Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Çoğu zaman güncel konuları sizlerle paylaşıyorum. Bugünde son endekslerle ilgili verileri Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğünden alarak sizlere aktarmak istiyorum.
***
Dış Ticaret Endeksleri
İhracat birim değer endeksi Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %3,7 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %0,8, ham maddelerde (yakıt hariç) %7,2, yakıtlarda %10,5 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %4 azaldı.
İthalat birim değer endeksi Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %3,9 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %7,4, ham maddelerde (yakıt hariç) %8,6, yakıtlarda %7,2 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %2 azaldı.
İhracat miktar endeksi Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %12,1 arttı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %1,2, yakıtlarda %58 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %10,9 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) %1,6 azaldı.
İthalat miktar endeksi Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %4,8 azaldı. Endeks bir önceki yılın aynı ayına göre, gıda, içecek ve tütünde %11,5 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) %3,1, yakıtlarda %10 ve imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) %6 azaldı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2019 Haziran ayında 146,9 olan ihracat miktar endeksi %13,9 artarak, 2019 Temmuz ayında 167,3 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2018 Temmuz ayında 154,4 olan ihracat miktar endeksi %8,1 artarak, Temmuz’da 166,9 oldu.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2019 Haziran ayında 116,9 olan ithalat miktar endeksi %6,1 artarak, 2019 Temmuz ayında 124 oldu. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2018 Temmuz ayında 136,9 olan ithalat miktar endeksi %4,9 azalarak, 130,2 oldu.
İhracat birim değer endeksinin ithalat birim değer endeksine bölünmesiyle hesaplanan ve 2018 yılı Temmuz ayında 103,3 olarak elde edilmiş olan dış ticaret haddi, 0,2 puan artarak, 2019 yılı Temmuz ayında 103,5 oldu.
***
Finansal Yatırım Araçlarının Reel Getiri Oranları
En yüksek aylık reel getiri, yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ile indirgendiğinde %6,06, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ile indirgendiğinde ise %4,53 oranlarıyla külçe altında gerçekleşti.
Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde; yatırım araçlarından Devlet İç Borçlanma Senetleri (DİBS) %4,13, mevduat faizi (brüt) %1,92, Amerikan Doları %0,23 oranında yatırımcısına kazandırırken; Euro %0,66 ve BIST 100 endeksi %2,43 oranında yatırımcısına kaybettirdi. TÜFE ile indirgendiğinde; DİBS %2,64, mevduat faizi (brüt) %0,46 oranında yatırımcısına kazandırırken; Amerikan Doları %1,21, Euro %2,09 ve BIST 100 endeksi %3,84 oranında yatırımcısına kaybettirdi.
DİBS üç aylık değerlendirmede; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %20,24, TÜFE ile indirgendiğinde ise %15,85 oranında yatırımcısına en yüksek reel getiri sağlayan yatırım aracı olurken; Euro Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %5,84, TÜFE ile indirgendiğinde ise %9,27 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.
Altı aylık değerlendirmeye göre külçe altın; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %14,63, TÜFE ile indirgendiğinde ise %14,37 oranında yatırımcısına en yüksek kazancı sağlayan yatırım aracı oldu. Aynı dönemde BIST 100 endeksi, Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %10,56, TÜFE ile indirgendiğinde ise %10,76 oranında yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.
Finansal yatırım araçları yıllık olarak değerlendirildiğinde DİBS; Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %22,30, TÜFE ile indirgendiğinde ise %20,64 oranında yatırımcısına en yüksek reel getiriyi sağlayan yatırım aracı oldu. Diğer taraftan, Euro Yİ-ÜFE ile indirgendiğinde %17,55, TÜFE ile indirgendiğinde ise %18,67 oranlarıyla yatırımcısına en çok kaybettiren yatırım aracı oldu.
***
Hayvansal Üretim İstatistikleri
Büyükbaş hayvan sayısı Haziran ayı sonu itibariyle 18 milyon 251 bin baş, toplam küçükbaş hayvan sayısı ise 49 milyon 816 bin baş oldu. Koyun sayısı 38 milyon 448 bin baş, keçi sayısı 11 milyon 368 bin baş olarak gerçekleşti.
***
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2019 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,59 düşüş, bir önceki yılın Aralık ayına göre %6,39, bir önceki yılın aynı ayına göre %13,45 ve on iki aylık ortalamalara göre %30,51 artış gösterdi.
Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %0,71 artış, imalat sanayi sektöründe %1,01 düşüş, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı sektöründe %4,33 artış, su temini sektöründe %1,35 artış olarak gerçekleşti.
Bir önceki aya göre en fazla düşüş; %7,74 ile kok ve rafine petrol ürünleri, %1,94 ile kimyasallar ve kimyasal ürünler, %1,94 ile ana metaller olarak gerçekleşti. Buna karşılık tütün ürünleri %38,27, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımı %4,33, metal cevherleri %2,50 ile bir önceki aya göre endekslerin en fazla arttığı alt sektörler oldu. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2019 yılı Ağustos ayında aylık en fazla düşüş %0,89 ile ara malında gerçekleşti.