Bakan Mustafa Elitaş, Dünya Ticaret Örgütü X. Bakanlar Konferansını değerlendirdi

Dünya Ticaret Örgütü X. Bakanlar Konferansı vesilesiyle Kenya’da bulunan Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, Nairobi’de konferansa ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Bakan Elitaş, değerlendirmelerinde şunları kaydetti:

“ Kenya’nın başkenti Nairobi’de başlayan Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) 10. Bakanlar Konferansına ülkemizi temsilen katılım sağladım. Biliyorsunuz, DTÖ, uluslararası ticarete ilişkin temel kural ve disiplinlerin belirlendiği serbest ticaretin önündeki engellerin azaltılmasına hizmet eden önemli bir platform ve 2 yılda bir gerçekleştirilen Bakanlar Konferansı da DTÖ’nün en önemli organıdır.
Açılışını Kenya Cumhurbaşkanı Uhuru Kenyatta’nın yaptığı Konferans vesilesiyle DTÖ’nün merkezinde olduğu çok taraflı ticaret sisteminin geleceğini ilgilendiren birçok konuyu tartışma imkanı bulduk.
164 ülkeden Ticaret ve Ekonomi Bakanları ve yaklaşık 7000 katılımcı ile bir araya geldiğimiz Konferansta Tarım, En Az Gelişmiş Ülke (EAGÜ)’ler ve Kalkınma ile çok taraflı ticareti düzenleyen kurallarda şeffaflıkla ilgili önemli konuları ele aldık.
Tarımla ilgili olarak, dünya tarım ürünleri ticaretinin daha adil ve rekabetçi bir zeminde cereyan etmesine hizmet edecek bir dizi konu ele alındı. Bu alanda Türkiye’nin önceliklerini, beklentilerini her platformda sunduk. Biliyorsunuz tarım sektörü gelişmişlik seviyesinden bağımsız olarak bütün ülkelerin hassas gördüğü bir sektör. Görüşmelerde, özellikle Gelişme Yolundaki Ülkelerin kırsal kalkınma ve fakirliğin önlenmesi ve gıda güvenliği gibi konularla ilişkili olarak güçlü esnekliklerin arayışı içinde olduklarına şahit olduk. Bu haklı taleplere Türkiye olarak çok güçlü destek de verdik. Gelişmiş bazı ülkelerin kabul etmediği bu alanda, önümüzdeki dönemde ilerleyebileceğimiz bir zemin yakaladığımızı düşünüyorum.
Konferans vesilesiyle üzerinde durduğumuz bir diğer başlık En Az Gelişmiş Ülkeler ve kalkınma konuları oldu. Biliyorsunuz dünya ticaretinden çok kısıtlı pay alan bu ülkelerin küresel ticarete daha fazla entegre edilmeleri, Türkiye’nin de yakından desteklediği bir husus. Cumhurbaşkanımızın, Başbakanımızın hep dile getirdikleri gibi bu alanda da Türkiye mazlum milletlerin sesi olma gayretini sürdürdü. Biz 2015 yılı G20 Dönem Başkanlığımızda, kapsayıcılık temasını bütün çalışmalarımızın temeline oturttuk ve söz konusu ülkelerin dünya ekonomisine ve ticaret sistemine daha fazla dahil edilmesi için politikalar üretme arayışında olduk. Bakanlar Konferansında da bu ülkeler lehine ticarette özel ve farklı kurallar getirilmesi yönündeki insiyatiflere liderlik yaptık.
Esasen DTÖ Bakanlar Konferansında ele alınan EAGÜ kaynaklı mal ve hizmet ithalatını Gelişmiş Ülkelerin kolaylaştırmasına yönelik tartışmalar, dünya nüfusunun %14’ünü teşkil eden bu ülkelerin uluslararası ticaretten daha adil bir pay almalarının yolunu açabilecek nitelikte. Az Gelişmiş Ülkelerin kalkınmalarının geliştirilmesine her zaman gereken katkıyı sağlayan bir ülke olarak Konferans vesilesiyle de bu ülkelerin yanında güçlü bir duruş sergiledik.
Konferans vesilesiyle yaptığım konuşmada, çok taraflı ticaret sisteminin Gelişme Yolundaki Ülkelerin ve Az Gelişmiş Ülkelerin kalkınma ihtiyaçları dikkate alınarak ilerletilmesi gerekliliğine ve DTÖ’nün bu anlamda üstlendiği önemli role işaret ettim.
Ayrıca, dünya ticaretinin içinde bulunduğu daralma dikkate alındığında, DTÖ ve çok taraflı ticaret sisteminin küresel refahın arttırılması ve sürdürülebilir kalkınma anlamında daha da önemli bir noktaya geldiğini vurguladım. Ama özellikle şu hususun altını çizdim: kalkınmayı gözardı edersek, sadece gelişmiş ülkelerin öncelikleri ile hareket edersek, ticaretin sosyal taraflarını ihmal edersek hiçbir yere varılamaz.
