Türkiye şeker ve Nişaşta bazlı şeker kotaları belli oldu, birde uyarı yapıldı

Cumhurbaşkanı kararı ile Türkiye Şeker kotası belli oldu. Bu sezon A kotası 2.7 milyon ton, B kotası 128.2 ton, Nişaşta bazlı şeker (NBŞ) şirketlerine kotanın yüzde 50’si glukoz üretimi yapılacak. A Şeker kotasından 328 bin 800 ton, B kotasından 16 bin 440 ton kota verilen Kayseri Şeker’de geçen sezon, 2 milyon 835 bin ton şeker pancarı işlenerek 400 bin ton şeker, 650 bin ton yaş küspe, 16 bin 463 ton kuru küspe,120 bin ton melas üretildi.

Türkiye genelinde Şeker sektörü, 3 milyar dolara yakın bir katma değere sahip.  Yaklaşık 250 bin ailenin geçim kaynağı. Buna, nakliyecisi, besicisi, çapacısı ve yöre esnafı eklenince sayı 10 milyon insanı yakından ilgilendiriyor.

Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı’na göre, Pancar şekerinde Türkiye Şeker Fabrikalarına 1 milyon 512 bin 600 A, 75 bin 620 ton B kotası, Konya Şekere 435 bin 500 A, 21 bin 780 ton B kotası, Kayseri Şeker Fabrikasına 328 bin 800 A, 16 bin 440 ton B kotası, Keskinkılıç Gıdaya 107 bin ton A, 5 bin 350 ton B kotası, Amasya Şeker Fabrikasına 74 bin 300 ton A, 3 bin 720 ton B kotası, Adapazarı Şeker Fabrikasına 63 bin A, 3 bin 150 ton B kotası, Kütahya Şeker Fabrikasına 43 bin 800 A, 2 bin 190 ton B kotası verildi.

NBŞ’da ise, A kotaların da Cargill Tarıma 59 bin 166, Amylum Nişastaya 41 bin 994, PNS Pendik Nişastaya 19 bin 188, Tat Nişastaya 8 bin 678, Sunar Mısıra 5 bin 974 ton kota tahsis edildi ve bu karar 2018/2019 pazarlama yılında geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi.

Bu arada özelleştirme süreci tamamlanan ya da devam eden fabrikaların kotaları, Türkiye Şeker Fabrikaları A. Ş. tarafından aktarılacak.

Ancak, nişasta bazlı şekerin kotası kanunda yüzde 10, yüzde 50 eksiltilip artırılması ve yoğun tepkiler olsa da Türkiye’de her zaman nişasta bazlı şekerin kotasının yükseltmesi tercih edildi. Bu nedenle Türkiye’de NBŞ’nin üretimi Avrupa’dan 6 kat daha fazla. Üstelik, pancardan şeker üreten bir çok ülkede NBŞ sağlık açısından riskli olmasından yok. Üreten çoğu ülke ise, NBŞ’yi kendisi tüketmiyor, üçüncü dünya ülkelerine ihraç ediyor. Türkiye NBŞ tüketen neredeyse ilk sıradaki ülkeler durumuna getirilmek isteniyor. Halen, pancar ve şeker stratejik bir ürün konumunda.

Başkan Akay; Özelleştirilip de teslim edilemeyen şeker fabrikaları sektörde kaosa yol açabilir

Kayseri Şeker Fabrikası 63 ncü olağan Genel Kurulu Kayseri Şeker Fabrikası 15 Temmuz Şehitleri Konferans salonunda büyük bir katılım ve coşku içerisinde gerçekleşti.

Kayseri Şeker Fabrikasının 63 ncü genel kurulunda Şeker sektör temsilcileri adına konuşan Kayseri Pancar Kooperatifi Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Akay;  Şeker sektörünün içerisinde bulunduğu kaostan kurtulması için  sektör içerisinde, sorumluluk makamında olan insanların ve bu kuruluşların yöneticilerinin, sektörün  sıkıntı yaşamaması için belirsizlik ortamındaki oluşan sorunları dile getirmesi gerektiğine dikkat çekti.

Başkan Akay sözlerini şöyle sürdürdü; Türkiye’de Şeker Pancarı çiftçisi özelleştirme sürecinden dolayı pancar ekmekten imtina etmi,. Yani pancar ekimden önemli bir kaçış var.  Bu ekilen pancarlar da eğer sağlıklı bir şekilde üretilemezse yani şekere dönüştürülemezse, fabrikalarda işlenemezse ortaya çıkacak sonucun vahametini dikkatinize sunmak durumundayız. O nedenle şimdi sektörün bütün temsilcilerinin, sektörde rol alan bütün kuruluşların ve kişilerin bu işe sahip çıkmak mecburiyeti var. Yani bu kaos giderek eğer derinleşirse Bu şeker sektörü altından kalkamayacağı bir badireyle karşı karşıya kalır ve bu da şeker sektörünün yok oluşa gitmesi demektir.

