Dış ticaret.. (Köşe yazısı 04.10.2017 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Türkiye yıllardır, özellikle dış ticarette istenilen rakamlara ulaşamıyor.

Pek çok nedenden kaynaklanan bu başarısızlıkta, kalifiye eleman, ar-ge ye önem verilmemesi, teknolojik yatırımların yetersizliği, yabancı sermaye ile yeterince iyi işbirliği kurulamaması, dış politikalardaki sapmalar, terör ve son fetö operasyonları gibi sorunlar önemli olabiliyor.

Türkiye’nin komşuları ile sorunları ve krizlerde dış ticareti, ihracatı olumsuz etkiliyor.

Halen bir çok konuda dışa bağımlı hareket edilmesi, bu konuda yatırımların yetersiz olması, alınan önlemlerin tam uygulanamaması da ayrı bir etken.

Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım son dış ticaret istatistiklerini yine yorumsuz sizlerle paylaşmak istiyorum.

Dış Ticaret İstatistikleri

Türkiye İstatistik Kurumu ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2017 yılı Ağustos ayında, 2016 yılının aynı ayına göre %12,3  artarak 13 milyar 289 milyon dolar, ithalat %15,3 artarak 19 milyar 162 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Ağustos ayında dış ticaret açığı %22,8 artarak 5 milyar 873 milyon dolara yükseldi.
İhracatın ithalatı karşılama oranı 2016 Ağustos ayında %71,2 iken, 2017 Ağustos ayında %69,3’e düştü.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2017 Ağustos ayında bir önceki aya göre ihracat %2,6 arttı, ithalat %7,5 azaldı.

Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2017 yılı Ağustos ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat %14, ithalat %17,6 arttı.
Avrupa Birliği’nin (AB-28) ihracattaki payı 2016 Ağustos ayında %46,5 iken, 2017 Ağustos ayında %45,3 oldu.

AB’ye yapılan ihracat, 2016 yılının aynı ayına göre %9,4 artarak 6 milyar 26 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Almanya’ya yapılan ihracat 2017 Ağustos ayında 1 milyar 340 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 971 milyon dolar ile Irak, 849 milyon dolar ile İngiltere ve 717 milyon dolar ile ABD takip etti.
Çin’den  yapılan  ithalat,  2017  yılı  Ağustos  ayında 2 milyar 116 milyon dolar oldu.

Bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 859 milyon dolar ile Almanya, 1 milyar 590 milyon dolar ile Rusya ve 986 milyon dolar ile İtalya izledi.
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır.

Ağustos ayında ISIC Rev.3’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,4’tür. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,4, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %31,5’tir.
İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %82,4’tür. 2017 Ağustos ayında yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %15,7, orta yüksek teknolojili ürünlerin payı ise %40’tır.

Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi, Ağustos 2017
Ülke sınırları içinde üretimi yapılarak yurt dışına ihraç edilen malların üretici fiyatlarındaki değişimi ölçen yurt dışı üretici fiyat endeksi (YD-ÜFE), 2017 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre %0,87, bir önceki yılın Aralık ayına göre %9,04, bir önceki yılın aynı ayına göre %23,98 ve on iki aylık ortalamalara göre %18,48 artış gösterdi.
Sanayinin iki sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe %0,20 düşüş, imalat sanayi sektöründe ise %0,89 artış olarak gerçekleşti.
Bir önceki aya göre en fazla artış; %7,08 ile kok ve rafine petrol ürünleri, %4,52 ile basım ve kayıt hizmetleri, %2,08 ile motorlu kara taşıtları, römork ve yarı römork alt sektörlerinde gerçekleşti.

Buna karşılık, bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler %5,31, tütün ürünleri %1,19, temel eczacılık ürünleri ve müstahzarları %0,87 ile bir önceki aya göre endekslerin en fazla düştüğü alt sektörler oldu.
Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2017 yılı Ağustos ayında en fazla aylık ve yıllık artış enerji mallarında gerçekleşti.