Bir ayda kuruyemiş, çikolata, şeker fiyatları yüzde 90 arttı

Türk parasının giderek değer kaybetmesi, altın ve döviz fiyatlarının artması piyasaları olumsuz etkilemeye devam ediyor. Son bir ayda kuruyemiş, çikolata ve şekerlemelerde fiyatların yüzde 80-90 arttığı, yüzde 20-25 daha artmasının beklendiğine, vadeli satışların tamamen ortadan kalkarak peşine döndüğüne dikkat çekildi. Ayrıca, asgari ücretin artmasıyla fiyatların artmaması istendi.

Kayseri’nin ünlü şekerlemecisi ve kuruyemiş satıcılarından Mustafa Baygül, ekonomideki bu olumsuzluklar nedeniyle kesinlikle önlerini göremediklerini, asgari ücretin artmasıyla çalışan sayısının azalacağına ya da ücret pazarlığının artacağına inandığını belirtti. Son bir ayda fiyatların yüzde 90’a artması ile  çikolatada alt cam şeker ve çikolatayı 20-35, orta grupbu 40-80, üst grubu 80-130, metalize grubu ise 180-250 liraya sattıklarını belirten Baygül,  kuruyemişte ise çekirdeği  26, leblebiyi 30, fındığı 120, kajuyu 200, antep fıstığını 160, bademi 190 liradan sattıklarını açıkladı.

Mustafa Baygül şunları söyledi.

Kuruyemişle birlikte tabi yılbaşı geliyor ama normalde de kuruyemiş güzel satılıyordu. Nasıl güzel satılıyordu? Şu anki bakın örnek verelim, şu anda bir fındık, 80’e-90’a sattığımız fındık 130 lira bandında dönüyor. 100 liraya sattığımız antep fıstığı 150 lira bandında dönüyor. 120-130’a sattığımız kaju 200 bandında dönüyor. Yani fiyatlar istediğimizin dışında yükseliyor. Birde şöyle bir alternatif var. Dolar-Euro’nun artmasıyla birlikte insanlar sanki antep fıstığını, fındığı ithal ediyormuşuz gibi fiyatları da o şekilde yükseltiyorlar. Bundan da muzdaribiz biz perakendeciler olarak.

Ha biz müşterilere 100-200-500 gram, 1 kilo verdiğimiz için bunda biz müşteri ile birebir muhatabız burada. Müşteri ister istemez fiyat çok yükselmiş diyorlar. Haklılar ve çok haklılar. Tabi bununla beraber bazı şeylerin yapılması lazım, bazı yerlerden. Fiyatlar niye bu kadar yükseliyor. Tamam her şey Dolar Euro ile gelmiyor ki! Ama herkes kendisini koruma amaçlı doları bahane ederek fiyatların yükselmesine ister istemez kaçıyor. Fırsatçılıkta var normal şeyde var ister istemez. Yani fırsatçılıkta var görmüyor değiliz yani. Adam açıyor dolarla hesaplıyor fındığı, böyle bir şey olamaz. Biz ilk defa böyle şeyler yaşıyoruz.

Bizim şu an dışarıdan aldığımız vadeli mallar tamamen vade diyede bir şey kalmadı. Artık her şey peşine döndü. Mesela çekte aldığımız gruplar 45-50-60 günlük şu anda yani toptancılar olsun üreticiler olsun ‘abi diyor malı gönderiyorum ama paramı gönderirsen’ diyor. İşte iş bu kıvama geldi. Bizde ister istemez zorlanıyoruz şu anda.

Valla şu an kuruyemişte en çok kuruyemiş satıyoruz. Çekirdekte 20-22 bandında dönüyordu şu anda da 26’ya satıyoruz. Şunu da söylüyorum. Çekirdeği 24’e alıyoruz 26’ya satıyoruz. Bir enteresanlığı da kalmadı. Ticaretinde bir enteresanlığı kalmadı. Yani çok müzdaribiz bu konularda. Şu anda ister istemez çekirdeğe yöneliyor, fiyat konusunda leblebiye yöneliyor o 30 bandında dönen ürünleri almaya çalışıyorlar. İster istemez müşterilerde artık 150-200’lük mallardan alsalarda artık gramaj olarak az alıyorlar. Ver bana 1 kilo demiyorlar artık. Ver bana 200 gram diyorlar. Ver bana 250 gram diyorlar. Artık o bantta dönüyor fındık olsun, badem olsun, kaju olsun, bunların fiyatları 150-200 arası olduğu için ister istemez bizde kendimizden tüketici olarak örnek verelim. Artık bizlerde zorlanıyoruz tüketici olarak. Fiyatlar 200 kodunda döndüğü için adam ne yapacak? İster istemez 200 gram ver diyecek. Fiyatların çok yüksekliğinden çok aşinayız bu konuya.

