Evlenme, boşanma, kazanç.. (Köşe yazısı 04.03.2016 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ

davutgulec@hotmail.com

Türkiye’de aile yapısı giderek yabancılaşıyor, çeşitleniyor.

Bir dönem, çeşitli ülkelerdeki baskılardan kaçarak Türkiye’ye gelen Türkler ve yabancılar,

Bir dönem ‘bavul ticareti’ ile gelenler,

Değişik ülkelerden ‘bakıcı’ adıyla getirilip, kandırılan, zorla fuhuş yaptırılanlar,

Bir dönem, Irak, İran ve Afrika ülkelerinden sığınanlar,

Şimdide ‘Bizi siz çağırdınız, huzurumuzu bozdunuz’ diyen Suriyeliler.

Çoğu, başka ülkelere gitmek ya da ülkelerine dönmek yerine Türkiye’de yine çoğu yaşlılarla ve bulduğu kişilerle formalite evlilikler yaparak ‘Türk aile yapısını’ bozmaya başladı.

Türkiye’de ‘Vatandaşlık uyum süresi’nin kısa olması nedeniyle, batıda ki ve gelişmiş ülkelerdeki gibi, evlense de, çocuk sahibi de olsa bekleme süresi 10 yıl ve üzeri iken bizdeki süresinin 1 yıldan 3 yıla çıkartılması bile,  ülkelerinden kaçanlar için ‘cazibe ülke’ olmaya devam ediyor.

“Güçlü Kadın, Güçlü Toplum, Güçlü Gelecek’’ konulu panelde konuşan Burçak Ilıman ‘’Toplumun yarısını kadın oluşturuyor. Kadın, kimliği ile Türk toplumunda başımızın tacı olarak tanımlanıyor. Hele bir de anne olduysa cennet ayaklarının altına seriliyor. Ailenin varlığı kadının ve erkeğin birlikte güçlü ve mutlu olmasına bağlı. Aile içinde kadın, kimliği ile kendini güçlü hissetmeli, saygı ve değer görmeli. Bunlar gerçekleşirse bir anne olarak bu davranışına yansır. Çevresine saygı duyan, kendini değerli bulan ve çevresine değer veren çocuk yetiştirir. Mutlu aile, birbirine saygı duyan bireylerden oluşur. Aile içinde mutlu olan anne, mutlu çocuk yetiştirir. Bu nedenle güçlü kadın, güçlü bir toplum demektir” dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü verileri, Türkiye’de evlenme ve boşanmalarda bir önceki yıla göre önemli bir değişim olmadığını iddia etti. Tabi bu rakamlar, resmi kayıtlara giren. Yaşı küçük olanlar, dini nikahlarla yaşayanlar ve diğer bilinmeyenler hariç.

Kayseri’de evlenmelerde %0,7 artış, boşanmalarda ise % 0,3 azalma, yaşanırken bu rakam Sivas’ta evlenmelerde % 1,2 azalma, boşanmalarda % 9,2 artış, Yozgat’ta  evlenmelerde % 4,4, boşanmalarda % 5,9 azalma olduğunu kayıtlara geçti.

Evlenen çiftlerin sayısı bir önceki yıla göre %0,5 artarak 2015 yılında 602 bin 982 oldu. Kaba evlenme hızı ise binde 7,71. Boşanan çiftlerin sayısı %0,7 artarak 131 bin 830’e ulaştı. Kaba boşanma hızı da binde 1,69’u gösterdi. Kaba evlenme hızının 2015 yılında en yüksek olduğu il, binde 9,84 ile Kilis. Binde 9,40 ile Aksaray, binde 9,33 ile Ağrı izledi. Kaba evlenme hızının en düşük olduğu il ise binde 5,87 ile Kastamonu, binde 5,92 ile Gümüşhane, binde 5,94 ile Tunceli.
Ortalama ilk evlenme yaşı, geçen yıl erkekler için 27, kadınlar için 23,9. Erkek ile kadın arasındaki ortalama ilk evlenme yaş farkı 3,1 yaş. Ortalama ilk evlenme yaş farkının en yüksek olduğu il 4,9 yaş ile Kars, 4,8 yaş ile Ardahan, 4,3 yaş ile Ağrı ve Iğdır. Ortalama ilk evlenme yaş farkının en düşük olduğu il ise 2,5 yaş ile Kastamonu, 2,6 yaş ile Ankara, Karabük, Şırnak ve Zonguldak.
Yabancı gelinlerin sayısı 2015’te 18 bin 814 olup toplam gelinlerin %3,1’ini oluşturdu. Yabancı gelinler uyruklara göre incelendiğinde, Suriyeli gelinler (3 bin 569 kişi) %19 ile birinci, %14,3 ile Alman gelinler (2 bin 695 kişi) ile ikinci ve %8,8 ile Azerbaycanlı gelinler (bin 653 kişi) ile üçüncü sırada. Yabancı damatlar ise 3 bin 566 olup toplam damatların %0,6’sını oluşturdu. Yabancı damatlarda, Almanlar (bin 368 kişi) %38,4 ile birinci, %7,9 ile Avusturyalı (282 kişi) ve %6,8 ile Suriyeli damatlar (241 kişi) izledi.
Kaba boşanma hızının en yüksek olduğu il, binde 2,77 ile İzmir. Binde 2,75 ile Antalya, binde 2,55 ile Muğla. Kaba boşanma hızının en düşük olduğu il ise binde 0,17 ile Hakkari, binde 0,22 ile Şırnak, binde 0,23 ile Bitlis. Boşanmaların %39,3’ü evliliğin ilk 5 yılı, %21,5’i ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşti.

-En yüksek kazanç verileri.

Kazanç Yapısı Araştırmasına göre en yüksek yıllık ortalama brüt kazancı 32 bin 814 TL ile İstanbul, en düşük ise 17 bin 699 TL ile Ortadoğu Anadolu bölgesinde çalışanlar elde etti.  Çalışanlar 2014’te ortalama 9 gün ücretli izin kullandı. Bir girişimde kıdem yılı 20 yıldan fazla olan çalışanlar yıllık ortalama 23 gün ücretli izin kullanırken, kıdem yılı 1 yıldan az olan çalışanlar için ortalama 1 günde kaldı.

Kazanç Yapısı Araştırması 2014 sonuçlarına göre yıllık ortalama brüt kazanç 27 bin 830 TL. Bu kazancın en büyük bileşeni %86,0 ile temel ücret ödemeleri. Düzenli ödemelerin toplam kazanç içindeki payı %7,5, düzensiz ödemelerin ise %4,9 olarak gerçekleşti. Çalışanlara nakit olarak ödenmeyen, ayni şekilde yapılan ödemelerin toplam kazançtaki payı %1,5 olarak gerçekleşti.