CEHALET: Ambulans ve itfaiye’ye değil daha çok aceleci sürücülere yol açılıyor

Kayseri Şehir ve Erciyes Üniversitesi Hastaneleri, bölgedeki yaklaşık 19 il’e hizmet veriyor. Bu illerden Kayseri’ye sürekli hasta taşınıyor. Ana ve ara yollarda, kırmızı ışık, bilinçsiz sürücüler ve yolun tıkalı olmasından ‘siren sesi’ eksik olmuyor.

*Hastaneler arasındaki sevk ve nakillerde bile yollar açılamıyor. Sürücülerin ‘Benimde acelem var. Önce ben geçeyim’ hırsı fermuar yöntemini Kayseri’de ve Türkiye genelinde uygulatmıyor. Bazen polislerin çabası da sonucu değiştirmiyor.

*Son verilere göre, özellikle trafik kazaları sonrası ölümlerin % 37’si olay yerinde,

% 63’ü hastanelerde ilk 30 günde. Peki, trafikte ambulans, itfaiye, polis ve diğer geçiş üstünlüğü olan araçlar için ‘fermuar sistemi’ tam uygulanıyor mu, biliniyor mu?

*Avrupa’da yaygın olan ‘fermuar sistemi’ ile ambulans ortadan giderken, önündeki araçlar yolun sağ ve soluna giderek yol açıyor. Bunun adı ‘hayat koridoru ve insani değerlerin korunması.’ Ama, hepimiz görüyoruz, yol asıl bilinçsiz sürücülere açılıyor.

Fermuar sisteminin yararları

*Hayat koridoru oluşturur.

*Acil araçların intikalini sağlar.

*Yol avantajlı kullanılır.

*Yolun hızlı açılması ve düzenini sağlar.

*Aciliyetin giderilmesine yardımcı olur.

*Trafikte insani değerleri korur.

Avrupa’da yaygın olarak kullanılan, ambulans, itfaiye, polis, doğalgaz, AFAD, AKUT gibi acil geçiş üstünlüğü olan araçların trafikte daha seri hareket etmesi amacıyla Türkiye’de de 8 yıl önce uygulamaya kondu. Ancak yollarda bu tam uygulanıyor mu, biliniyor mu? Daha çok geçiş üstünlüğü araçlar mı yoksa bilinçsiz sürücüler mi bundan yararlanıyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun son kaza verilerine göre, ölümlerin yüzde 67’si olaydan sonra sağlık kurumlarına taşınırken ve ilk 30 günde görülüyor. Buna karşın, iş kazaları, boğulmalar, kalp krizleri ve benzeri bir çok olayda da ölümler, ambulanslar ile hastaneye taşınırken, bilinçsiz sürücülerin yol vermemesinden oluyor.

Sağlık Bakanlığı tarafından 2010’da uygulamaya konan, trafikteki araçların yolun iki yanına doğru açılarak orta şeridi boşaltması yani fermuar yöntemi, Uluslar arası anlaşmalara göre 84 ülkede uygulanıyor ve 112 Hızır servis’te çalışan şoförlerde bu ehliyetleri kullanabiliyor.

Trafikte geçiş üstünlüğü olan başta ambulanslar ve itfaiye ekiplerinin en sık eleştirildiği konu belli. Ambulans ve itfaiye ekiplerinin tepe lambası ve siren çalması. Ama 112 Hızır servis ve itfaiye ekipleri de kendilerini ‘Hayat kurtarmak için zamanla yarış için mecburuz. Bir ihbardan sonra olay ve kaza yerine gitmemiz için bir yarışımız var. Sonrasında ise yaralıları kurtarmak için en yakın sağlık kuruluşuna yetiştirmek için ikinci bir yarış. Bizim yerimizde olsa eleştirenler ne yapardı? Vatandaşın sağlık çalışanlarına güvenmesi lazım. Gereksiz, bilinçsiz kim ambulans kullanır ve de bundan zevk alır. Bilinçsiz ambulans kullanımı olamaz’ diye konuştu.

Fermuar sistemi uygulamasına göre; ambulansın ya da geçiş üstünlüğü bulunan araçların  duyulur ya da görülür işaretini alan sürücüler, üçlü şeritte iseler yolun sağına-soluna, ikili şeritte ise hareket halinde, kontrollü bir şekilde sağa-sola yanaşarak yolu bir şekilde boşaltmaları gerekiyor. Yol açarken trafiğin kilitlenmesi istenmiyor. Ancak aradan geçen 8 yıllık sürede halen sürücüler geleneksel olarak geçiş üstünlüğü araçlara değil, kendileri için yol açıyor, ya da peşlerine takılarak, sürekli korna çalarak, dörtlüleri yakarak bunu istismar ediyor.

Oysa Dünyanın her yerinde trafik kuralları aynı ve bir sistem halinde çalışıyor. Üstelik fermuar sistemi  Türkiye dışında uygulanan ülkelerin çoğunda oldukça başarılı. Peki Türkiye’de ve Kayseri’de neden bu sistem oturmadı ve başarılı olamadı? Hata nerede yapılıyor? Sürücüler bunu istismarda neden ısrarlı?

Hayat kurtarmak için zamanla yarışan ambulans ve itfaiye ekipleri,  tüm sürücülerin fermuar yöntemini alışkanlık hale getirmelerini  istedi “Ambulansın içerisinde ki hasta bizim de bir yakınımız olabilir. O zaman trafikte bu yöntemi kullanmak hayatta kurtarmaktır. Ambulans, itfaiye ya da diğer geçiş üstünlüğü bulunan araçlar ne kadar hızlı olay yerine ya da hastaneye ulaşırsa o kadar fazla insanın hayatı kurtulabilir. Bir de, geçiş üstünlüğü bulunan araçlara yol verilmemesi sonrası oluşacak kazalardan o sürücüler sorumlu. Ayrıca  ağır cezalarla karşı karşıya kalabiliyor. Bu proje ile ilgili sürücülere nasıl yol verilmesi anlatılıyor. Bu bilinç veriliyor. Hatta ilkokullarda ambulanslar ve ekipler çocuklara tanıtılarak, trafikteki anne-babalarına bu konuda baskı yapmaları bile teşvik ediliyor. Ancak teorideki bilinç, uygulamada yok ’ dediler.