Belediye Atıkları ve cep bağımlılığı (Köşe yazısı 02.10.2019 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Türkiye genelindeki belediye sınırlarında 32,2 milyon ton atık toplandı. Bu rakam Kayseri’de kişi başı günlük atık miktarı 0,95 kg, Sivas’ta 1,09 kg, Yozgat’ta 1,08 kg olarak belirlendi.
Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım verilere göre; tüm belediyelere uygulanan 2018 yılı Belediye Atık İstatistikleri Anketi sonuçlarına göre 1 399 belediyenin 1 395’inde atık hizmeti verildiği tespit edildi. Atık hizmeti veren belediyelerin 32 milyon 209 bin ton atık topladığı belirlendi.

Anket sonuçlarına göre 2018 yılında belediyelerde toplanan kişi başı günlük ortalama atık miktarı    1,16 kg olarak hesaplandı. Üç büyük şehirde ise toplanan kişi başı günlük ortalama atık miktarının İstanbul için 1,28 kg, Ankara için 1,18 kg ve İzmir için 1,36 kg olduğu tespit edildi.

Atık hizmeti verilen belediyelerde toplanan 32 milyon 209 bin ton atığın %67,2’si düzenli depolama tesislerine, %20,2’si belediye çöplüklerine ve %12,3’ü geri kazanım tesislerine gönderilirken, %0,2’si ise açıkta yakılarak, gömülerek, dereye veya araziye dökülerek bertaraf edildi.

***

Her 5 Kişiden Biri Cep Telefonu Bağımlısı

Son deprem bile açlığı, sağlık  ve ülke sorunlarını unutturdu, iletişim hatlarını gündeme taşıdı. Türkiye’deki mobil kullanıcılar günde ortalama 78 kez, yani her 13 dakikada bir cep telefonu ekranına bakmaktan kendini alamadığı ortaya çıktı.

İstanbul depreminde mobil hatlarda yaşanan sıkıntı bir kez daha gösterdi ki cep telefonu artık insanların olmazsa olmazı.

Uykuda geçirilen 7-8 saatin dışında, 7’den 70’e herkesin gözü her an cep telefonunda.

Evde, işte, sokakta, yaşamın her anında online olmak isteyenler, iletişiminin kesilmesi halinde panik yaşayabiliyorlar.

Deloitte’nin Global Mobil Kullanıcı Araştırmasına göre, Türkiye’deki mobil kullanıcılar günde ortalama 78 kez, yani her 13 dakikada bir cep telefonu ekranına bakmaktan kendini alamıyor.

Akıllı telefon kullanıcılarının yüzde 22’si, yani her beş kişiden biri hastalık derecesinde bağımlı.

Her on kişiden sekizi uyandıktan sonra 15 dakika içinde mutlaka cep telefonuna bakıyor.

Her on kişiden yedisi de yatmadan önceki 15 dakikada mutlaka telefonunu kontrol ediyor.

Alışveriş yapan herkese nakit para ödeyen Avantajix.com’un, TÜBİSAD, Deloitte Digital ve TÜSİAD’ın araştırmalarından derlediği bilgilere göre, Türkiye’de 56 milyon kişi aktif bir şekilde akıllı telefon kullanıyor.

Günün yaklaşık 7 saatini internette geçiren Türkler, sosyal ve ekonomik aktivitelerinin çok büyük kısmını cep telefonu üzerinden gerçekleştiriyor.

Öyle ki birçok aktivitede liderliği ele geçiren cep telefonu; dizi, film, canlı TV izlemede, televizyonla bile yarışır hale geldi.

Araştırmalara göre, Türkiye’deki akıllı telefon kullanıcıları, cihazlarını en fazla sosyal medyayı kontrol etmek için kullanıyor. Sosyal medya takibinde yüzde 72’lik orana sahip cep telefonunu, yüzde 14 ile dizüstü, yüzde 7 ile de masaüstü bilgisayar takip ediyor.

Artık banka işlemleri de ağırlıklı olarak cep telefonu üzerinden gerçekleşiyor. “Banka hesabımı cep telefonumdan kontrol ederim” diyen yüzde 67’lik bir kesim var. Mobil işlemler için banka müşterilerinin yüzde 17’si dizüstü, yüzde 7’si de masaüstü bilgisayarını kullanıyor.

Arama motorlarında cep telefonunu kullananların oranı da yüzde 60. Cep telefonunu yüzde 23 ile yine dizüstü, yüzde 10 ile de masaüstü bilgisayarlar takip ediyor.

Siyasi, ekonomi, magazin, spor… Hangi kategoride olursa olsun haberlerin takibi de yüzde 51’lik oranla en fazla cep telefonu üzerinden yapılıyor. Haber takibinde cep telefonunun ardından yüzde 23 ile dizüstü, yüzde 11 ile de masaüstü bilgisayarlar kullanılıyor.

“Oyunları cep telefonundan oynarım” diyenlerin oranı da yüzde 49. Bu kategoride dizüstü yüzde 22, masaüstü bilgisayar yüzde 9’luk paya sahip.

Alışveriş sitelerine göz atmada cep telefonu yüzde 46, dizüstü bilgisayar yüzde 33, masaüstü bilgisayar ise yüzde 12’lik paya sahip.

Online satın almada ise cep telefonu yüzde 38’lik oranla yine ilk sırada. Dizüstü bilgisayardan ürün ya da hizmet satın alanların oranı yüzde 36. Masaüstü bilgisayarın oranı ise yüzde 13.

Film, dizi izleme oranlarında cep telefonu dizüstüne geçilse de, televizyonun üzerinde bir paya sahip olması dikkat çekiyor. Dizi ve filmleri dizüstü bilgisayarından izleyenler yüzde 35’lik bir orana sahipken, cep telefonu yüzde 20’lik oranıyla, yüzde 17’lik paya sahip televizyonun önünde yer alıyor.

Canlı TV izlemede televizyonlar yüzde 47’lik paya sahip olsa da cep telefonu yüzde 17 TV izleme oranıyla yakın gelecekte televizyonun yerini alabilecek gibi görünüyor. Bu kategoride dizüstü bilgisayarın oranı da yüzde 20.

Avantajix.com’un kurucu ortağı Güçlü Kayral, araştırmaların, cep telefonunun Türk insanının günlük yaşamının vazgeçilmez bir parçası haline geldiğini gösterdiğini belirterek, şunları söyledi:

“Cep telefonu bağımlılığı, e-ticarette mobilin payını her geçen gün artırıyor. Bilişim Sanayicileri Derneği’nin (TÜBİSAD) raporuna göre, mobil alışveriş yapanların oranlarında Çin ve Hindistan’ın ardından dünyada üçüncü sıradayız. Türkiye’de online alışveriş yapanların yarısı, alışveriş işlemleri için cep telefonunu da kullanırken, bu oran yüzde olarak İngiltere’de 45, ABD’de 44, Japonya’da 34, Almanya’da da 29. Cep telefonu üzerinden online alışverişin rahatlığı da bu değişimi hızlandırıyor. Avantajix’te de aynı verilerle karşılaşıyoruz. Avantajix.com üzerinden sanal mağazalara giderek nakit para kazananların yarısı, bu işlem için cep telefonunu kullanıyor.