Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
davutgulec@hotmail.com
Bu köşede zaman zaman, Türkiye’de Ahilik geleneğini yaşatması gereken, ancak ‘aşırı kazanma hırsı’ ile insan sağlığıyla oynayan herkesin sorgulanması gerektiğini sık sık yazıyorum.
Tohumdan, toprağa, kullanılan ilaç ve gübreden üreticiye, aracıdan toptancıya, görevini yapması gerekenden tüketiciye kadar herkeste ‘Dinimiz bize neyi emretti’ diye kendini masaya yatırmalı.
Şimdi bunu niye yazdın diye soranları duyuyorum.
AB’nin 2015 Yılı Türkiye İlerleme Raporu’nda, Türkiye’de gıda güvenliği, veterinerlik ve bitki sağlığı politikası alanlarında bazı hazırlıklar yapıldığı, ancak geçen yıl söz konusu alanlarda ilerleme kaydedilmediği eleştirildi. Ayrıca “Genel gıda güvenliği konularında müktesebatın düzenlenmesi ve uygulanması yönündeki ilerlemeler sınırlı kalmıştır. Önümüzdeki yıl Türkiye, ulusal bir program ve izleme planı sunarak AB standartlarını karşılamak için gıda işletmelerini iyileştirmelidir” denildi.
Raporun, “Gıda güvenliği, Veterinerlik ve Bitki Sağlığı Politikası” başlıklı 12. Fasıla ilişkin bölümünde, AB gıda üretiminde hijyen kurallarının, yüksek düzeyde gıda güvenliği sağladığı, hayvan sağlığı ve refahı ile hayvansal gıdaların güvenliğinin; tohum kalitesi, bitki koruma ürünleri, zararlı organizmalar ve hayvan beslenmesi ile güvence altına alındığına dikkat çekildi. Söz konusu bölüm şöyle.
“Gıda güvenliği, veterinerlik ve bitki sağlığı politikası alanlarında bazı hazırlıklar yapılmaktadır. Geçtiğimiz yıl bu alanlarda herhangi bir ilerleme kaydedilmemiştir. Bu alandaki müktesebatın tam olarak uygulanması için özellikle hayvansal yan ürünler, hayvan refahı, hayvanların kimliklendirilmesi ile kayıt altına alınması ve hareketlerinin kontrolü gibi alanlarda daha fazla çaba gösterilmelidir.
Önümüzdeki yıl Türkiye; diğer şeylerin yanı sıra ulusal bir program ve bir izleme planı sunarak AB standartlarını karşılamak için gıda işletmelerini iyileştirmeli; hayvansal yan ürünlere ilişkin mevzuatları benimsemek ve uygulamak için daha fazla adım atmalıdır.
Genel gıda güvenliği konularında müktesebatın düzenlenmesi ve uygulanması yönündeki ilerlemeler sınırlı kalmıştır. Bitki sağlığı politikasını bu müktesebata tam olarak uyarlamak için çalışmalar hızlandırılmalıdır. Büyükbaş ve küçükbaş hayvanların kimliklendirilme ve kayıt altına alma çalışmaları devam etmektedir. İstanbul’da kara ve deniz sınırlarında ve Sabiha Gökçen Havalimanı’nda sınır kontrol noktaları hala tam olarak çalışmamaktadır.
Türkiye’nin hayvan hastalıklarıyla mücadelesi devam etmektedir. Şap hastalığı vakalarının sayısı Trakya bölgesinin aşılama suretiyle şap hastalığından ari bölge olmasını sağlamak için aşılama ve hayvan hareketlerinin sıkı bir şekilde denetlenmesiyle düşmüştür. Müktesebatı 1/98 sayılı kararla uyum da dahil olmak üzere bulaşıcı süngerimsi ensefalopati ve gözetim sistemleriyle uyumlu hale getirmek ve uygulamak için hala önemli çalışmalar gereklidir (Fasıl 11-Canlı hayvan, sığır eti ve türev ürünler üzerindeki fiili ithalat yasağı için Tarım ve Kırsal Kalkınma). Çiftlik hayvanlarının refahı ve yumurtlayan tavukların korunması ile ilgili yönetmelikler yürürlüğe girmiştir. Ancak müktesebatı hayvan refahında tam olarak uygulayabilmek için daha fazla yapısal ve idari çaba gereklidir. Hayvanlardan insanlara bulaşabilen hastalıklarda herhangi bir ilerleme kaydedilmemiştir.
Türkiye gıda, yem ve hayvansal yan ürünleri piyasaya sürmek için eğitim, denetim ve izleme programları uygulamaya devam etmiştir. Tarım-gıda işletmelerini ulusal düzeyde iyileştirmeye yönelik ilerlemeler sınırlı kalmıştır. Gıda işletmelerini kaydetme ve onaylamada yeni kuralların uygulanması için hala daha fazla çaba gereklidir. Hayvansal yan ürünler üzerinde ilk çalışmalar yapılmaya başlanmıştır, ancak bu sektörün yeni kuralları benimsemesi için hala daha fazla çaba gereklidir. Denetimlerin fonlanması henüz AB sistemleriyle uyumlu hale getirilememiştir.
Etiketleme, katkı maddeleri ve saflık kriterleri, tatlandırıcılar ve gıda takviyeleri gibi konularda gıda güvenliği yönetmeliğini uygulamaya yönelik ilerleme kaydedilmiştir. Gıda enzimleri ve yeni gıdalar için düzenlemeler henüz tamamlanmamıştır. Genetiği değiştirilmiş organizmalardan (GDO) üretilen gıda enzimlerini etkileyen ticaret hayatının düzensizliklerinin Biyogüvenlik Kurulu’nun tavsiyesiyle çözülmesine rağmen, bunun Biyogüvenlik Kanunu’nda yapılan değişiklik olarak adlandırılması gerekmektedir. Yemlere özel kanunlarda gıdada maksimum koksidiyostat veya histomonostat seviyelerine ilişkin yönetmelik kabul edilmiştir.
Bitki sağlığı politikası ile ilgili olarak bitki koruma ürünleri için öneri, uygulama ve kayıt işlemleri ile ilgili bir yönetmelik kabul edilmiştir.”