Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ
davutgulec@hotmail.com
Her hafta sonu olduğu gibi bugünde, yine Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım, bana göre ilginç olan ve tartışılan üç konu ile ilgili son verileri sizlere iletmek istiyorum.
***
Merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge faaliyetleri için gerçekleştirilen harcama 2019 yılı için 14 milyar 924 milyon TL oldu
Merkezi yönetim bütçesi üzerinden gerçekleştirilen hesaplamalara göre 2019 yılında Ar-Ge faaliyetleri için bir önceki yıla göre %14,6 artışla 14 milyar 924 milyon TL harcama yapıldı. Bu sonuca göre 2019 yılı merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge faaliyetleri için gerçekleştirilen harcamaların Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) içerisindeki oranı %0,35 oldu.
Bütçe başlangıç ödenekleri esas alınarak yapılan tahmini sonuçlara göre ise 2020 yılı merkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge için tahsis edilen başlangıç ödeneği 14 milyar 307 milyon TL oldu.
Dolaylı Ar-Ge desteği hesaplamalarında kullanılan veri kaynaklarından birisi Kurumlar Vergisi Beyannamesidir. Dolaylı Ar-Ge desteği; COVID-19 ile mücadele kapsamında alınan tedbirler nedeniyle, bu beyannamenin verilme süresi ile tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin uzatılmasından dolayı 2019 yılı için haber bülteni döneminde hesaplanamamıştır. Kaynaktan verinin elde edilmesine müteakip dolaylı Ar-Ge desteği hesaplanarak sonuçlar istatistiksel tablo olarak paylaşılacaktır.
En çok ödenek genel üniversite fonlarına ayrıldıMerkezi yönetim bütçesinden Ar-Ge harcamaları sosyo-ekonomik hedeflere göre [Bilimsel Programların ve Bütçelerin Analizi ve Karşılaştırılması Sınıflaması (NABS)] sınıflandırıldığında, 2019 yılı için en çok harcama %43,6 ile genel bilgi gelişimi (Genel Üniversite Fonlarından finanse edilen) için yapıldı. Bunu %18,7 ile savunma, %10,6 ile endüstriyel üretim ve teknoloji, %7,1 ile genel bilgi gelişimi (diğer kaynaklardan finanse edilen) ve %5,1 ile ulaşım, telekomünikasyon ve diğer altyapılar takip etti.
Bütçe başlangıç ödenekleri esas alınarak 2020 yılı için yapılan tahmine göre de en çok ödenek %46,6 ile genel bilgi gelişimine (Genel Üniversite Fonlarından finanse edilen) ayrıldı. Bunu %20,8 ile savunma, %8,6 ile endüstriyel üretim ve teknoloji, %6,1 ile genel bilgi gelişimi (diğer kaynaklardan finanse edilen) ve %4,7 ile eğitim takip etti.
***
Toplam kütüphane sayısı 2019 yılında 32 bin 411 oldu
Türkiye genelinde 2019 yılında 1 milli kütüphane, 1 182 halk kütüphanesi, 610 üniversite kütüphanesi ve 30 bin 618 örgün ve yaygın eğitim kurumu kütüphanesi olmak üzere toplam 32 bin 411 kütüphane mevcuttur. Milli Kütüphane kayıtlı üye sayısı 137 bin 14, halk kütüphanesi kayıtlı üye sayısı 3 milyon 955 bin 908 ve üniversite kütüphanesi kayıtlı üye sayısı 3 milyon 568 bin 73 oldu.
Milli Kütüphanedeki kitap sayısı 1 milyon 443 bin 751 oldu
Milli Kütüphanedeki kitap sayısı, 2019 yılında 2018 yılına göre %1,3 azalarak 1 milyon 443 bin 751 oldu Milli Kütüphanedeki diğer materyal sayısı ise %5,9 azalarak 185 bin 527 oldu. Milli Kütüphaneden yararlananların sayısı 2019 yılında, 2018 yılına göre %12,2 artarak, 711 bin 523 oldu.
Halk kütüphanelerinin sayısı %1,7 arttı
Halk kütüphanelerinin sayısı 2019 yılında, 2018 yılına göre %1,7 artarak 1 182 oldu. Halk kütüphanelerindeki kitap sayısı 2019 yılında bir önceki yıla göre %3,9 artarak 20 milyon 742 bin 540 oldu.
Halk kütüphanelerine kayıtlı üye sayısı %39,3 arttı
Halk kütüphanelerine kayıtlı üye sayısı 2019 yılında, 2018 yılına göre %39,3 artarak 3 milyon 955 bin 908 oldu. Bu kütüphanelerden yararlananların sayısı, bir önceki yıla göre %11,4 artarak 31 milyon 451 bin 920 oldu. Halk kütüphanelerindeki diğer materyal sayısı 2019 yılında, 2018 yılına göre %1,4 arttı .
Üniversitelerde kütüphane sayısı %2,0 arttı
126’sı devlet 72’si vakıf üniversitesi olmak üzere 198 üniversitemizde kütüphane mevcuttur. Kütüphane sayısı, 2019 yılında 2018 yılına göre %2,0 artarak 610 oldu. Üniversite kütüphanelerindeki kitap sayısı 2019 yılında, 2018 yılına göre %2,0 artarak 17 milyon 945 bin 383 oldu. 2019 yılında e-kitap sayısı 2018 yılına göre %6,8 artarak 98 milyon 292 bin 758 oldu.
Örgün ve yaygın eğitim kütüphanelerinin sayısı %3,1 arttı
Resmi okul, özel okul ve özel kurs kütüphanelerini kapsayan örgün ve yaygın eğitim kütüphanelerinin sayısı, 2019 yılında 2018 yılına göre %3,1 artarak 30 bin 618 oldu. Örgün ve yaygın eğitim kütüphanelerindeki kitap sayısı, 2019 yılında 2018 yılına göre %5,8 artarak 32 milyon 6 bin 784 oldu.
***
Tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarım-GFE) yıllık %7,61, aylık %0,79 arttı
Tarım-GFE (2015=100), 2020 yılı Nisan ayında bir önceki aya göre %0,79, bir önceki yılın Aralık ayına göre %2,51, bir önceki yılın aynı ayına göre %7,61 ve on iki aylık ortalamalara göre %11,36 artış gösterdi.
Ana gruplar itibariyle bir önceki aya göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi %0,66, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi %1,57 artış gösterdi. Bir önceki yılın aynı ayına göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi %7,24, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi %9,93 artış gösterdi.
Yıllık en fazla azalış %5,58 ile enerji ve yağlar alt grubunda oldu
Bir önceki yılın aynı ayına göre azalış gösteren diğer alt grup ise %0,44 ile tarımsal ilaçlar oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre en fazla artış %12,42 ile hayvan yemi, %12,32 tohum ve dikim metaryali, ve %11,62 ile makine bakım masrafları alt gruplarında gerçekleşti.
Aylık en fazla azalış %5,46 ile enerji ve yağlar alt grubunda oldu
Alt gruplar itibariyle, bir önceki aya göre azalış gösteren diğer alt gruplar ise %4,34 ile veteriner harcamaları ve %0,35 ile diğer mal ve hizmetler oldu. 2020 Nisan ayında artışın yüksek olduğu alt gruplar ise %4,29 ile makine bakım masrafları, %3,75 ile gübre ve toprak geliştiriciler ve %2,69 ile hayvan yemi oldu.