Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
Türkiye’de ve çevre ülkelerimizde, fakirlik, yoksullukla birlikte, bu kesim arasında doğurganlık hızı giderek artıyor.
Uluslararası Gıda Politikaları Araştırma Enstitüsü’nün (IFPRI), Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) katkılarıyla hazırladığı, 2015 Küresel Açlık Endeksi verilerine göre; dünyadaki 795 milyon, yani her 9 kişiden biri sağlıklı, aktif bir hayat sürmek için yeterli yiyeceği yok. Dünyada aç insanların büyük çoğunluğu gelişmekte olan ülkelerde yaşıyor. Bu Dünya nüfusunun yüzde 13,5’i. Alt Sahra Afrika’sı, açlığın en yaygın olduğu bölge. Bu bölgede yaşayan her dört kişiden biri aç.
Verilere göre Türkiye, açlık endeksi 5’in altında, yani “düşük” olan ülkeler kategorisinde bulunuyor. Önemli tarım ürünlerinde kendine yeterli durumda.
Yurt içi üretimin yurt içi talebi karşılama derecesi 2014-2015 piyasa döneminde tarla ürünlerinde en yüksek %101,4 ile pamuk, sebzelerde %126,2 ile taze soğan, meyvelerde ise %720,6 ile incirde.
Yeterlilik derecesi önemli bitkisel ürünlerden buğdayda %89,2, nohutta %96,5, şeker pancarında %100,0, elmada %130,7 ve domateste %110,8.
Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü Doğum İstatistiklerine göre, canlı doğan bebek sayısı 2014’te 1 milyon 345 bin 286 iken 2015’te 1 milyon 325 bin 783 oldu. Canlı doğan bebeklerin %51’i erkek, %49’u kızdı.
15-49 yaş arasındaki toplam doğurganlık hızı 2014’te 2,18 çocuk iken 2015’te 2,14 çocuk olarak gerçekleşti. Bu durum, nüfusun yenilenme düzeyindeki (2,1) doğurganlık seviyesinin üzerinde.
Toplam doğurganlıkta 4,38 çocuk ile Şanlıurfa lider. Bu ili 4,01 çocuk ile Şırnak, 3,80 çocuk ile Ağrı ve 3,55 çocuk ile Siirt izledi. Toplam doğurganlık hızının en düşük olduğu iller ise 1,53 çocuk ile Edirne, Çanakkale,1,54 ile Kırklareli ve 1,55 çocuk ile Eskişehir ve Zonguldak izledi.
Yaş grubuna göre doğurganlık hızında, en yüksek yaşa özel doğurganlık hızı 25-29 yaş grubunda. Bu yaş grubundaki doğurganlık hızı 2010 yılında binde 126 iken 2015 yılında binde 135 oldu. Diğer bir ifadeyle, 2015 yılında 25-29 yaş grubundaki her bin kadın başına 135 doğum düştü.
15-19 yaş Adölesan doğurganlık hızında, 2010’da binde 34 iken 2015 yılında binde 25’e düştü. Yani bu gruptaki her bin kadın başına 25 doğum düştü.
Kaba doğum hızı, 2014’te binde 17,4 iken 2015 yılında binde 16,9 oldu. Diğer bir ifade ile 2014 yılında bin nüfus başına 17,4 doğum düşerken, 2015 yılında 16,9 doğum düştü.
Kaba doğum hızı illere göre incelendiğinde, 2015 yılında kaba doğum hızının en yüksek olduğu il binde 33,2 ile Şanlıurfa oldu. Bu ili binde 29,5 ile Şırnak, binde 28,7 ile Ağrı ve binde 27,1 ile Van izledi. Kaba doğum hızının en düşük olduğu il ise binde 10,4 ile Çanakkale oldu. Bu ili binde 10,5 ile Edirne, binde 10,7 ile Karabük, Kırklareli ve Giresun izledi.
-İşgücü İstatistikleri
Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı 2016 yılı Ocak döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 31 bin kişi artarak 3 milyon 290 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise 0,2 puanlık azalış ile %11,1 seviyesinde gerçekleşti. Aynı dönemde; tarım dışı işsizlik oranı 0,4 puanlık azalış ile %13 olarak tahmin edildi. 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 0,8 puanlık azalış ile %19,2 olurken,15-64 yaş grubunda bu oran 0,3 puanlık azalış ile %11,3 olarak gerçekleşti.
İstihdam edilenlerin sayısı 2016 yılı Ocak döneminde, bir önceki yılın aynı dönemine göre 821 bin kişi artarak 26 milyon 275 bin kişi, istihdam oranı ise 0,7 puanlık artış ile %45 oldu.
Bu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 30 bin kişi azalırken, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı ise 851 bin kişi arttı. İstihdam edilenlerin %18,3’ü tarım, %20,2’si sanayi, %6,7’si inşaat, %54,8’i ise hizmetler sektöründe yer aldı. Önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında hizmet sektörünün istihdam edilenler içindeki payı 1,5 puan artarken, tarım sektörünün payı 0,7 puan, sanayi sektörünün payı 0,8 puan azaldı, inşaat sektörünün payı ise değişim göstermedi.
İşgücü 2016 yılı Ocak döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 852 bin kişi artarak 29 milyon 565 bin kişi, işgücüne katılma oranı ise 0,7 puan artarak %50,7 olarak gerçekleşti. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre; erkeklerde işgücüne katılma oranı 0,3 puanlık artışla %70,8, kadınlarda ise 1,1 puanlık artışla %31 olarak gerçekleşti.
Ocak 2016 döneminde herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı, bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,6 puan azalarak %31,8 olarak gerçekleşti.
Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam bir önceki döneme göre 94 bin kişi artarak 27 milyon 75 bin kişi olarak gerçekleşti. İstihdam oranı 0,1 puanlık artış ile %46,4 oldu.
Mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı bir önceki döneme göre 44 bin kişi azalarak 3 milyon 43 bin kişi olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı 0,2 puanlık azalış ile %10,1 oldu.