Veriler (3) (Köşe yazısı 17.12.2016 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ-HİSF KAYSERİ TEMSİLCİSİ

davutgulec@hotmail.com

Türkiye’nin önemli ekonomik verileri, incelemeleri, araştırmaları ve sonuçları ile devam ediyorum. Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğüne bu nedenle teşekkür ederim.

Sosyal koruma harcamaları

Sosyal koruma harcaması geçen yıla göre %13,1 artış göstererek 279 milyar 734 milyon TL oldu. Bu harcamanın %98,3’ünü (274 milyar 862 milyon TL) sosyal koruma yardımları oluşturdu. Sosyal koruma yardımlarında ise en büyük harcama 134 milyar 914 milyon TL ile emekli/yaşlılara yapılan harcamalar oldu. Bunu 80 milyar 435 milyon TL ile hastalık/sağlık bakımı harcamaları takip etti.
Sosyal koruma harcamalarının gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki payı 2015 yılında %12 oldu.  Sosyal koruma yardımlarının GSYH içindeki payı ise %11,8 olarak gerçekleşti. Risk/ihtiyaç grupları bazında bakıldığında, emekli/yaşlılara yapılan harcamaların %5,8 ile en büyük paya sahip olduğu görüldü. Bunu, %3,4 ile hastalık/sağlık bakımı harcamaları ve %1,3 ile dul/yetim harcamaları takip etti.
Şartlı yardımlar içinde en büyük payı %30,8 ile engelli/malül yardımları oluşturdu. Bunu, %30,3 ile aile/çocuk yardımları ve %20 ile hastalık/sağlık bakımı yardımları takip etti.
Nakit yardımlarda en büyük payı %93,6 ile maaş ödemeleri (emekli/yaşlı maaşları, dul/yetim maaşları ve engelli/malül maaşları) oluşturdu. Bunu, %2,6 ile işsizlik ve %2,4 ile aile/çocuk yardımı ödemeleri takip etti.
Sosyal koruma gelirlerinin %36,8’ini devlet katkıları, %31,2’sini koruma kapsamındaki bireyler tarafından yapılan sosyal katkılar ve %26,3’ünü işveren sosyal katkıları oluşturdu.
Ülkemizde sosyal koruma kapsamında maaş (emekli/yaşlı, dul/yetim ve engelli/malül maaşı)  alan kişi sayısı 2014 yılında 12 milyon 9 bin iken, %4,1 artarak 2015 yılında 12 milyon 498 bin kişiye yükseldi. Sosyal koruma kapsamında emekli/yaşlı ve dul/yetim maaşı  alan  kişi  sayısı  2014 yılında 11 milyon 206 bin iken, 2015 yılında 11 milyon 669 bin kişiye ulaştı.

Eğitim Harcamaları..

Türkiye’de eğitim harcamaları 2015 yılında 2014 yılına göre %12,2 artarak 135 milyar 22 milyon TL oldu. 2015 yılında bir önceki yıla göre eğitim harcamalarının en çok arttığı eğitim düzeyleri %31,0 ile okulöncesi, %24,6 ile ortaöğretim oldu.
Ülkemizde eğitim harcamalarının, gayri safi yurtiçi hasılaya oranı 2014 yılında %5,9 iken, 2015 yılında %5,8 oldu.
Türkiye’de 2015 yılında yapılan eğitim harcamalarının %74,3’ü devlet tarafından finanse edildi. Eğitim harcamaları içerisinde hanehalklarının yaptığı harcamaların payı ise %18,7 oldu.
Toplam harcamaların en büyük kısmı yükseköğretim düzeyinde gerçekleştirilmekle birlikte, devlet kurumlarınca yapılan harcamaların %29,5’ini (26 milyar 176 milyon TL) ilkokul, %28,4’ünü (25 milyar 223 milyon TL) yükseköğretim oluşturdu. Özel kurumlarca yapılan harcamaların ise %47,2’si (10 milyar 299 milyon TL) ortaöğretime, %40’ı (8 milyar 727 milyon TL) yükseköğretime yapıldı.
Türkiye’de öğrenci başına yapılan eğitim harcaması 2014 yılında 5 bin 778 TL olurken, 2015 yılında ise 6 bin 472 TL olarak gerçekleşti.
Eğitim düzeylerine göre değerlendirildiğinde, 2015 yılında öğrenci başına harcamanın en yüksek olduğu eğitim düzeyi 12 bin 259 TL ile yükseköğretim oldu.
Öğrenci başına toplam eğitim harcaması bir önceki yıla göre %12,0 arttı. Eğitim harcamalarının 2015 yılında 2014 yılına göre en fazla artış gösterdiği eğitim düzeyi ise %25,4 ile okulöncesi oldu. Bunu %22,7 ile ortaokul takip etti.

İnşaat sektöründe ciro..
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış inşaat ciro endeksi, 2016 yılı III. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %6,9 oranında azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış inşaat ciro endeksi ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %3,3 oranında arttı.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış inşaat üretim endeksi, 2016 yılı III. çeyreğinde bir önceki çeyreğe göre %4,2 oranında azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış inşaat üretim endeksi ise bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %0,3 oranında azaldı.