TUİK verileri… (Köşe yazısı 03.07.2019 Kayseri Star Haber Gazetesi)

TUİK verileri…

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

İlginizi çektiği, sık sık çeşitli araştırmaların bu köşede yer almasını talep ettiğiniz ve ilginize dayanarak Türkiye İstatistik Kurumu Kayseri Bölge Müdürlüğü’nden aldığım son bazı verileri sizlere iletmek istiyorum.

***

Taşıt-kilometre İstatistikleri

Türkiye’de 2017 yılında trafiğe kayıtlı motorlu kara taşıtları(1) tarafından 304 milyar 207 milyon kilometre yol katedildi. Toplam taşıt-km(2)‘nin %51,9’u otomobiller, %22,3’ü kamyonetler, %13,8’i kamyonlar, %4,4’ü minibüsler, %3,9’u motosikletler ve %3,7’si otobüsler tarafından yapıldı.
Türkiye’de 2017 yılında trafiğe kayıtlı toplam motorlu kara taşıtları sayısı bir önceki yıla göre %5,4 artarken toplam taşıt-km %8,3 artış gösterdi. Taşıt sayısı otomobillerde %6,3, minibüslerde %3,2, otobüslerde %0,7, kamyonetlerde %5,8, kamyonlarda %1,6 ve motosikletlerde %3,3 artarken, taşıt-km aynı taşıt cinsleri için sırasıyla %6,3, %10,1, %13,5, %10,6, %11,4 ve %4,7 arttı.
Taşıtların bir yılda yaptıkları ortalama kilometreler incelendiğinde; 2017 yılında sırasıyla otobüslerin 50 bin 141, kamyonların 50 bin 114, minibüslerin 28 bin 172, kamyonetlerin 18 bin 659, otomobillerin 13 bin 107 ve motosikletlerin 3 bin 817 kilometre yaptığı hesaplandı.

***

Ekonomik Güven Endeksi

Ekonomik güven endeksi Mayıs ayında 77,5 iken, Haziran ayında %7,6 oranında artarak 83,4 oldu. Ekonomik güven endeksindeki artış, tüketici, reel kesim (imalat sanayi), hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı.
Haziran ayında tüketici güven endeksi 57,6 değerine, reel kesim güven endeksi 99,6 değerine, hizmet sektörü güven endeksi 85,4 değerine, perakende ticaret sektörü güven endeksi 93,2 değerine ve inşaat sektörü güven endeksi 50,4 değerine yükseldi.

***

Katı Yakıtlar

Katı yakıtların 2019 yılı Nisan ayı toplam satılabilir üretim miktarlarına bakıldığında; taşkömürünün 100 bin 496 ton, linyitin(1) 6 milyon 274 bin 796 ton ve taşkömürü kokunun 372 bin 874 ton, teslimat(2)  miktarlarına bakıldığında ise; taşkömürünün 2 milyon 181 bin 557 ton, linyitin 5 milyon 896 bin 964 ton ve taşkömürü kokunun 410 bin 757 ton olarak gerçekleştiği görüldü.
Üretilen katı yakıtların teslimatları karşılama oranı(3) %4,6 ile en düşük taşkömüründe gerçekleşti. Bu oran taşkömürü kokunda %90,8 iken linyitte %106,4 olarak hesaplandı.
Katı yakıtların teslimat yerlerine göre dağılımı incelendiğinde; taşkömürü teslimatının %51,7’si termik santrallere, %23’ü kok tesislerine, %7,9’u demir-çelik haricindeki sanayiye yapılırken linyit teslimatının %88,1’i termik santrallere ve %8,6’sı demir-çelik haricindeki sanayiye yapıldı. Taşkömürü kokunun ise %97,2’si demir-çelik sanayine sevk edildi.

***

Dış Ticaret İstatistikleri

Türkiye İstatistik Kurumu ile Ticaret Bakanlığı işbirliğiyle oluşturulan geçici dış ticaret verilerine göre; ihracat 2019 yılı Mayıs ayında, 2018 yılının aynı ayına göre %12,1 artarak 15 milyar 981 milyon dolar, ithalat %19,3 azalarak 17 milyar 819 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Mayıs ayında dış ticaret açığı %76,5 azalarak 1 milyar 838 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2018 Mayıs ayında %64,6 iken, 2019 Mayıs ayında %89,7’ye yükseldi.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre; 2019 Mayıs ayında bir önceki aya göre ihracat %8,1 arttı, ithalat %4,1 azaldı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise; 2019 yılı Mayıs ayında önceki yılın aynı ayına göre ihracat %12 arttı, ithalat %19,7 azaldı.
Almanya’ya yapılan ihracat 2019 Mayıs ayında 1 milyar 467 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 857 milyon dolar ile İtalya, 853 milyon dolar ile Birleşik Krallık ve 784 milyon dolar ile ABD takip etti. Rusya’dan yapılan ithalat, 2019 yılı Mayıs ayında 1 milyar 890 milyon dolar olurken, bu ülkeyi sırasıyla 1 milyar 623 milyon dolar ile Çin, 1 milyar 619 milyon dolar ile Almanya ve 1 milyar 3 milyon dolar ile ABD  izledi.
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, ISIC Rev.3 sınıflaması içinde yer alan imalat sanayi ürünlerini kapsamaktadır. Mayıs ayında ISIC Rev.3’e göre imalat sanayi ürünlerinin toplam ihracattaki payı %94,8’dir. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ihracatı içindeki payı %3,4’tür. İmalat sanayi ürünlerinin toplam ithalattaki payı %75,2’dir. Mayıs ayında yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayi ürünleri ithalatı içindeki payı %15’tir.
Genel ticaret sistemine göre ihracat 2019 yılı Mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre %11,4 artarak 16 milyar 803 milyon dolar, ithalat ise %20,1 azalarak 18 milyar