 ile Gaziantep, Adıyaman, Kilis, %5,7 ile Zonguldak, Karabük, Bartın ve %5,8 ile Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak bölgeleri.
Diğer bir yoksulluk sınırı olan medyan gelirin yüzde 60’ı dikkate alınarak hesaplanan gelire dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler; %19,9 ile Adana, Mersin, %19,7 ile Antalya, Isparta, Burdur ve %18,8 ile İstanbul.
Bu oranın en düşük olduğu bölgeler %11,7 ile Zonguldak, Karabük, Bartın ve Manisa, Afyon, Kütahya, Uşak, %12,1 ile Gaziantep, Adıyaman, Kilis ve %13,1 ile Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova.