Jeotermal enerji..(Köşe yazısı 20.05.2019 Kayseri Star Haber Gazetesi)

DAVUT GÜLEÇ

GAZETECİ

davutgulec@hotmail.com

Gelecek kuşaklarla ilgili yeşil bir Dünya konusu halen tartışılıyor. Hızlı betonlaşma, yeşil alanları, doğal yaşamı tehdit ediyor.

Özellikle kulaktan dolma bilgiler, hurafeler hatta bazı yetkisiz, ilgisiz, ehliyetsiz kişilerin fetvaları ülkenin gelişmesini de olumsuz yönde etkiliyor.

Atmosferdeki karbondioksit oranı, gün geçtikçe artıyor. Mayıs 2019 itibariyle karbondioksit miktarı insanlığın ortaya çıkışından bu yana kaydedilen en yüksek seviyeye erişti. İçinde bulunduğumuz iklim krizinin ciddiyeti ortada, çözüm için de bütün yollar yenilenebilir enerji kaynaklarına çıkıyor.

Türkiye, dünyanın jeotermal enerjiden elektrik üreten ilk beş ülkesi arasında bulunuyor. Yalnızca altı aylık dönemde 1 milyon hanenin tükettiği elektriği üreten jeotermal enerji, doğadan aldığını yeniden doğaya veriyor.

Gelecek Yenilenebilir Enerjide Platformu, jeotermal enerji hakkında çoğu kişinin kulaktan dolma bilgilerle elde ettiği, doğru bilinen yanlışları bilimsel gerçekler ve detaylı araştırmalarla ortaya koyuyor.

Sınırı aştık, artık karar verme değil harekete geçme vakti! Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmediğimiz sürece karanlık bir gelecek bizi bekliyor. Jeotermal enerji, yenilenebilir enerji seçenekleri arasında sürdürülebilir ve uzun ömürlü olması özelliğiyle çevreye etkisi asgari düzeyde kalan bir kaynak.

Jeotermal enerjiye dair hala kuşkularınız varsa, işte doğru bildiğimiz yanlışlar:

YANLIŞ: Jeotermal enerji, yenilenebilir bir kaynak değildir.

DOĞRU: Jeotermal enerji, yeryüzünün yakın katmanlarındaki magmadan, su, buhar ve sıcak kayalardan temin ediliyor ve bu nedenle de dünya var olduğu sürece kullanılabiliyor. Doğal ve temiz bir enerji kaynağı olan jeotermal, sürdürülebilir, güvenilir, çevre dostu ve yerli bir enerji kaynağı.

YANLIŞ: Jeotermal enerji sürekli enerji sağlayamaz.

DOĞRU: Jeotermal enerji kaynakları, hava şartlarından bağımsız olarak haftanın yedi günü, günde 24 saat elektrik üretiyor. Bir jeotermal santralin üreteceği enerji önceden belirleniyor, dış etkenlerden etkilenmediği için de enerji planlamalarını dikkate değer bir doğrulukla kolaylaştırıyor.

YANLIŞ: Jeotermal enerji su kaynaklarını kirletiyor.

DOĞRU: Jeotermal enerji üretilirken doğaya zarar verilmiyor. Yerel su rejimi ve yüzey üzerinde olası etkilerini ortadan kaldırmak için jeotermal su ile yer altı suları kesinlikle birbirine karıştırılmıyor. Öte yandan kanunlar ve denetlemelerle sıkı prosedürlere tabi olan jeotermal enerji ile doğadan alınan yine doğaya aynı şekilde geri bırakılıyor.

YANLIŞ: Jeotermal enerjiden elektrik üretmek çevre kirliliğine yol açar.

DOĞRU: Jeotermal enerjiyle elektrik üretmek üzere modern tekniklerle inşa edilen kapalı devre santraller sera gazı yaymıyor. 30 yıl boyunca üretim yapan ortalama bir jeotermal santrali yalnızca yaklaşık 0.05 kilogram karbon salınımına neden oluyor. Bir otomobilin ise sadece bir depo benzin ile atmosfere bıraktığı karbon salınımı 8.91 kg.

YANLIŞ: Jeotermal üretiminde zehirli duman havaya karışıyor.

DOĞRU: Jeotermal, yeryüzü tabakasının altında ısınan sulardan elde edildiği için havaya salınan duman da sadece su buharı. Barajlarda ve sulama yapılan tarlalarda da benzer su buharı çıkışı oluyor, ancak bunun jeotermal santrallerinde daha yoğun ölçekte görülmesi yanlış anlaşılıyor.

YANLIŞ: Jeotermal enerji yeni duyulan ve geleceği belirsiz bir enerji kaynağıdır.

DOĞRU: Aslında jeotermal enerji dünyada ilk dönemlerden bu yana kullanılıyor. Paleo Hintliler’in jeotermal enerjiden elde ettikleri ısıyı ve mineralleri kaplıcalarda kullandığını biliniyor. Anadolu coğrafyasında da gördüğümüz jeotermal kullanımı, Roma İmparatorluğu aracılığıyla dünyaya yayılıyor. Isıtma ve bireysel kullanım projelerinin başlangıcı ise 1890’lara dayanıyor.

YANLIŞ: Jeotermal enerjiyi günlük hayatımızda kullanamayız.

DOĞRU: Jeotermal enerji, çevreyi korumasının yanı sıra ekonomimizi de olumlu etkiliyor. Türkiye’de geçen yıl, ilk altı ayda bir milyona yakın hanenin elektrik ihtiyacı jeotermal ile karşılandı. Elektriğin yanı sıra ısıtma işlevi de olan jeotermal, evleri ısıtmak için yaygın olarak kullanılırken soğuk ülkelerde yolları ısıtmak için bile kullanılıyor. Yer altından elde edilen mineralli sular ayrıca kaplıca ve termal turizminin de yaygınlaşmasını destekliyor.

YANLIŞ: Jeotermal santraller tarım faaliyetlerine ve ağaçlara zarar veriyor.

DOĞRU: Karbondioksit oranın artması, sera gazı etkisi ve buna bağlı olarak ortaya çıkan küresel sıcaklık artışı, hava sıcaklığının yükselmesine ve kuraklığa neden oluyor. Jeotermal enerji ise yönetmeliklere uygun üretildiğinde bölgede bulunan doğal yaşama zarar vermiyor. Jeotermal enerji söylenenin aksine, tarım faaliyetlerinin artmasını da sağlıyor. Özellikle ülkemizde tarım faaliyetleri arasında önemli bir yeri olan seracılıkta kullanılıyor ve dört mevsim ürün elde edilmesini kolaylaştırıyor.