Konferans’ta ayrıca Afganistan ve Liberya’nın da DTÖ’ne katılımları gerçekleşti. DTÖ’nün üye sayısı 164 oldu. Böylece, En Az Gelişmiş Ülkelerin çok taraflı ticaret sistemine entegre edilmesi anlamında önemli bir adım daha atmış olduk.
Konferans vesilesiyle İslam Kalkınma Bankası tarafından düzenlenen İstişare Toplantısına da iştirak ettim. İslam ülkeleri olarak dünya ticaretine beraber nasıl yön verebileceğimizi tartıştık.
DTÖ Bakanlar Konferansı marjında Japonya, Filistin, Pakistan, Peru, Ukrayna, Suudi Arabistan, İran, İngiltere, Malezya, Endonezya, Kanada ve Meksika’nın da aralarında olduğu yirmiyi aşkın ülke ile de ikili temaslarda bulundum. Söz konusu görüşmelerde ülkelerimiz arasında ticaret ve yatırımların daha da arttırılması yollarını masaya yatırdık.
Kenya Devlet Başkan Yardımcısı ve Kenya’da yerleşik Türk İş adamlarıyla da bir araya gelerek iki ülke arasında ticaretin arttırılmasına hizmet edecek fırsatları konuştuk.
Japonya Ekonomi, Sanayi ve Ticaret Bakanı Motoo Hayashi ile gerçekleştirdiğim görüşmede, iki ülke arasında Ekonomik Ortaklık Anlaşması müzakerelerinin hızlandırılması, ülkemizin kanatlı et ve kiraz ihracatında yaşadığı sorunları ele aldık. Görüşmede Japonya’nın Expo 2016’ya katılımına ilişkin detayları da ele aldık. Japonya’nın ülkemizdeki son dönemdeki yatırımlara, özellikle teknoloji alanındaki büyük projelerimize olan ilgisini memnuniyetle gördük.
Filistin Ulusal Ekonomi Bakanı Odeh ile yaptığım görüşmede, Filistin’e DTÖ Gözlemci ülke statüsü tanınması girişiminin ülkemizce desteklendiğini ifade ettim. Bu konunun takipçisi olacağız.
Pakistan Ticaret Bakanı, Khurram Dastgir Khan ile gerçekleştirdiğim görüşmede ise, hem ülkelerimiz arasındaki Serbest Ticaret Anlaşmasını hem de ülkelerimiz arasında çok taraflı sistemde işbirliğini konuştuk. Sayın Başbakanımızın Pakistan ziyaretinde koymuş olduğu iki ülke arasında STA imzalaması hedefine inşallah Ocak ayında STA çerçeve belgesini imzalayarak ulaşacağız.
Peru Dış Ticaret ve Turizm Bakanı Magali Silva ile yaptığım görüşmede, esas olarak ülkelerimiz arasındaki STA sürecinin hızlandırılması konusunda danışmalarda bulunma imkanı buldum. Davetim üzerine STA’yı hızlandırmak üzere Ocak ayı sonunda teknik ekipleri Türkiye’ye gelecekler.
Ukrayna Ekonomik Kalkınma ve Ticaret Bakan Yardımcısı Nataliia Mykolska ve Tarım Bakan Yardımcısı ile gerçekleştirdiğim görüşmede, başta sanayi ve tarım ürünleri, turizm, televizyon, film sektörleri olmak üzere ikili ticaretin geliştirilebileceği alanlar, iki ülke şirketlerinin arasındaki temasların kolaylaştırılması hususlarında istişarede bulunma fırsatı yakaladık. Görüşmede STA’nın seyrini de ele aldık. Ukrayna özellikle buğday, yağlı tohumlar alanlarında ülkemiz pazarına uygun ürün tedarik edebileceğini ifade etti. Bu alanda ülkemizin ithalat pazarlarının da çeşitlendirilmesi çalışmalarına uygun olarak Ukrayna ile ilave görüşmeler gerçekleştireceğiz.
Suudi Arabistan Sanayi ve Ticaret Bakanı Dr. Tawfig Alrabiah ile yaptığım görüşmede, vizeler konusunda iş adamlarına kolaylık sağlanması, yaş meyve ve sebze ihracatımıza destek olunması, ülkelerimiz arasında ortak İş Forumu’nun 2016 yılının ilk yarısında düzenlenmesi, Körfez İşbirliği Örgütü ve ülkemiz arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması (STA) konularını ele aldık.
Görüşmeler sırasında AB Ticaret Komiseri ile de tanışma ve Gümrük Birliğinin güncellenmesi hususundaki yol haritamızı ele alma fırsatı bulduk..
İran, Kanada, Meksika, İngiltere, Endonezya ve Malezya ile ikili görüşmelerimiz olacak.