Davut Güleç Arşiv Sayfası O Bir Dünya Markası, Kayseri Modeli
DAVUT GÜLEÇ
GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ
davutgulec@hotmail.com
Bireylerin aile ortamındaki yaşam biçimlerine ve aile hayatına ait değer yargıları derlendi.
Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü verilerine göre; Hanedeki 0-5 yaş aralığındaki çocukların gündüz bakımının %86’sını anneler üstleniyor. Sonra %7,4 ile en fazla anneanne veya babaanne. Bakımın, kreşte veya anaokulunda sağlanma oranı %2,8 iken bakıcı tarafından yerine getirilme oranı %1,5.
Hanedeki ev işlerinin badana/boyası hariç tüm işleri genellikle bir hanehalkı ferdi tarafından yapılıyor. Bunda en fazla üstlenilen işler, %98 ile sofranın kurulup kaldırılması, %97,8 ile akşamları çay servisi yapma ve %97,5 ile bulaşık yıkama. Hanede ücretli olarak yaptırılan en fazla işler, %38,1 ile evin badana/boyası, %11,3 ile küçük bakım, onarım, tamiri ve %4,7 ile evin haftalık/aylık temizliği.
Yemek yeme alışkanlıklarında, en fazla hafta sonunda ve akşam yemeğinde bir araya geliyor. Bu oran hafta içi %78,2, hafta sonu ise %83,1. Sabah kahvaltısında bir araya gelme ise hafta içinde %26,8, hafta sonu %57,2.
Türkiye’de ilk evliliklerin %37,5’i 20-24 yaş aralığında. Sonra %21,2 ile 25-29 yaş ve %17,9 ile 18 yaşında. Kadınlar ve erkekler ilk evliliklerini en fazla 20-24 yaş aralığında yapıyor. İlk evliliğini 20-24 yaş aralığında yapan kadınların oranı %34,3 iken, bu oran erkeklerde %41,3. Evliliğini 18 yaşından önce yapan kadınların oranı %28,2, erkeklerin oranı ise %5,6. Bireylerin kadın ve erkek için uygun gördükleri ilk evlenme yaşı %46,9 ile 20-24 yaş arası, erkekler içinde %53,9 ile 25-29 yaş arası.
Evlilik deneyimi olan bireylerin eş seçimini %47,8’inin görücü usulü ve kendi rızası ile, %12,1’inin ise görücü usulü ve kendi görüşü sorulmadan aile kararıyla gerçekleşiyor. Eşini kendi kararı ve ailesinin rızası ile seçenlerin oranı %30,2, kendi kararı ve ailesinin rızası dışında evlenenlerin oranı %2,5, kaçma/kaçırılma ile evlenenlerin oranı ise %7. Görücü usulü ve kendi rızası ile evlenen kadınların ve erkeklerin oranı %47,8 iken görücü usulü ve kendi görüşü sorulmadan aile kararıyla evlenen kadınların oranı %14,8, erkeklerin ise %9. Eşini kendi kararı ve ailesinin rızası ile seçen kadınların oranı %27,1, erkeklerin %33,8, kendi kararı ve ailesinin rızası dışında evlenen kadınların %2,6, erkeklerin ise %2,5.
Bireylerin öğrenim durumu yükseldikçe kendi seçimi ile evlenenlerin oranı artıyor. Eşini kendi kararı ve ailesinin rızası ile seçen bir okul bitirmeyen bireylerin oranı %10,6 iken bu oran yüksekokul, fakülte, üniversite, yüksek lisans/doktora mezunu bireyler için %67,1. Bireylerin evliliklerinde gerçekleştirdikleri nikah türü incelendiğinde; bireylerin %97,1’i hem resmi hem de dini nikahlı. Sadece resmi nikah yapanların oranı %1,8, sadece dini nikah yapanların oranı ise %1,1.
Eşler arasında en fazla sorun yaşanan konunun %5,9 ile ev ile ilgili. Diğer konular ise sırasıyla, %5,4 ile ailece birlikte vakit geçirmeme ve %5,3 ile sigara alışkanlığı. Eşler arasında en az sorun ise, %1 ile eğlence alışkanlıkları ve alkol alışkanlığı ve %1,1 ile arkadaşlar, görüşülen kişiler.
Türkiye genelinde en fazla boşanma nedeni %50,9 ile sorumsuz ve ilgisiz davranma. Bunu, %30,2 ile evin ekonomik olarak geçimini sağlayamama ve %24,3 ile eşlerin ailelerine karşı saygısız davranması. En önemli boşanma nedeni her iki cinsiyette de sorumsuz ve ilgisiz davranma. Bu oran, kadınlarda %61,5, erkeklerde ise %40,2. Kadınlar için sorumsuz ve ilgisiz davranmadan sonra en önemli boşanma nedeni %42,6 ile evin ekonomik olarak geçimini sağlayamama, %36,4 ile dayak/kötü muamele. Erkekler için sorumsuz ve ilgisiz davranmadan sonra en önemli boşanma nedeni %24,5 ile eşin ailesinin aile içi ilişkilere karışması ve %24 ile eşlerin ailelerine karşı saygısız davranması.
Anne ve babaların çocuklarına verdikleri en yaygın ceza türü %72,6 ile azarlama. Bunu, %48,7 ile İnterneti yasaklama ve %40,8 ile TV izlemesine izin vermeme. En az ceza türü %8,9 ile odaya kapatma. Bunu, %14,2 ile harçlığını kesme ve %14,3 ile arkadaşları ile görüştürmeme.
En fazla istenen ideal çocuk sayısı %32 ile 2 çocuk. %31,4’ü şartları uygun olduğunda 3, %18’i 4, %14,9’u 5 ve daha fazla, %3,4’ü tek çocuk isterken, %0,3’ü ise hiç çocuk istemediğini belirtti. Kadınların en fazla istediği ideal çocuk sayısı %33,1 ile 2, erkeklerin ise %31,6 ile 3 çocuk. Daha önce hiç evlenmemiş bireylerin şartları uygun olduğunda en fazla istedikleri ideal çocuk sayısı %46,7 ile 2 çocuk. Evli bireylerde %31,9 ile 3 çocuk, boşanmış bireylerde %44,2 ile 2 çocuk ve eşi ölmüş bireylerde %28,4 ile 3 çocuk.
Bireylerin %37,6’sı yaşlandıklarında çocuklarının yanında kalmayı istiyor. Diğer tercih sırasıyla, %29,4 ile evde bakım hizmeti almak ve %11 ile huzurevine gitmek. Bireylerin %21,6’sı ise yaşlandıklarında nasıl yaşayacakları hakkında bir fikirlerinin olmadığını belirtti.
Bireylerin kendilerine bakamayacak kadar yaşlandıklarında nasıl yaşamayı düşündükleri yaş grubuna göre incelendiğinde; huzurevine gitmek istediğini belirten bireylerin oranının en az olduğu yaş grubu %7,7 ile 65 yaş ve üzeri yaştaki bireyler oldu.