Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
davutgulec@hotmail.com
Türkiye’de filmlere de konu olan gıda fiyat etiketlerine karşı bir düzenleme getiriliyor. Yani sağlıklı gıda tüketimi için gıda etiketlerinde mevzuat, kökten değişiyor. Türk Gıda Kodeksi Etiketleme Yönetmeliği’nin yerine geçecek Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmelik Taslağı, ilgili tarafların görüşüne açıldı. Yönetmelik Taslağı için görüşler, 25 Ocak 2016 tarihine kadar alınacak.
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü web sitesinde görüşe açılan Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmelik ile “algı farklılıkları ve bilgi gereksinimleri dahil gıda hakkında bilgilendirme açısından tüketicilerin korunmasına dayanak oluşturmak ve gıda hakkında bilgilendirme ve özellikle gıdaların etiketlenmesi ile ilgili genel kuralları, gereklilikleri ve sorumlulukları belirlemek” amaçlanıyor.
Gıda zincirinin, faaliyetleri tüketicilere gıda hakkında bilgilendirme gerektiren aşamalarında, gıda işletmecilerine uygulanacak Yönetmelik, toplu tüketim yerleri tarafından sunulan gıdalar dâhil son tüketici için amaçlanan tüm gıdaları ve toplu tüketim yerlerine tedarik için amaçlanan gıdaları kapsayacak. Yönetmelik, belirli gıdalar için yürürlükte olan özel mevzuatta belirlenen etiketleme gereklilikleri saklı kalmak kaydıyla uygulanacak.
Gıdalar hakkında bilgi verilirken, özellikle sağlık bakımından ve ekonomik, çevresel, sosyal ve etik açıdan son tüketicinin bilinçli seçim yapması ve gıdanın güvenilir kullanımına zemin hazırlayacak şekilde tüketici sağlığının ve menfaatlerinin en üst seviyede korunması gözetilecek.
Gıda hakkında zorunlu bilgilendirme; Gıdanın kimliği ve bileşimi, özellikleri veya diğer niteliklerine, Tüketici sağlığının korunması ve gıdanın güvenilir kullanımına, Özel beslenme ihtiyaçları olanlar dahil tüketicilerin bilinçli olarak seçim yapmasını sağlayacak besin öğeleri özelliklerine ilişkin bilgileri kapsayacak. Bilgilendirmenin gerekliliği değerlendirilirken ve tüketicilerin bilinçli seçim yapmalarını sağlamak için, tüketicilerin çoğunluğu tarafından özel olarak önem verilen belirli bilgilere duyulan yaygın ihtiyaç veya genel olarak kabul görmüş tüketici menfaatleri dikkate alınacak.
Gıda Hakkında Bilgilendirmeye İlişkin Genel Gereklilikler kapsamında son tüketici veya toplu tüketim yerleri için tedarik amaçlı gıdalara, Yönetmeliğin gerektirdiği bilgiler eşlik edecek.
Doğru bilgilendirme için gıda hakkında bilgilendirme özellikle; Gıdanın başta doğası, kimliği, özellikleri, bileşimi, miktarı, dayanıklılığı, menşe ülkesi, imalat veya üretim metodu olmak üzere başlıca nitelikleri açısından, gıdanın sahip olmadığı etkilere veya özelliklere atıfta bulunarak, tüm benzer gıdalar aynı niteliklere sahip olduğu halde, belli bir gıdanın özel niteliklere sahip olduğunu ileri sürerek ve özellikle belirli bileşenler ve/veya besin öğelerinin varlığını veya yokluğunu özel olarak vurgulayarak, gıdanın bileşiminde doğal olarak bulunan bir öğe veya gıdada normal olarak kullanılan bir bileşen farklı bir öğe veya farklı bir bileşen ile ikame edildiği halde, görünüş, tanımlama veya resimli gösterimler vasıtasıyla söz konusu gıdada o öğenin veya o bileşenin varlığını ima ederek, yanıltıcı biçimde olamayacak.
Gıda hakkında bilgilendirmenin doğru, açık ve tüketici için kolay anlaşılır olması sağlanacak.
Özel beslenme amaçlı gıdalar ile ilgili mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, gıdanın bir hastalığı önleme, tedavi etme veya iyileştirme özelliğine sahip olduğuna dair bilgilendirme yapılamayacak, bu tür özelliklere atıfta bulunulamayacak.
Söz konusu hükümler, Gıdanın reklâmı, Gıdanın tanıtımı; özellikle de şekli, görünüşü veya ambalajı, kullanılan ambalaj malzemesi, düzenlendiği biçim ve sergilenme şekli için de uygulanacak. Gıda hakkında bilgilendirmeden, gıdayı kendi adı veya ticari unvanı altında piyasaya arz eden gıda işletmecisi, ithal edilen gıda hakkında bilgilendirmeden ise ithalatçı sorumlu olacak. Gıda hakkında bilgilendirmeye müdahale etmeyen gıda işletmecileri, sahip oldukları bilgiler çerçevesinde, yürürlükte olan gıda hakkında bilgilendirme mevzuatına uygun olmayan gıdaları tedarik etmeyecekler. Gıda işletmecileri, kendi kontrolleri altında yürütülen faaliyetler kapsamında, son tüketiciyi yanıltacak veya tüketicinin korunma düzeyini ve bilinçli seçim yapma şansını azaltacak şekilde gıdaya eşlik eden bilgilerde değişiklik yapamayacaklar, gıdaya eşlik eden bilgilerde yaptıkları her değişiklikten sorumlu olacaklar.
Gıda işletmecileri belirtilen bilgilerin, hazır ambalajlı gıdaların piyasaya arz edildiği dış ambalaj üzerinde de yer almasını sağlayacaklar. Ancak, bilgiler hazır ambalajlı gıdanın ambalajı veya etiketi üzerinde bulunuyorsa ve dış ambalajdan açık bir şekilde ve kolayca görülebiliyorsa, bilgilerin dış ambalajda tekrar belirtilmesine gerek olmayacak.
Yönetmeliğin ilgili maddelerindeki istisnalar saklı kalmak kaydıyla; Gıdanın adı, bileşenler listesi, alerjen bileşenler veya alerjen işlem yardımcıları, belirli bileşenlerin veya bileşen gruplarının miktarı, gıdanın net miktarı, tavsiye edilen tüketim tarihi veya son tüketim tarihi, özel muhafaza ve/veya kullanım koşulları, dokuzuncu maddenin birinci fıkrasında bahsedilen gıda işletmecisinin adı veya ticari unvanı ve adresi, kayıt işlemine tabi olan gıda işletmelerinde üretilen veya ambalajlanan gıdalar için, gıdanın üretildiği veya ambalajlandığı gıda işletmesinin işletme kayıt numarası, menşe ülke, kullanım bilgisi olmadığında gıdanın uygun şekilde tüketimi mümkün değilse, gıdanın kullanım talimatı, hacmen % 1,2’den fazla alkol içeren içeceklerde hacmen gerçek alkol derecesi, beslenme bildirimi, bilgileri zorunlu olarak etiketlerde yer alacak.