Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Yine ilginizi çekecek iki konu ile ilgili son verileri sizlerle paylaşmak istiyorum.
Bunlardan biri eğitim bursu.
Diğeri de hanelerdeki yaşlı nüfus ve cinsiyet durumu.
***
Türkiye’de öğrenci başına düşen aylık burs miktarı 418 TL. E-Bursum, sivil toplumda burs veren kurumlar bazında hazırladığı Türkiye Burs Analizi Raporu’nun sonuçlarını açıkladı. Rapora göre 30 kurumunun verdiği burs miktarı 115 milyon 839 bin 400 TL. Bu miktarın 33 bin 943’si öğrenciye dağıtılıyor.
Türkiye Burs Analizi, ilk düzenlendiği yıl olan 2018’de birçok kurumu bir araya getirip ekosistemin ilk geniş kapsamlı analizini yaptı. 2018-2019 dönemi analizinde ise “Geleceğe Yön, Topluma Fayda” temasıyla, burs ekosisteminin yarattığı etki kapsamlı bir şekilde ele alındı. Burs ekosisteminin daha şeffaf ve bilgilendirici olması amacıyla hazırlanan raporda; Türkiye’deki büyüklüklerine, kuruluş tarihlerine, burs verdikleri alanlara göre çeşitlilik gösteren 30 burs veren kurumun verilerinin analizi yapıldı. Hem kurumların hem de bursiyerlerin detaylı olarak incelendiği raporda; bursiyerlerin cinsiyet dağılımları, şehirlerin, üniversitelerin, bölümlerin ve sınıfların burs alma oranları, kurumların yaşları, dağıtılan burs miktarları gibi veriler analiz edildi.
Aynı zamanda, bu yıl raporun kapsamı genişletilerek kurumların şeffaflık ve yenilikçilik durumları analiz edildi. Bağımsız denetim yaptırma, finansal tabloların paylaşımı, burs dışı programların uygulanma durumları ve daha fazlası tespit edildi. Raporu inceleyen kurumların, şeffaflık ve yenilikçilik durumlarını analiz edebilmeleri için Yenilikçilik ve Şeffaflık Testi oluşturuldu.
Rapor sonucuna göre, 30 kurumun verdiği burs miktarı 115 milyon 839 bin 400 TL. Bu miktar 33 bin 943 öğrenciye dağıtılıyor. Lisans öğrencileri için öğrenci başına düşen aylık burs miktarı ise 418 TL. Tüm fakülteler arasında ise Tıp Fakültesi tüm bursiyerlerin yüzde 14’ünü oluşturarak en fazla burs alan fakülte oldu. En fazla bursu İstanbul Üniversitesi alırken, sahip olduğu öğrenci sayısına oranla en fazla burs ise Boğaziçi Üniversitesi’nin. Rapora göre burs verilen öğrencilerin yüzde 65’i kadın öğrenciler olurken, yüzde 35’ini ise erkek öğrenciler oluşturuyor. Sınıf bazlı dağılımda ise üniversite seviyesindeki bursiyerlerin yüzde 24’ünü oluşturan 1. sınıf öğrencileri en çok burs alan öğrenciler. Hakkari 5 bursiyerle en az burs verilen şehir olurken, onu sırasıyla 13 öğrenciyle Tunceli ve 14 öğrenciyle Bitlis izledi. İstanbul ise tüm bursiyerlerin yüzde 19’unu barındırmasıyla en fazla burs verilen şehir oldu.
***
Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım son ‘Hanelerdeki yaşlı nüfus’ verileri de dikkat çekici.
Ülkemizdeki hanelerin %23,1’inde en az bir yaşlı fert bulunuyor.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi 2018 yılı sonuçlarına göre, ülkemizdeki toplam 23 milyon 221 bin 218 haneden 5 milyon 374 bin 625’inde yaşlı nüfus olarak tanımlanan, 65 ve daha üzeri yaşta en az bir fert var. Diğer bir ifadeyle ülkemizdeki her 10 haneden 2,3’ünde en az bir yaşlı fert yaşıyor.
Yaşlı fert bulunan hanelerin %24’ütek kişilik hanelerden oluşuyor.
En az bir yaşlı fert bulunan yaklaşık 5,5 milyon hanenin 1 milyon 292 bin 370’ini tek kişilik haneler olması gözlerden kaçmadı.
Tek kişilik hanelerin%76,1’i yaşlı kadınlar, %23,9’u ise yaşlı erkekler.
En az bir çekirdek aile ve diğer kişilerden oluşan haneler geniş aile olarak tanımlanıyor. En az bir yaşlı fert bulunan hanelerin %28,9’u, başka bir ifadeyle 1 milyon 554 bin 653’ü geniş aile.
En az bir yaşlı fert bulunan hanelerin 125 bin 442’sinidiğer bir ifadeyle %2,3’ünü çekirdek aile bulunmayan birden fazla kişiden oluşan hanelerin oluşturduğu görüldü.
Yaşlı fert bulunan hanelerin %44,7’sini tek çekirdek aileden oluşan haneler oluşturdu.
En az bir 65 ve daha yukarı yaşta fert bulunan hanelerin 2 milyon 402 bin 160’ını tek çekirdek aileden oluşan haneler oluşturdu.
Yaşlı fert bulunan haneler içinde tek kişilik hanelerin oranının en yüksek olduğu il %34,4 ile Burdur oldu. Burdur’u sırasıyla %33,5 ile Balıkesir ve Çanakkale, %31,4 ile Niğde, %31,1 ile Aydın ve %30,7 ile Denizli takip etti.
Yaşlı fert bulunan haneler içinde tek kişilik hanelerin oranının en düşük olduğu il %6,8 ile Hakkâri oldu. Hakkâri’yi sırasıyla %11 ile Şırnak, %11,7 ile Batman, %12,3 ile Van ve %13,1 ile Muş izledi.