EŞİK’ten nafakamıza, eşitliği koruyan yasalara dokunma ve Eşitlik için bir yüzyıl daha beklemeyeceğiz!

YAŞAM TARZIMIZA, NAFAKAMIZA, EŞİTLİĞİ KORUYAN YASALARA DOKUNMA

EŞİK Platformu gönüllüleri olarak, bugün TBMM’de ana muhalefet partisi yetkililerini ziyaret ettikten sonra, hükümetin Medeni Yasa’da yapmak istediği değişikliklere dair görüşlerimizi Meclis kürsüsünden açıkladık. Söz konusu taslak, Medeni Yasa’nın bütününü, laiklik ilkesini ve kadınların kazanılmış haklarını parça parça ortadan kaldırmaya yönelik maddeler içeriyor. Bu konuda tüm siyasetçileri ve kamuoyunu bilgilendirmeyi tarihi bir sorumluluk olarak görüyor, herkesten aynı sorumlulukla hareket etmesini bekliyoruz. Kadınların dosyalar dolusu nafaka mağduriyeti hikayesini medyada anlatmıyor olmaları, sandık başına gittiklerinde bu konuda kimin ne yaptığını unutacakları anlamına gelmiyor. Medeni Yasa ile ilgili sözüm ona “reform” paketi, nafaka hakkının sınırlandırılması dışında, eşitlik aleyhine vahim iki başlık daha içeriyor: Aile arabuluculuğu ve boşanmanın kolaylaştırılması. Özgür, eşit ve asgari demokratik müzakere koşulları sağlanıncaya kadar; YASALARA, ANAYASAYA, MEDENİ YASA’YA ve NAFAKA HAKKIMA DOKUNMA; UYGULA diyoruz. Herkesi bu çağrımıza kulak vermeye çağırıyoruz.

Açıklamamızın satırbaşları

Aile arabuluculuğu: Kadın erkek eşitsizliğinin bu kadar büyük olduğu, kadınların eğitim ve istihdama katılım konusunda büyük engellerle karşılaştığı ülkemizde, aile arabuluculuğu baştan eşitsiz bir ilişki üzerinden başlayacaktır. Arabuluculuk sürecinde kadınların can güvenliği büyük bir risk altında olacaktır. Ayrıca bu adım, aile hukukunun özelleştirilmesi sonucunu doğuracak, çok hukukluluğun önünü açacak, hukuk devleti ve laiklik ilkesini aşındıracaktır.

Boşanmanın kolaylaştırılması: Boşanma, bir dilekçeyle “hızlıca” gerçekleştikten sonra; nafaka, mal paylaşımı ve tazminat gibi taleplere ilişkin ayrı dava açılsın demek, bunları boşanma davasından ayırmak kadınların bu ekonomik haklarını elde etmelerini bile isteye zorlaştırmaktır. Erkekler için boşanma kolaylaştırılmaya, kadınlar içinse imkânsız hale getirilmeye çalışılıyor. Ayrıca yargının yavaş işlemesi gibi yılların yapısal sorununun faturası kadınlara ödetilmeye çalışılıyor.

Nafaka hakkının süreye bağlanarak sınırlandırılması

Süresiz nafaka mağduru olduğunu iddia eden erkeklerin; kaç kişi oldukları ve nasıl bir mağduriyet yaşadıklarını yıllardır öğrenemedik. Bu konuda güvenilir hiçbir bilgi ve veri yok. Ama aksini gösteren çok sayıda rapor var; Türkiye’de nafaka sorunu yaşayanlar kadınlar ve çocuklardır.

İştirak nafakası, erkeklerin çocuklarına ödedikleri nafakadır. İktidarın hazırladığı taslakta nafakada süre sınırının çocuklar için de geçerli olacağı söyleniyor. Yani üniversitede okuyan çocukların nafakası da kesilecek! Hükümet çocuklarına dahi nafaka ödemek istemeyen erkekleri koruyor. Bu tasarı yasalaşırsa, erkekler hızlıca boşanacak ve evliliğin getirdiği tüm sorumluluklarından kurtulacak; babalık görevi dahil…

Yoksulluk nafakası, çalışmayan, yeterli bir geliri ve birikimi olmayan, boşanmada ağır kusuru bulunmayan ve boşanmayla yoksulluğa düşeceği tespit edilen eşe bağlanıyor. Bağlanan nafaka miktarları yetersiz ve nafakaların tahsilinde sayısız sorunlar yaşanıyor. Nafakalarının %66’sı ödenmiyor. Yoksulluk nafakası ortalaması 262 TL, üstelik bu iki yıl öncesinin ortalaması….

Süresiz nafaka diye bir şey yok: Nafaka kadının çalışmaya başlaması, yeniden evlenmesi veya bir başkasıyla fiilen evli gibi yaşaması, kadına miras kalması gibi durumlarda kesiliyor. Bir gün evli kalıp ömür boyu nafaka ödediğini iddia eden erkekleri TÜİK verileri bile yalanlıyor. Bir avuç spekülasyoncunun asılsız iddialarına dayanılarak milyonlarca kadının hakkının gasp edilmesini kabul etmeyeceğiz.

