Evlenme, boşanma, girişimcilik.. (Köşe yazısı 06.03.2018 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Bugün Türkiye genelindeki son evlenme, boşanma, girişimcilik üzerine verileri sizlerle paylaşacağım. Özellikle boşanmaların arttığı Türkiye’de,  ayrı yaşayanlar, boşanma davaları devam edenler ya da başkası ile yaşayanlar bu grubun dışında. Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım veriler şöyle.

Evlenme ve Boşanma

Evlenen çiftlerin sayısı 2016 yılında 594 bin 493 iken 2017 yılında %4,2 azalarak 569 bin 459 oldu. Kaba evlenme hızı binde 7,09 olarak gerçekleşti. Boşanan çiftlerin sayısı 2016 yılında 126 bin 164 iken 2017 yılında %1,8 artarak 128 bin 411 oldu. Kaba boşanma hızı binde 1,6 olarak gerçekleşti.

Kaba evlenme hızının 2017 yılında en yüksek olduğu il, binde 9,6 ile Kilis oldu. Bu ili binde 8,29 ile Adıyaman, binde 8,2 ile Şanlıurfa izledi. Kaba evlenme hızının en düşük olduğu il ise binde 4,14 ile Gümüşhane oldu. Bu ili binde 5,26 ile Kastamonu, binde 5,39 ile Bayburt izledi.

Ortalama ilk evlenme yaşı, 2017 yılında erkekler için 27,7, kadınlar için 24,6 oldu. Erkek ile kadın arasındaki ortalama ilk evlenme yaş farkı ise 3,1 yaş olarak gerçekleşti. Ortalama ilk evlenme yaş farkının en yüksek olduğu il 4,7 yaş ile Kars oldu. Bu ili 4,4 yaş ile Ağrı, 4,3 yaş ile Muş izledi. Ortalama ilk evlenme yaş farkının en düşük olduğu iller ise 2,4 yaş ile Zonguldak, Karabük ve Tunceli oldu. Bu illeri 2,5 yaş ile Kastamonu izledi.

Yabancı gelinlerin sayısı 2017 yılında 20 bin 972 olup toplam gelinlerin %3,7’sini oluşturdu. Yabancı gelinler uyruklarına göre incelendiğinde, %19,4 ile Suriyeli gelinler birinci sırada yer aldı. Suriyeli gelinleri %13,3 ile Azerbaycanlı gelinler ve %12,4 ile Alman gelinler izledi.

Yabancı damatların sayısı 2017 yılında 3 bin 782 olup toplam damatların %0,7’sini oluşturdu. Yabancı damatlar uyruklarına göre incelendiğinde, %36,5 ile Alman damatlar birinci sırada yer aldı. Alman damatları %8,5 ile Suriyeli damatlar ve %8 ile Avusturyalı damatlar izledi.

Kaba boşanma hızının 2017 yılında en yüksek olduğu il, binde 2,57 ile İzmir oldu. Bu ili binde 2,51 ile Antalya ve Muğla izledi. Kaba boşanma hızının en düşük olduğu il ise binde 0,2 ile Hakkari oldu. Bu ili binde 0,21 ile Bitlis, binde 0,22 ile Şırnak izledi.

Boşanmaların 2017 yılında %38,7’si evliliğin ilk 5 yılı, %20,7’si ise evliliğin 6-10 yılı içinde gerçekleşti.

Girişimcilik

İşveren girişimlerde en yüksek doğum oranı, 2016 yılında %30 ile “Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı” sektöründe gerçekleşti. Bu sektörü sırasıyla, %14,5 ile “İmalat” ve %11,4 ile “İnşaat” sektörleri takip etti.
Hukuki durumlarına göre, işveren girişimlerden 2016 yılında doğanlar arasında en yüksek oran %71,3 ile ferdi mülkiyetler oldu. İşveren girişimlerden 2016 yılında yeni doğanların istihdamının %47,7’si ferdi mülkiyetlerde yaratıldı.
İşveren girişimlerde en yüksek ölüm oranı %31,9 ile “Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı” sektöründe gerçekleşti. Bu sektörü sırasıyla %16,2 ile “İmalat” ve %10,4 ile “Ulaştırma ve depolama” sektörleri takip etti.
Hukuki durumlarına göre, işveren girişimlerden 2014 yılında ölenler arasında en yüksek oran %73,4 ile ferdi mülkiyetler oldu. 2014 yılında ölen işveren girişimlerde istihdam kaybının %47,7’si ferdi mülkiyetlerde gerçekleşti.
İşveren girişimlerden 2015 yılında yeni doğup 2016 yılında hayatta kalanların %66,2’sini ferdi mülkiyetler oluşturdu. Hayatta kalan ferdi mülkiyetlerin istihdamının, hayatta kalan işveren girişimlerin istihdamına oranı %41,8 oldu.
Hukuki durumu ferdi mülkiyet ve sahibi kadın olan işveren girişimlerin oranı yıllar itibariyle artma eğilimi gösterdi. Sahibi kadın olan ferdi mülkiyet işveren girişimlerin oranının en yüksek olduğu büyüklük grubu ise “1-4” çalışana sahip girişimler oldu.
Hanehalkı İşgücü Anketi sonuçlarına göre, Türkiye genelinde işveren olarak çalışanlar içinde kadınların oranı bir önceki yıla göre 0,9 puan artış ile %9,0 olarak gerçekleşti.
Tarım dışı sektörlerde işveren olarak çalışanların yaş gruplarına göre dağılımında, tarım dışı sektörde en yüksek pay %36,7 ile 35-44 yaş grubunda gerçekleşti.
Eğitim durumuna göre tarım dışı sektörlerde işveren olarak çalışanlar arasında ilkokul mezunlarının oranı %28,6, ilköğretim, ortaokul ve dengi meslek okul mezunlarının oranı %14,5 olarak gerçekleşti. Ayrıca tarım dışı sektörlerde çalışan işverenlerin %16,6’sını genel lise, %27,8’ini ise yüksekokul veya fakülte mezunları oluşturdu.
Önceki yıl ile karşılaştırıldığında, tarım dışı sektörlerde çalışan işverenler arasında ilkokul mezunlarının payı 0,7 puan azalırken, yüksekokul veya fakülte mezunlarının payı 1,4 puan arttı.