Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Bugün, herkesin ‘açım, yandım, bittim, tükendim, geçinemiyorum’ dediği Türkiye’yi yakından ilgilendiren iki konu ile ilgili son araştırmaların sonuçlarını vereceğim. Biri, canlı dünyaya gelen bebek sayısı, diğeri gözlük ithalimiz.
Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım verilere göre, geçen yıl ülkemizde canlı doğan bebek sayısı 1 milyon 291 bin 55 olurken, bu bebeklerin %51,3’ü erkek, %48,7’si kız oldu.
Toplam doğurganlık hızı, bir kadının doğurgan olduğu dönem olan 15-49 yaş grubunda doğurabileceği ortalama çocuk sayısını ifade etmektedir.
Toplam doğurganlık hızı, 2016 yılında 2,11 çocuk iken 2017 yılında 2,07 çocuk olarak gerçekleşti. Yani, bir kadının doğurgan olduğu dönem boyunca doğurabileceği ortalama çocuk sayısı 2,07 oldu. Bu durum, doğurganlığın nüfusun yenilenme düzeyi olan 2,10’nun altında kaldığını gösterdi.
Toplam doğurganlık hızının en yüksek olduğu il 2017 yılında 4,29 çocuk ile Şanlıurfa oldu. Bu ili 3,72 çocuk ile Şırnak, 3,6 çocuk ile Ağrı ve 3,39 çocuk ile Muş izledi. Toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu il ise 1,31 çocuk ile Gümüşhane oldu. Bu ili 1,45 çocuk ile Bartın, 1,46 çocuk ile Edirne ve 1,48 çocuk ile Zonguldak izledi.
Yaşa özel doğurganlık hızı, belli bir yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade etmektedir.
Yaş grubuna göre doğurganlık hızı incelendiğinde, en yüksek yaşa özel doğurganlık hızı 25-29 yaş grubunda görüldü. Bu yaş grubundaki doğurganlık hızı 2012 yılında binde 129 iken 2017 yılında binde 132 oldu. Diğer bir ifadeyle, 2017 yılında 25-29 yaş grubundaki her bin kadın başına 132 doğum düştü.
Adölesan doğurganlık hızı, 15-19 yaş grubunda bin kadın başına düşen ortalama canlı doğan çocuk sayısını ifade etmektedir. Adölesan doğurganlık hızı, 2012 yılında binde 31 iken 2017 yılında binde 21’e düştü. Diğer bir ifadeyle, 2017 yılında 15-19 yaş grubundaki her bin kadın başına 21 doğum düştü.
Kaba doğum hızı, bin nüfus başına düşen canlı doğum sayısını ifade etmektedir. Kaba doğum hızı, 2016 yılında binde 16,5 iken 2017 yılında binde 16,1 oldu. Diğer bir ifade ile 2016 yılında bin nüfus başına 16,5 doğum düşerken, 2017 yılında 16,1 doğum düştü.
Kaba doğum hızı illere göre incelendiğinde, 2017 yılında kaba doğum hızının en yüksek olduğu il binde 32,7 ile Şanlıurfa oldu. Bu ili binde 27,9 ile Şırnak, binde 27,8 ile Ağrı ve binde 27,1 ile Muş izledi. Kaba doğum hızının en düşük olduğu il ise binde 9,8 ile Edirne oldu. Bu ili binde 9,9 ile Kastamonu ve Bartın, binde 10 ile Giresun ve binde 10,1 ile Gümüşhane izledi.
Öte yandan, 2013 ile 2017 yılları arasında ithal edilen gözlük adedi 34 milyon 243 bin 93 olurken, güneş gözlüğü ithalatı 628 milyon 748 bin 962 doları buldu.
PRNet ve Ajans Press’in TUİK verilerinin yanı sıra medyaya yansıyan haber başlıklarından derlediği bilgilere göre, 2013 ile 2017 yılları arasında ithal edilen gözlük adedi 34 milyon 243 bin 93 olarak belirlendi. İthal edilen güneş gözlüklerine ise 628 milyon 748 bin 962 dolar harcandığı öğrenildi. En fazla ithalat yapılan yıl da 2015 olarak görülürken, söz konusu yılda 135 milyon 323 bin 748 dolarlık dış alım yapıldığı saptandı.
2018 yılında 17 bin 61 haber çıkışı belirlenen ithalat başlığında, geçtiğimiz yıl 35 bin 300 haber yansıması tespit edildi.Öte yandan ülke bazında değerlendirilme yapıldığında, Türkiye’nin en fazla ithalat yaptığı ülkenin Çin olduğu belirlendi. Çin’den 5 yıl içerisinde 321 milyon 867 bin 229 dolarlık alım yapılırken, bu tutarın toplam güneş gözlüğü ithalatının yüzde 51,2’sini oluşturduğu görüldü.
Çin’den sonra en fazla ithalat yapılan ülke ise İtalya olarak kaydedilirken, 5 yılda 261 milyon 177 bin 407 dolarlık güneş gözlüğü satın alındığı saptandı. Bu tutarın da toplam ithalat içindeki payı yüzde 41,5 olarak tespit edildi. Böylelikle, Çin ve İtalya’dan yapılan ithalatın 5 yıldaki toplam payı yüzde 93 olarak kayıtlara geçti.
İthal edilen gözlükler tür bakımından incelendiğinde ise, en fazla ithalatı yapılan gözlükler plastik camdan imal edilmiş olanlar oldu. Söz konusu gözlükler için 2013 ile 2017 yılları arasında 490 milyon 864 bin 237 dolar ödenirken, plastik camlı gözlüklerin toplam gözlük ithalatı içindeki payı yüzde 78 olarak belirlendi.