Ankara Mimarlar Odasından Kayseri Mimarlar Odasına ‘Yarışma’ tepkisi

Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Kayseri’nin talas ilçesinde kurulmak istenen ‘Millet bahçesi’ için Mimarlar Odası Kayseri Şubesi’nin ‘Tasarım yarışması’ yapmasına sert tepki gösterdi. ‘kamusal alanın ideolojik ve rantsal dönüşüm projeleri karşısında üyelerimizi ve meslek ortamımızı yarışma adı altında Millet bahçelerinin meşrulaştırılmasının aracı olmamaya ve tavır almaya davet ediyoruz’ denilen tepkide şu açıklama yapıldı.

Siyasal islam ve neoliberal politikalar çerçevesinde,  AKP iktidarı merkezi ve yerel yönetimler aracılığı ile ideolojisini mekân üzerinden yeniden üretmekte. Atatürk Orman Çiftliği’ne, yapılan kaçak saray, Taksim Meydanı’na ve İller Bankası yıkılarak Ulus’a yapılan cami, okul yapıları ve adliye yapılarındaki mekânsal değişiklikler, şehir hastaneleri, Cumhuriyet’in yıkılan simge mekanları ve rant odaklı uygulamaları hala belleklerimizde…

Kentsel planlama ve mekânsal düzenleme ile toplumsal yaşam alanlarına ideolojik  müdahalenin başka bir örneği de kamusal alanın yeniden inşasının uygulaması olan Millet Bahçeleridir. “Yeşil alan yapıyoruz” yaklaşımıyla doğal, kültürel, tarihi koruma alanlarının talan edilmesi, yeni gelişme/rant alanlarında ise kentin geleceğinin yağmalanmasının aracı haline getirilen millet bahçeleri projeleri için Cumhuriyetin kentsel açık alanları ve tarihi stadyumları yıkılmakta, yok edilmektedir. Kimi yerlerde ise büyük ölçekli rant projelerinin arka bahçeleri olarak tasarlanan, “yeşil alan aldatmacası” ile altı otopark üstü cami, ticari dükkan, millet kıraathanesi, düğün salonu, bungalov, namazgah vb. dini ve rant öğeleri ile donatılan bu projeler kamusal alanların planlama ilkelerine aykırı şekilde fiziki ve sosyal dönüşümün aracı olarak işlev görmektedir.

Millet bahçeleri, Ankara Atatürk Kültür Merkezi alanları ve 19 Mayıs Stadyumu, Diyarbakır Suriçi, İstanbul Atatürk Havalimanı, İzmir’de Ege Üniversitesi Koruluk Alanı, İstanbul Validebağ Korusu, Burdur Salda Gölü, Ankara Cebeci İnönü Stadyumu, İmrahor Vadisi ve benzeri birçok yerde mevcut olanın yıkımı ve yeniden inşasına dayanmaktadır. Mevcut kamusal, doğal ve tarihi sit alanlarımızı, kültür varlıklarımızı hedef alan, kamu ve sivil toplum işbirliği şeklinde işletme modeli tanımlanarak vakıflara ve tarikatlara yer tahsis edileceğini öngörmek zor olmayan ve 7 bakanlığın bütçesini aşan 20 milyarlık bütçeyle siyasal islamın ve neoliberalizmin “yeşil sermayesi” işlevi gören millet bahçeleri toplumsal ve kamusal yaşamın ideolojik ve rantsal dönüşümünün mekânsal aracıdır.

Millet bahçelerinin yer seçimlerine, ihale sistemlerine yönelik hukuksal süreçlerimiz devam ederken, ideolojik ve rant odaklı olan bu projeler ve içerisindeki yapılar yarışma yoluyla elde edilerek –tıpkı Çamlıca Camisi’nin yapılması gibi– meşrulaştırılmak istenmektedir. Yeşil alan diyerek kamuoyunun, yarışma diyerek ise meslek ortamının manipülasyonuna yol açan millet bahçelerinin ardındaki hakikat ile birlikte değerlendirilmesi ve bağlamından kopartılmaması gerektiğini bu vesileyle bir kez daha tekrarlıyoruz.

Mimarlar Odası Ankara Şubesi olarak, hangi yöntemle ya da niyetlerle üretilecek olursa olsun kamusal alanın ideolojik ve rantsal dönüşüm projeleri karşısında üyelerimizi ve meslek ortamımızı yarışma adı altında millet bahçelerinin meşrulaştırılmasının aracı olmamaya ve tavır almaya davet ediyoruz. Kurulduğu günden bu yana TMMOB geleneğinin sürdürücüsü olan Oda örgütlülüğümüzü ise 66 yıldır sürdürdüğümüz Oda politikaları doğrultusunda sorumlulukla hareket etmeye çağırıyoruz.