Üretim ve dönemsel GSYH (Köşe yazısı 16.09.2019 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Bugün yine Türkiye İstatistik kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım son güncel verileri sizlere aktaracağım.

***

Süt ve Süt Ürünleri Üretimi

Toplanan inek sütü miktarı Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %7,5 azaldı.

Temmuz ayında ticari süt işletmeleri tarafından içme sütü üretimi 107 bin 228 ton olarak gerçekleşti ve bir önceki yılın aynı ayına göre %1,5 artış gösterdi. İnek peyniri üretimi 54 bin 725 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %14,6 azaldı. Koyun, keçi, manda ve karışık sütlerden elde edilen peynir çeşitleri ise 3 bin 822 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %3,3 azaldı.

Yoğurt üretimi 114 bin 745 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %3,2 azaldı. Ayran üretimi ise 64 bin 583 ton ile bir önceki yılın aynı ayına göre %8,3 azalış gösterdi.

Temmuz ayında ticari süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü yağ oranı ortalama %3,3, protein oranı ise ortalama %3,2 olarak tespit edildi.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış toplanan inek sütü miktarı Temmuz ayında bir önceki aya göre %3,3 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış toplanan inek sütü miktarı Temmuz ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %7,5 azaldı.

***

Kümes Hayvancılığı Üretimi

Tavuk yumurtası üretimi Temmuz ayında bir önceki aya göre %5,3 artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre %0,5 azaldı.

Kesilen tavuk sayısı Temmuz ayında bir önceki aya göre %19,5, bir önceki yılın aynı ayına göre %2 arttı. Temmuz ayında kesilen hindi sayısı ise bir önceki aya göre %43,6 artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre %10 azaldı.

Tavuk eti üretimi Temmuz ayında bir önceki aya göre %19,6, bir önceki yılın aynı ayına göre %2,5 arttı. Temmuz ayında hindi eti üretimi ise bir önceki aya göre %30,6 artarken, bir önceki yılın aynı ayına göre %29,3 azaldı.

***

Hayvansal Üretim İstatistikleri

Büyükbaş hayvan sayısı Haziran ayı sonu itibariyle 18 milyon 251 bin baş, toplam küçükbaş hayvan sayısı ise 49 milyon 816 bin baş oldu.

Koyun sayısı 38 milyon 448 bin baş, keçi sayısı 11 milyon 368 bin baş olarak gerçekleşti.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış seriye göre tavuk eti üretimi bir önceki aya göre %0,6 azaldı. Takvim etkisinden arındırılmış seriye göre ise tavuk eti üretimi bir önceki yılın aynı ayına göre %0,1 arttı.

***

Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla

Gayrisafi Yurt İçi Hasıla ikinci çeyrek ilk tahmini; zincirlenmiş hacim endeksi olarak (2009=100), 2019 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %1,5 azaldı.

Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2019 yılının ikinci çeyreğinde cari fiyatlarla %15 artarak 1 trilyon 24 milyar 226 milyon TL oldu.

Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’yı oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2019 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; tarım sektörü toplam katma değeri %3,4 arttı, sanayi sektörü %2,7 ve inşaat sektörü %12,7 azaldı. Ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetlerinin toplamından oluşan hizmetler sektörünün katma değeri  %0,3 azaldı.

Takvim etkisinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, 2019 yılı ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %1,4 azaldı. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH zincirlenmiş hacim endeksi, bir önceki çeyreğe göre %1,2 arttı.

Yerleşik hanehalklarının ve hanehalkına hizmet eden kar amacı olmayan kuruluşların (HHKOK) toplam nihai tüketim harcamaları, 2019 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak %1,1 azaldı. Devletin nihai tüketim harcamaları %3,3 artarken gayrisafi sabit sermaye oluşumu %22,8 azaldı.

Mal ve hizmet ihracatı, 2019 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirleme hacim endeksi olarak %8,1 artarken ithalatı ise %16,9 azaldı.

İşgücü ödemeleri, 2019 yılının ikinci çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %21,1, net işletme artığı/karma gelir %9,9 arttı.

İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın aynı çeyreğinde %35,6 iken bu oran 2019 yılının ikinci çeyreğinde %37,1 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise %47,2’den %44,6’ya düştü.