Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
davutgulec@hotmail.com
Gelenek ve göreneklerimizde, mahalle-sokak bakkallarının yeri halen çok ayrı.
Kentsel dönüşüm, hızlı şehirleşme derken, mahalle bakkalları da çağa yenik düştü.
Bazı mesleklerdeki evlilikler gibi, bakkallarda Alışveriş merkezlerinde birleşti, bütünleşti.
Şimdi bu AVM’lerin şehir dışına çıkartılması, haftanın bir günü kapatılması, diğer esnafında ticaret yapması tartışılıyor.
Ancak, nalbant, el dokuma halıcılık, at ve el arabacılığı, ağaç oymacılığı, yorgancılık, yastıkçılık gibi birçok meslek ise yerini makinelere bıraktı.
Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği ile Akademetre Research tarafından ortaklaşa oluşturulan AVM Endeksi’nin Ocak ayı sonuçları açıklandı. Verilere göre ciro endeksi 2015 Ocak döneminde 2014 Ocak ayına göre yüzde 25,1’lik bir artışla 179 puana ulaştı.
Endeksin öne çıkan başlıkları şöyle.
AVM’ler sıra dışı bir Ocak ayını geride bıraktı. Ziyaretçi Endeksi bugüne kadarki en yüksek seviyesine ulaşırken, cirolar yüzde 25,1 arttı, kişi başına harcama ise Ocak rekoruna imza attı.
Alışveriş merkezleri, yeni yılın ilk ayında ziyaretçi rekoru kırdı. AVM Ziyaret Sayısı Endeksi, Ocak ayında 112 seviyesine ulaşarak endeksin açıklanmaya başlandığı 2010 yılından bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.
Ziyaretçi sayısında yaşanan bu artış, kendini ciro endeksinde de gösterdi. Ocak ayında AVM Ciro Endeksi, yüzde 25,1 artışla bugüne kadar yıllık bazda ulaşılan en yüksek ciro artışına sahne oldu. Rakam, endeksin açıklanmaya başlandığı tarihten bu yana en yüksek ciro artışı rakamına işaret ediyor.
Ciro Endeksi’nde kategoriler bazında değerlendirildiğinde ise hipermarket ve teknoloji dışındaki tüm sektörlerde yüzde 30 ve üzerinde artış meydana geldi.
Giyim ve ayakkabı yüzde 40 ve yüzde 37 ile en yüksek ciro artışına sahne olan kategoriler oldu.
Yiyecek kategorisi, yıllık enflasyon rakamlarına bakıldığında yaşanan gıda fiyat artışına paralel şekilde yüzde 29 yükseldi.
TÜİK verilerine göre Aralık ayında göre enflasyonu yüzde 12.7, lokanta ve oteller kalemi ise yüzde 13.2 fiyat artışına sahne olmuştu.
Rakamlar, yıllık enflasyonda katılaşmaya başlayan fiyatlama davranışlarının etkisinin cirolara yansıdığına ve kendini AVM Ciro Endeksi’nde de göstermeye başladığına işaret ediyor.
AVM’lerde kişi başına harcama tutarı ise 39 lira ile bugüne kadar bir Ocak ayında görülen en yüksek düzeye işaret etti.
Geleneksel olarak yıla düşük başlayan ve aylar içinde yükselişe geçen kişi başına harcama tutarları, bu yılın Ocak ayında geçen yılın yaz aylarından bu yana devam eden yüksek harcama trendine devam etti.
Teknoloji kategorisinde ise zayıflama devam etti. Yüzde 3 gerileyen teknoloji ciroları, aynı yılın geri kalanında da yılbaşından bu yana yüzde 10 değer kaybeden Türk Lirası’nın gölgesinde kalacak gibi görünüyor. Teknoloji marketler, ağırlıklı olarak stokla çalıştıklarından, kurdaki fiyat hareketlerinden çok hızlı etkilenmiyor. Ancak fiyat artışlarının kalıcı olması halinde yeni ürün maliyetleri firmalarda ve cirolarda baskıya neden olabiliyor.
Sektöre ait ciro endeksi, Anadolu ve İstanbul’un GLA büyüklük ağırlıkları ile hesaplandı.
AVM’lerdeki kiralanabilir alan metrekare başına düşen cirolar Ocak 2015’te bir önceki yılın aynı ayına göre 36 puan yükselerek verimlilik metrekare başına 681 TL’ye ulaştı. Verimlilik, İstanbul’da 806 TL, Anadolu’da ise 597 TL olarak gerçekleşti.
Geçtiğimiz yılın Ocak ayı ile karşılaştırıldığında 2015 Ocak döneminde kategoriler bazında en yüksek artış yüzde 40 artışla giyim kategorisinde gerçekleşti. Ocak 2015 döneminde ayakkabı-çanta ciroları yüzde 37, AVM’lerdeki diğer* alanların ciroları yüzde 36, yiyecek kategorisi ciroları yüzde 29, genel alan ciroları yüzde 25 ve hiparmarket kategorisi ciroları yüzde 16 artış gösterirken teknoloji kategorisinde cirolar yüzde 3 oranında azaldı.
Ocak 2015 verilerini bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırdığımızda ziyaret sayısı endeksinin yüzde 8,7’lik bir artışla 112 puana ulaştı.
Kısaca, deftere borç yazdırarak alışveriş yaptırdığımız esnaf bir yana, ucuzluk ve kalite diyerek Alışveriş Merkezlerini sevdiğimizde ortada.
Kiminle konuşsam ‘Geçmişte esnaftan çok kazık yedik. Şimdi AVM’ler sayesinde cebimizde para kalıyor. Üstelik taksitle alabiliyorsun. Kazık atanlarda bazı meslekler gibi kayboldu’ diyor.
Bence, ucuzluk, kalite, sabit fiyat anlayışı ile AVM’ler daha da çoğalmalı.