Dökme grubu daha çok satıyoruz şu anda. Bir kiloluk ürünler daha az gitmeye başladı. İnsanlar söylediğim gibi 200-300-400 gramlık paketlere döndüler artık. Büyük gramaj ver arkadan şurdan 1 kutu 3 kiloluk ver götüreyim diyen insanda azaldı ister istemez. Yapacak bir şey yok fiyat çok tutuyor. Ortalama şöyle diyelim atıyorum kajunun fiyatı 110 bandında dönüyordu şu an 200 lira. Fındık 70-80 bandında dönüyordu şu anda 130 lira. Antep fıstığı 90-100 bandında dönüyordu şu anda 150-160 bandında dönüyor. Yani şöyle toparlayacak olursak kuruyemişte yüzde 80-90 artış var. Daha da artar böyle giderse.

Kesinlikle önümüzü göremiyoruz. Hiçbir şekilde göremiyoruz. Önümüz gözükmüyor niye gözükmüyor. Neyin ne olacağı belirsiz. Ama bakalım inşallah iyi olur, hayırlısı olur ülkemiz içinde bizler içinde.

Şimdi düğünler kış mevsimi olduğu için gerçekten azaldı. Ama olay şu. İster istemez fiyatlar yükselmesiyle bir kilo gramaj alan müşterilerimiz yarım kilo 250 grama kadar düştüğü oldu. Çünkü fiyatlarda çok acayip bir yükselme var. Şimdi fiyatlar normalde örnek veriyorum 70 bandında bir çikolatadan örnek verelim, 70 bandında bir çikolata şu anda 120 tl’den satılmakta. O da şu an için. Diğer şekerler derken Konya şekerleri, onlarda 25’ten başlıyor 50’ye kadar. 50’den başlıyor 100 liralık bir kısım var. Mesela lüks grup dediğimiz var onlarda 120’den başlıyor 250’ye kadar fiyat değişimi yaşanıyor şu anda. Grama döndü diyebiliriz.

Çikolata grupları şu anda Konya grubu olsun, normal çikolata grupları olsun ister istemez belli bir artışa şey oldu. Şu andaki 20’ye sattığımız Konya grubu çikolatalarımız aşağı yukarı 30 kodunda dönüyor. Atıyorum cam şeker grubu, 25 olan 35 ‘ten dönüyor. Atıyorum kağıtlı grup, metalize dediğimiz çikolatalar 70 liraydı şu anda 120-130 lira bandından dönüyor. Yani şöyle toparlayacak olursak yüzde 80 civarında son bir ay içerisinde zam geldi. Artışın sebebi şu yurtdışından gelen kakao, mesela lokumda kullandığımız nişaşta 25 kiloluk torbası 75 lira bandında iken şu anda 275 bandında. Atıyorum toz şekeri biliyorsunuz torbası 210 lira civarındaydı şu anda 360 lira civarında toz şekerin fiyatı dönüyor. İster istemez bu da fiyatları yüzde 80-90 civarında yansıyor. Bu gidişle fiyatlar artar. Böyle giderse ister istemez bir yüzde 20-25 daha fiyatların artacağına kanaat getiriyoruz şu anda.

İster istemez bunlar eksili şeyler oluyor artılı şeyler oluyor. Ama asgari ücretin artması tabi bu fiyatlara rağmen artacak. 4.250 kodu bile az şu anda asgari ücrete , bu artışlara bakarsak. Çünkü 2.800 alan kişi şu anda 1 milyar lira alıyor gibi görün. Şu anda 4.250 oldu biraz toparladı tabi ama fiyatların artmaması lazım buna karşılık. Fiyatlar arttığında da toparlanmıyor ister istemez. Şu anda piyasalara baktığımızda genel anlam ve şekliyle atıyorum insanın deposunda bir ton stoku varsa stoktan yiyor stok azalıyor çünkü fiyatın kodu yükseliyor ister istemez. 500 kiloya düşüyor.

Bunda da tabi üreticiler olsun, satıcılar olsun her zaman fiyat değişiminden hiç kimse memnun değil hayatından. Şöyle toparlayacak olursak olayları. İster istemez getirecek. Her ne kadar kimse biz azaltmayacağız dersede ister istemez yani 10 kişi çalıştıran 8 kişi çalıştıracak. 100 kişi çalıştıran 80 kişi çalıştıracak. Yani bunun kaçamağı yok. Veyahut adama diyecek ki çalıştırdığı kişiye ‘Asgari ücret 4.250 ama ben seni 3’ten çalıştırırım diyecek. Demeyecek mi, diyecek bunu da yani.