Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Milliyet Haberler Ajansı Ortaanadolu Bürosu’nda çalışırken, 1991’in 19 Mayıs’ına yakın günlerde, Kanal D ve Milliyet Gazetesi için ‘Kurtuluş’tan kuruluş’a hareket eden Bandırma Vapuru kaptanı, Zincidereli İsmail Hakkı Durusu ve o gemide bulunan yine Kayserili olan büyük önder ve lider gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün doktoru Tabip Yüzbaşı Behçet Adil Feyzioğlu ile ilgili haberler yapmıştım.
O haberler için araştırma ve çekim yaparken nasıl heyecanlandığımı anlatamam.
Dönemin Zincidere Belediye başkanı Mustafa Aksu’da çok yardımcı olmuştu.
Kaptan ve doktordan sonra, Anıtkabir’in yapımında çalışan Ağırnas, Mimarsinan, Başakpınar, Reşadiye, arasından giden taşlar ve ünlü taş ustalarımızdan yaşayanlar ile de konuşmuştum.
Aslında bunların Kayseri için ayrı bir değer olduğu ve herkese anlatılması gerektiğine inanıyorum.
Hala bunları bilmeyen o kadar çok insan var ki!
***
Bugün bir aşırı geçen 19 Mayıs 1919’un yani 101 yıl önceki ‘Kurtuluş’tan kuruluş’a giden yolu ben herkese yeniden hatırlatmak istiyorum.
19 Mayıs 1919, Türk milli mücadelesinin başlangıcı. Tarihimizde önemli bir yere sahip.
Atatürk’ün Samsun’a ayak bastığı, Kurtuluş Savaşı’nın başladığı gün.
Üstelik büyük önder Atatürk bu bayramı Türk gençliğine armağan etmiştir.
Atatürk Samsun’a ayak bastığı o gün, Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihinde bir dönüm noktası.
30 Ekim 1918’de Limni Adası’nın Mondros Limanı’nda demirli Agamemnon zırhlısında Mondros Mütarekesi imzalandı.
Çanakkale’de Türk askerinin destan yazmasına rağmen, düşman gemileri Çanakkale Boğazı’ndan geçerek İstanbul’a demir attı.
15 Mayıs 1919’da İzmir işgal edildi.
Büyük önder ve lider Atatürk, 13 Kasım 1918’de İstanbul Boğazı’ndaki düşman donanmasına bakıp “Geldikleri gibi giderler” diyerek yapacaklarının ilk sözünü de söyledi.
Samsun’a hareket ettiği güne kadar İstanbul’da çeşitli temaslarda bulunan Atatürk, vatanı kurtarmak için Anadolu’ya geçme kararı aldı. 9. Ordu Müfettişi olarak Anadolu’ya atanması kurtuluş planları içinde iyi bir fırsattı. O nedenle bu görevi kabul etti.
Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşlarını Samsun’a götürmek için Bandırma Vapuru ayarlandı. Geminin kaptanlığına da Kayseri’nin Zincidere mahallesinden İsmail Hakkı atandı. Yolculuk için hazırlıklar yapıldı.
Atatürk ve silah arkadaşları, 16 Mayıs 1919’da pusulasız gemi ile Samsun’a doğru yola çıktı.
Bandırma Vapurunun Karadeniz’e çıktıktan sonra batırılacağı çok konuşuldu.
Bu nedenle düşmanın tahmin ettiğinden farklı bir rota izlendi.
Atatürk, Beşiktaş’tan bir askeri motorla İstanbul Boğazı’na açıldı, Kız Kulesi açıklarında Bandırma Vapuruna bindi. Bir süre sonra vapur ’da İngilizler arama bile yaptı.
Atatürk ve beraberindekiler, pusulasız gemide önce Sinop’a üç gün süren zorlu yolculuktan sonrada, 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ulaşmayı başardı.
Tütüncü İskelesi’ne ilk adımı attıklarında vatan haraptı. Ama Atatürk’e verilen görev, Anadolu’da düşmana karşı başlatılan direnişi kontrol altına almaktı.
Ama büyük önder, Anadolu’daki direniş örgütlerini birleştirip Milli Mücadele’yi başlatmak için yaptığı plan için ilk adımını ve tüm planlarını hayata geçirdi.
Atatürk Samsun’da 6 gün kaldıktan sonra 25 Mayıs’ta Havza’ya geçti. Yollar çok kötüydü. Aracı birkaç kez arıza yaptı.
Atatürk ve arkadaşları araçtan inerek, doğaya karşı “Dağ başını duman almış, gümüş dere durmaz akar, güneş ufuktan şimdi doğar, yürüyelim arkadaşlar” marşını söyledi. Bu marş yolculukta sık tekrarlandı.
Atatürk, Havza’da ilk Milli Mücadele’yi örgütlemek için uygun ortamı gördü. Bu nedenle Müdafa-i Hukuk Cemiyeti’ni burada kurarak, ilk mitingi de burada yaptı.
Havza’da İzmir’in işgali protesto edilirken Atatürk ilk genelgeyi yine burada yayımladı.
Atatürk, bu genelge ile halkın işgallere tepki göstermesini ve milli bilincin uyandırılmayı amaçladı.
Atatürk daha sonra Erzurum ve Sivas kongreleri ile tüm milleti bağımsızlık ateşi etrafında birleştirmeyi başardı. 23 Temmuz-7 Ağustos 1919 tarihleri arasında Erzurum’da düzenlenen kongrede kurtuluş mücadelesinde izlenecek yol haritası tek tek anlattı.
Önce vatanı düşmandan kurtardı, sonra tüm dünyanın parmakla gösterdiği çağdaş Türkiye Cumhuriyeti’ni kurmayı başardı.
İstanbul Boğazı’ndaki düşman donanmasına bakarken söylediği ‘Geldikleri gibi giderler’ sözünü de tuttu.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk, 19 Mayıs 1938’de Ankara Stadyumu’ndaki bayram törenine katıldı.
Gençlik ve Spor Bayramı ise ilk defa 1926 yılında ‘Gazi Günü’ ismiyle Samsun’da kutlandı.
24 Mayıs 1935 yılındaysa ‘Atatürk Günü’ adı altında resmiyet kazandı.
Başta büyük önder ve lider Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere, tüm Şehit ve Gazilerimize saygı ve minnetlerimizi tekrarlıyoruz.
Biz Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Milletinin bir ferdi olarak, bu milli bayramlarında yaşaması için üzerimize düşeni yapacağımıza bir kez daha söz veriyoruz.
Sen rahat uyu Atam..