Güven ve inovasyon.. (Köşe yazısı 05.06.2017 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

İnsanlar istedikleri, beklentileri olmadığı ve olumsuz işlerde hem Devlete hem de özel sektöre kızar. İşte bununla ilgili, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 28 ülkede, toplam 33 bin katılımcı ile bir anket yapıldı. Bu anketin sonuçları da ‘2016 Edelman güven göstergesi raporu’ adıyla yayınlandı.

Tüm saha çalışması 13 Ekim – 16 Kasım 2015 tarihleri arasında yapıldı. Çalışmada 3 farklı nüfus grubu tanımlandı. Bilinçli kesim (%15), toplumun geneli ve sıradan vatandaş (%85, aydın kesimin dahil olmadığı grup).

Gıda Hattı’nda yer alan raporda, ‘güven’ konusunun yıllara göre nasıl değiştiği, her yıl için yazılan bir özet cümleyle gösterildi. Buna göre, 2015 ‘güven, inovasyon için vazgeçilmezdir’, 2016 yılı ise ‘artan güven eşitsizliği’, şeklinde özetlendi.

Çalışmanın sonuçlarına göre, güvenilen firmalar söz konusu olduğunda, katılımcıların; %68’inin ürün veya hizmet satın almayı tercih ettiği, %59’unun bu firmaları çevresine tavsiye ettiği, %41’inin internette olumlu görüş paylaştığı, %38’inin firmayı savunduğu görüldü.

Güvenilmeyen firmalar söz konusu olduğunda ise, katılımcıların; %48’inin ürün veya hizmet almayı reddettiği, %42’sinin firmaları eleştirdiği, %26’sının olumsuz görüş paylaştığı görüldü.

Toplumun genelinde ve bilinçli kişilerde STK’lara, işletmelere, medyaya ve devlete duyulan güvenin arttığı görüldü.

Güven endeksi

Güven endeksi ülkelerin devlete, işletmelere, medyaya ve STK’lara olan güveninin ortalamasını gösteriyor. Bilinçli kesime göre hazırlanan güven endeksi’nde, 2016 yılında 2015’e kıyasla bilinçli grupların güveninde 5 puan artış görüldü. Ülkeler kendi durumlarına göre güvenenler, nötrler ve güvenmeyenler olarak 3 gruba ayrıldı. Değerlendirmeye alınan 27 ülke arasında Türkiye de vardı ve her 2 yılda da güvenmeyenler kategorisinde yer aldı. Türkiye 2015’te 40 puanla 25. 2016 yılında ise artış ortalamasının üzerinde bir artışla 47 puanla 23. Sırada yer aldı.

Güven endeksi incelendiğinde, toplumun genelinin bilinçli kesimin gerisinde kaldığı görüldü. Sıradan vatandaşların olduğu grubun ise toplumun genelinden de daha geride kaldığı görüldü. Bununla birlikte bilinçli kesim ve sıradan vatandaşlar arasındaki güven eşitsizliğinin, 2012-2016 döneminde değerlendirmeye alınan ülkelerin çoğunda önemli derecede arttığı görüldü.

Çalışmada yer verilen 28’ülkenin 18’inde, yüksek gelirli ve düşük gelirli katılımcılar arasında çift haneli ‘güven puanı farkı’ olduğu görüldü.

Haber ve bilgi alma

Araştırmada katılımcıların en çok kullandığı 3 haber ve bilgi kaynağından (arama, tv, sosyal medya) 2’sinin katılımcıların katkısıyla şekillenen medya ortamları olduğu belirlendi.

İnsanlar en çok kime güveniyor?

Araştırmada konuşmasına en çok güvenilen 3 konum; teknik uzman, akademik uzman, kişinin kendisine yakın gördüğü biri olarak belirlendi. En az güven duyulan konuşmacılarınsa devlet yetkilileri olduğu görüldü.

Yıllara göre güven değişimi

Ülkelere göre özel işletmelere duyulan güvenin sıralandığı bir tabloda, Türkiye 28 ülke arasında 20. Sırada yer aldı. Yıllara göre değişime bakıldığında ise, Türkiye 2015 yılına kıyasla 2016 yılında işletmelere duyulan güvenin en çok arttığı ülkelerden biri oldu.

Sektörlere göre güven

Sektör trendleri incelendiğinde, geride bıraktığımız 5 yıllık dönemde en çok güven artışının sırasıyla mali hizmetler ve enerji alanında gerçekleştiği görülüyor. Gıda & içecek ve farmasötik sektörlerinin %1 artışla son 5 yılı önemli bir değişim yaşamadan geçirdiği görüldü.

Devlet ve özel işletmelere duyulan güven

Devlete ve özel işletmelere duyulan güvenin birbiriyle karşılaştırmalı olarak gösterildiği bir grafikte, Türkiye’nin devlet ve özel işletmelere eşit oranda (%42) güven duyulan tek ülke konumunda olduğu görülüyor. Diğer ülkelerde devlete ve özel işletmelere duyulan güvenin farklı oranlarda olduğu görüldü.

Araştırmaya göre ankete katılanların %80’i, işletmelerin sorunları çözmek için öncü olması gerektiği düşüncesine katılıyor.

Bölgelere göre aranan liderlik özellikleri

Türkiye’nin de dahil olduğu Avrupa grubunda aranan liderlik özellikleri (ceo’ları güvenilir yapan özellikler); dürüstlük (%53), rekabetçilik (%43), deneyim (%28), etik olma (%27), şeffaflık (%27).

En çok aranan özellikler Kuzey Amerika’da etik olma (%59), Latin Amerika’da dürüstlük (%47), Asya-Pasifik’te ise dürüstlük (%39) olarak belirlendi. Dünya genelindeki katılımcıların %60’ının hiçbir ceo adını bilmemesi de araştırmanın ilginç bir detayı olarak karşımıza çıkıyor.

Güven göstergesi raporu’na göre tüm sesler önemli

Araştırmada sosyal ağlarda, içerik paylaşım sitelerinde ve yalnızca internette yayınlanan kaynaklarda kime güvendiği incelendi.

Buna göre en çok güvenilen kaynak aile ve arkadaşlar olarak belirlendi. Diğer bilgi kaynakları güvenilme oranına göre şu şekilde sıralanıyor: akademik uzmanlar, tercih edilen firmalar, firma çalışanları, firma ceo’ları, gazeteciler, internette tanınan kişiler, seçilmiş yetkililer, ünlüler ve tercih edilmeyen firmalar.