Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Türkiye’nin ekonomik, yaşam ve diğer bir çok konudaki verilerini ortaya koyan araştırma sonuçlarını burada zaman zaman sizlerle paylaşıyorum.
Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü son ‘ticaret ve ciro endeksi, sanayi istihdam endeksi’ verilerini açıkladı.
Buna göre; Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış ticaret ve hizmet ciro endeksi 2017 yılı I. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %5,1, ciro endeksi bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %14,7 arttı. Ticaret ve hizmet istihdam endeksi bir önceki çeyreğe göre %0,3, istihdam endeksi %1,4 azaldı. Ticaret ve hizmet çalışılan saat endeksi %1,1,çalışılan saat endeksi %4,4 geriye gitti.
Ticaret ve hizmet brüt ücret-maaş endeksi %1,9, brüt ücret-maaş endeksi %5,8 artış gösterdi. Sanayi istihdam endeksi %0,7, sanayi istihdam endeksi ise %1,7 indi. Sanayide çalışılan saat endeksi %0,3, sanayide çalışılan saat endeksi ise % 1,9 geriye gitti. Sanayide brüt ücret – maaş endeksi %3,5, brüt ücret – maaş endeksi ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %9,9 çoğaldı.
Peki, Ev Dışı Tüketim Pazarı Araştırması sonuçları nasıl çıktı hiç merak ettiniz mi?
Ev Dışı Tüketim Tedarikçileri Derneği (ETÜDER) ve Ipsos araştırma şirketi ortaklığıyla yapılan Food Service Monitor 2016 tüketim pazarı araştırmasına bakalım. Araştırmada, ev dışı tüketim, bir önceki yıla göre yüzde 20 düşüşle 44 milyar liraya gerilerken, bu düşüşte, güvenlik kaygıları ve turizmdeki daralma etkili oldu.
Türkiye’nin 7 büyük ilinden seçilen 2 bin 700 ev dışı tüketim noktasında yapılan araştırmanın sonuçları, Türkiye’de ev dışı tüketim pazarının, terör kaynaklı güvenlik kaygıları, darbe girişimi ve turizmdeki daralmaya paralel olarak geçen yıl, bir önceki yıla göre yüzde 20 küçüldüğünü ortaya koydu.
Araştırma sonuçlarına göre, 2015 yılında 55 milyar TL olan ev dışı tüketim pazarı büyüklüğü, geçen yıl 44 milyar TL’ye düşerken, kişi başı ev dışı tüketim harcaması da 730 liradan 528 liraya geriledi. En büyük kaybı lüks restoranlar ve oteller yaşadı.
Türkiye’de ev dışı tüketim sektörünün büyüme ortalamasının geçen senelerde dünya ve Avrupa ortalamalarının üzerinde olduğuna dikkat çeken ETÜDER Başkanı Melih Şahinöz, şunları söyledi:
“Sektör her yıl ortalama yüzde 10-15 büyüyordu. Fakat geçen sene ülkemizde yaşanan hain darbe girişimi, terör saldırıları sonrasında turizmdeki sorunlar, sektörümüzün geçen seneye göre daralmasına sebep oldu. Antalya’da daralma yüzde 50’leri buldu, lüks restoranların ciroları yüzde 30 azaldı. Hele bu yıl o kadar kötü bir Ocak-Şubat dönemi geçirdi ki sektör… Oteller bu iki ayı yüzde 10-15 dolulukla geçirdi.
İnsanlar artık merkezi yerlere gidip, vakit geçirmek yerine daha çok kendi semtlerindeki mekanları tercih ediyor.
Ev dışı tüketimde İstanbul toplam cironun yüzde 41’ini oluşturuyor. İstanbul’u İzmir, Antalya, Ankara, Bursa ve Muğla izliyor. 2016 yılı verilerine göre geçtiğimiz yıl turizmde yaşanan sorunlardan en çok etkilenen iller Antalya ve Muğla olurken, iç turizmin ön plana çıktığı İzmir, büyüyen tek il oldu. Sektör ortalama her yıl yüzde 10-15 büyüyordu.
Dünyada sektörün büyüklüğü 2.9 trilyon avro, Amerika’da 680 milyar avro, Avrupa pazarı ise 594 milyar avro. Hanelerin tüketim harcamalarının dağılım oranlarını ABD ve Avrupa ile karşılaştırdığımızda, sektörün daha çok gelişeceğini görüyoruz.
Ev dışı tüketim harcamalarının yarısından fazlası restoran ve fast-food mekanlarında gerçekleşiyor. Tüketimin yüzde 27’si restoran, yüzde 30’u fast-food, yüzde 14’ü otel, yüzde 7’si kafe, yüzde 2’si eğlence, yüzde 7’si pastane, yüzde 4’ü eğitim kurumu, yüzde 4’ü büfe ve yüzde 4’ü catering mekanlarında gerçekleşiyor
Geçen yıl cirolar otellerde yüzde 18, büfe/kiosklarda yüzde 15, restoranlarda yüzde 10, eğlence mekanlarında yüzde 8, fast-food’da yüzde 5, pastanelerde yüzde 3 azalırken, kafelerde yüzde 5, cateringde yüzde 6 arttı, eğitim kurumlarında ise değişim olmadı.
Gıda ürünleri tüketiminde harcamalar kısılırken, alkollü ve alkolsüz içeceklerde ise artış yaşandı.
2015 yılında ev dışı tüketim harcamalarının yüzde 62’sini oluşturan gıdanın payı, geçen yıl özellikle et ve taze gıda ürünlerindeki azalmanın etkisiyle, yüzde 58’e geriledi. Alkollü ve alkolsüz içeceklerin, ev dışı tüketim harcamalarındaki payı ise yüzde 36’dan yüzde 40’ü çıktı.
İçecekler kategorisinde gazlı meşrubatlar yüzde 31, ayran yüzde 16, su yüzde 15, kahve yüzde 11, çay yüzde 11 paya sahip. 44 milyar TL’lik EDT harcamasının yüzde 21’i ise alkollü içeceklerden oluşuyor.