Diyanet İşleri Başkanlığı yayınlarında; yoksulluk nafakasının 3 aydan sonrasının haram olduğu, iştirak nafakasının kız çocukları için 9 yaşa oğlan çocukları için 12 yaşa kadar ödenmesinin caiz olduğu belirtiyor. Diyanet’in dile getirdiği yaşlara dikkat edin! Sıra Medeni Yasa’daki evlenme yaşına mı geldi? Yakında, evlenme yaşının kız çocuklar için 9, oğlan çocuklar için 12 olması yönünde bir yasa teklifiyle mi karşılaşacağız?

EŞİK: Eşitlik için bir yüzyıl daha beklemeyeceğiz!

Eşitlik İçin Kadın Platformu (EŞİK), Eşitlik için bir yüzyıl daha beklemeyeceklerini belirterek, muhalefet liderlerine ‘Tarihi sorumluluk taşıyorsunuz’ diyerek şu açık mektubu gönderdi

Güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçiş ilkeleri üzerinde mutabakat çalışması yürüten altı muhalefet partisinin liderleri 12 Şubat Cumartesi günü bir araya gelerek çalışmalarının nihai sonucunu kamuoyuna açıklayacaklarını duyurdular. Eşitlik için Kadın Platformu-EŞİK olarak öncelikle mutabakat zemininde son aşamaya geldikleri anlaşılan altı muhalefet partisi liderine ve farklı ittifak ihtimallerini yadsımayarak tüm muhalefet partilerine sesleniyoruz:
Cumhuriyetin ikinci yüz yılını inşa etmek misyonu, zamanın üzerinize bıraktığı en önemli tarihi sorumluluk
Bu sorumluluğun gereği olarak, yeni yüz yılın inşası öncelikle bugün, hemen şimdi Cumhuriyet değerlerinin en önemlisini, laiklik ilkesini korumakla başlar. İktidarın hazırlamış olduğu ve her an Meclis’e sevk edebileceği yasa teklifi, Aile Hukukuna ilişkin boşanma usulleri gibi çeşitli konuları laik hukuk düzeninin dışına çıkaracak öneriler içeriyor. Muhalefet liderlerinin, hep birlikte veya ayrı ayrı, laik hukuk düzeni için risk yaratan Medeni Yasa değişikliğine hayır demesi gerekiyor. Ayrıca muhalefetin iktidarı, Anayasayı ve yasaları etkin uygulamaya, “sözde mağdurları korumak” adına Medeni Kanun’un aile hukukunda eşitliği esas alan önemli maddelerini değiştirme niyetinden vazgeçmeye çağırmasını bekliyoruz. Bu, seçim sonrasına ertelenemeyecek, hemen bugün yerine getirilmesi gereken tarihi bir sorumluluk. Zira sizlerin de gayet iyi bildiğiniz gibi yıkım ne kadar büyük olursa yeniden inşa o kadar zorlaşır.
Eşitlik talebi ve kadın hakları teferruat değil, mutabakatın temeli olmalıdır
Kadınların şiddetsiz ve güvenli bir yaşam sürme ve eşit yurttaşlık hakkı, iktidar tarafından görmezden gelinirken; laik medeni hukuk parça parça tahrip edilerek, ülkenin geleceği kadın karşıtı politikalara teslim edilirken kuşkusuz muhalefete düşen buna karşı durmak ve eşitlikçi politikalar üretmektir. Güçlendirilmiş parlamenter sistemle demokrasinin yeniden ve eskisinden daha güçlü tesisi için üzerinde mutabakat sağlanacak olan metin, parti temsilcilerinin ifadesiyle devlet mimarisini oluşturmak amacını taşıyor. Bu durumda uzlaşacağınız metin toplumsal cinsiyet eşitliği ilkesini temele yerleştirmiş olmalıdır. Eşit yurttaşlık, eşit temsil ve 5 Acil Talebimiz mutabakat metninde yer almalı ki devlet mimarisi, demokratikleşme potansiyeline sahip olsun. Kadınlar ve hakları teferruat değil, konunun özüdür. Tüm muhalefeti bu gerçeği görmeye ve buna uygun davranmaya çağırıyoruz
Taleplerimiz net, mücadelemiz haklı
Kadın erkek eşitliği için sözde kalmayan, birbirini destekleyen bütüncül sosyal ve ekonomik politikalar uygulamak zorunlu ve acildir. Yirmi yılda eşitlik ve laiklik adına kaybettiğimiz çok şey var. Kadınlar bu kayıpların etkileri ile her gün gündelik hayatlarında karşılaşıyorlar hatta yükseltilen eril dil nedeniyle canlarından oluyorlar. Bu nedenle, EŞİK olarak açıkladığımız 5 acil talebimizin ve eşit temsilin yer almadığı hiçbir mutabakat metni kadınlara güven vermeyecektir:
Eşit yurttaşlık hakkımızı aşındırmaktan vazgeçin,
Kazanılmış haklarımızı tehdit eden her türlü söylem ve fiili uygulamalara son verin,
Evde, işte, sokakta, tüm toplumsal yaşamda şiddetsiz bir yaşam sürme hakkımız için acil eylem planı uygulayın,
Eğitimi eşitlikçi, ayrımcılıktan uzak, bilimsel, parasız hale getirin,
Eşit istihdam, kreş ve işyerinde şiddeti önleme mekanizmaları için etkin politikalar uygulayın. Eşitlik için bir yüzyıl daha beklemeyeceğiz!