Türkiye’deki Kamuya ait  Şeker Fabrikalarından  on üç tanesi satıldı. Bunlardan şuana kadar yedi tanesi teslim edildi. Altı tanesi henüz teslim edilemedi. Şuanda Devletin elinde  on yedi tane fabrika var. Devlet elindeki fabrikaların çalışacağını düşünüyoruz. Özelleştirme sonrası teslim edilen fabrikaların da teslim edileceğini  düşünüyoruz. Ama bu teslim edilemeyen altı Şeker Fabrikasının durumunun ne olacağı konusu, bundan sonraki süreçte şeker sektörü adına, Pancar çiftçisi adına, sektörün geleceği adına önemli bir sorudur. Bu sorunun cevabının acil bir şekilde bulunmasına ihtiyaç var.

Çünkü bugüne kadar teslim edilemeyen bu fabrikalarda şuana kadar herhangi bir revizyon çalışmasına tabi tutulmadı. Biz Kayseri Şeker olarak, işi bilen bir kuruluş olarak bu konuda hem ekonomik imkanları olan bir kuruluş olarak, insan kaynağı gücü olan bir kuruluş olarak, Turhal Şeker Fabrikasında revizyonu yapalım, Fabrikayı kampanyaya yetiştirelim diye bir buçuk aydır gece gündüz demeden bu konudaki ciddiyetimizi ve dikkatimizi kaybetmeden çalışma yapıyoruz.

Ama Özelleştirildiği halde daha  teslim edilmemiş fabrikaların hiçbir revizyon işlemi yapılmadığı herkes tarafından bilinmektedir. Bu fabrikalar şimdi teslim edilse bile kampanya dönemlerine  revizyonu nasıl yetişecek  bu fabrikalar nasıl çalışacak. Teslim edilmese Türk şeker bunları nasıl çalıştıracak. İşin doğrusu bu soruların cevabı bütün sektörü, şu anda pancar ekmiş çiftçilerin pancarlarını ve çiftçilerin durumunu ilgilendiriyor. Onun için bu konuda  sessiz kalmak sorunları ifade etmemek doğru değildir.

Orta Anadolu çiftçisi açısından Pancar’dan başka bir alternatif ürün yoktur. Başka bölgelerde Ege bölgesinde Trakya’da, Karadeniz’de,  Akdeniz’de çiftçilerin alternatif ürünleri ve alternatif üretimleri olabilir. Ama Uşak’tan Muş’a kadar olan Orta Anadolu coğrafyasında bulunan çiftçilerin geçimini sağlayacakları en önemli ürün şekerpancarıdır. Şekerpancarı feda edilecek bir ürün değildir. Şekerpancarı yok farz edilecek bir ürün değildir. Türkiye de tarımsal  ve bitkisel üretimde şeker pancarı ikinci sırada üründür.

Geçen sene en fazla üretilen silajlık mısır, buğday ve  şeker pancarıdır.  Bazen buğday öne geçiyor. silajlık Mısır belki ikinci plana düşüyor ama Türkiye’de çiftçinin ürettiği ilk üründen bir tanesi şeker pancarıdır. Dolayısıyla ilk üç üründen birisi, tonaj olarak şekerpancarı olmanın yanında. Çiftçinin para kazandığı en önemli üründür. Yani çiftçi buğday üretiyor ama buğdaydan yeterli para kazanamıyor. Kazandığı en önemli ürün şeker pancarıdır. Onun için Şeker Pancarı feda edilecek bir ürün değil. Orta Anadolu çiftçisinin yaşaması için mutlaka bu ürünün devam etmesine ihtiyaç var. Bunun devam edebilmesi ise şeker fabrikalarının Türkiye’de yaşamasıyla mümkündür. Onun içinde herkese büyük sorumluk düştüğü kanaatindeyim.

Genel Kurula Fabrikada en büyük hisseye sahip olan Kayseri Pancar Kooperatifi Başkanı Hüseyin Akay  ve Yönetim Kurulu üyeleri, Türkiye Varlık Fonu temsilcisi Cuma Yılmaz, Pankobirlik Kooperatifler ve İştirakler Müdürü  Eşref Dikmen, Özelleştirme İdaresi temsilcisi Haydar Alkan, Bakanlık temsilcisi Sinan Herk, Dinar, Balıkesir, Bursa Pancar kooperatifi temsilcileri, Kayseri Şeker Fabrikası Genel Müdürü Osman Canıtez ve Genel Müdür yardımcıları, Kayseri Şeker iştiraklerinin Yöneticileri, Şeker-İş Sendikası Kayseri Şube Başkanı İbrahim Dayı ve diğer yetkililer katıldılar. Genel Kurul sonrası Başkan Turhan Özer, Başkan Vekili Atilla Yalçın, Yönetim Kurulu Üyeleri; Abdulkadir Güneş, İsmail Avşar Mustafa Demir, Nizamettin Çatak, Abdullah Borazan tarafından Kayseri Şeker Fabrikası adına yürütülen bir yıllık  faaliyetlerin  ibra edildiği açıklandı.